جایگاه روحانیت را دریابید!

جایگاه روحانیت  را دریابید!

محسن صنیعی (عضو هیئت ‌‌علمی  دانشگاه شهید چمران اهواز)

  این روزها، در سخنرانی‌ها و خطبه‌ها و تجمعات و حتی صحنه اقتصاد، اجتماع و سیاست، تصویری از روحانیت به نمایش گذاشته می‌شود که با جایگاه تاریخی که از روحانیت عالم و مستقل سراغ داریم فاصله بسیار زیاد دارد. مواردی را ذکر می‌کنم:
_ در خطبه‌های نماز جمعه ۱۴ اردیبهشت مشهد، آیت الله احمد علم الهدی، نماینده ولی فقیه در خراسان و امام جمعه مشهد، برای توجیه حجاب، اشعاری را از شاهنامه آورده است و گفته است: «حجاب متعلق به فرهنگ ایران است؛ در شاهنامه، فردوسی از قول منیژه نقل می‌کند: منیژه منم، دُختِ افراسیاب، برهنه ندیده، تنم آفتاب». بگذریم که به قول یکی از نقادان، «این نوع فهم و بیان شاهنامه، اساساً غلط است.» ولی موقعی که یک عالم دینی، آن هم از خطبه نماز جمعه، برای اثبات حجاب، به جای حدیث و آیه و روایت به شعر و شاهنامه روی می‌آورد، این یعنی توان ذاتی روحانیت در اقناع مخاطبان خود تضعیف شده است.
متاسفانه مخاطبان ائمه جمعه، نه همه مردم کوچه و خیابان، که عده‌‌‌‌‌ای خاص هستند که به نماز جمعه می‌روند. این جمعیت شاید یک درصد جمعیت ایران نباشند. درست مثل آخرین نماز جمعه صدیقی که با چند صد نفر برگزار شد.
 _آیت الله فاضل لنکرانی وضعیت اساتید در بدنه حوزه را نامطلوب توصیف و بیان کرده است که «حدود ۱۵۰ استاد در سال گذشته تدریس داشتند اما در سال جاری بعضا تا دو ماه از تدریس محروم بودند؛ استادی که سالیانی حدود ۱۰۰ شاگرد در درس خود داشته است، در سال جاری به ۱۰ نفر رسیده است در حالی که علمیت این استاد ثابت شده است.»
این سخن نشان از کاهش طلبه‌‌های جدید و انگیزه جوانان برای ورود به حوزه است. شاید این روزها انگیزه طلبه‌‌های جوانی که به حوزه می‌پیوندند، فقط تحصیل علوم دینی به تنهایی نباشد و انگیزه‌‌های اشتغال بعدی مثلاً در ادارات، نیروهای مسلح، دانشگاه ها، مدارس و قوه قضاییه و ... هم در میان باشد؛  یعنی همان طور که بعضی‌ها برای اشتغال بعدی به دانشگاه می‌روند، طلبه‌‌های جوان به حوزه می‌روند.
 _علیرضا پناهیان که چهارشنبه ۱۲ اردیبهشت برای سخنرانی در موضوع سیره امام جعفر صادق(ع) به یکی از مساجد تبریز رفته بود، با اعتراض طلاب و روحانیون حاضر در این جلسه مواجه شد. معترضین به دلیل اظهارات جنجالی اخیر او درباره حضرت محمد (ص) و امام علی (ع) با شعار حیدر حیدر اعتراض خود را اعلام کردند.
_ حضور با لباس نظامی روحانیون در تجمع حرم حضرت معصومه در قم در اعتراض به بی‌حجابی، بدان معناست که شاید روحانیت از جایگاه خود امکان اقناع مردم برای حجاب را ندارد و باید با لباس نظامی و استفاده از ابزار انتظامی، همراه با اکیپ‌‌های گشت حجاب به برخورد حجاب بپردازد. اگر چنین باشد این یعنی روحانیت زبان اقناع کننده قبلی خود را از دست داده است.
_ اگر زمانی روحانیت، کاملا مستقل از حکومت‌ها بود و امام نیز به استقلال حوزه از دولت اعتقاد داشت، امروز به ترتیبی شده است که بودجه‌‌های کلان تحت عناوین مختلف به حوزه‌ها و موسسات فرهنگی و پژوهشی تابع حوزه سرازیر می‌شود که کمتر از بودجه سایر وزارت خانه حوزه آموزش نیست.
_ اگر زمانی حوزه‌‌های علمیه، سمبل سادگی بودند و محلی برای تحصیل علوم دینی و دفاع از کیان دین و محلی برای تظلم خواهی مردم از حاکمان زورگو، امروز مردم حوزه‌‌های لاکچری را می‌بینند.
_کم و بیش می‌شنویم که روحانیون از این که با لباس روحانیت در خیابان‌ها تردد کنند، اجتناب می‌کنند. در پایان به عنوان نتیجه‌گیری باید گفت که آیا حوزه‌‌های علمیه امروز، می‌توانند شیخ انصاری، علامه نائینی، مرتضی مطهری، علامه طباطبایی، جوادی آملی و ... تربیت کنند؟ انقلاب اسلامی با هدف ارتقای دین و اسلام در کشور بود ولی متاسفانه آن چه الان دیده می‌شود تضعیف نهاد دین یا روحانیت است. به جایگاه روحانیت برسید.