حکومت آینده سوریه نماینده همه مردم سوریه باشد

 همدلی| بدون تردید حکومت سوریه در چند دهه گذشته اگر یک هم‌پیمان داشته باشد، آن ایران بود. با آغاز ناآرامی‌ها در سال 2005 در سوریه و درگیری‌های شدید دولت بشار اسد با مخالفان مسلح خود که در آینده گروه تروریستی داعش این مخالفت را به خود اختصاص داد، این جمهوری اسلامی ایران بود که با انواع کمک‌ها از نیروی انسانی گرفته تا کمک‌های، سیاسی اقتصادی، تسلیحاتی ولجستیکی به یاری متحد دیرین خود بشار اسد شتافت. اوج این یاری حضور سردار سلیمانی در مناطق جنگی سوریه و سرانجام از میان برداشتن گروه داعش بوده است که این دو کشور را  در بسیاری از حوادث بین‌المللی در کنار هم نگه داشته بود. اطلاق«شهدای مدافع حرم» به رزمندگان ایران کشته شده در جنگ های سوریه به خوبی نشان دهنده نزدیکی عاطفی بخشی از مردم ایران به این کشور بوده است. موضوعی که به حضور مرقدهای حضرت زینب(س) و حضرت رقیه (س) در این کشور برمی‌گردد.
 با این همه در روزهای گذشته در حالی که گروه-های مخالف حکومت بشار اسد در حال پیشروی به سمت پایتخت بودند، هیچگونه تحرک نظامی از ایران دیده نشد. همزمان خبرهایی منتشر شده بود که نشان می‌داد بشار اسد - که همواره از سوی مقامات ایران یکی از محورهای مقاومت شناخته می-شد- در چندماه اخیر تلاش کرده بود که از ایران و محور مقاومت فاصله بگیرد. سکوت بشار اسد در جریان کشتار مردم غزه و حملات شدید اسرائیل به حزب‌الله لبنان و شهادت سید حسن نصرالله متحد نزدیک او، این گمانه‌زنی‌ها را تقویت کرده بود.
با این همه در روزهای گذشته اگرچه سفرهای لاریجانی وعراقچی به دمشق تا پیش از جدی شدن سکوت این شهر نوعی واکنش ایران به اتفاقات سوریه تلقی می‌شود، اما بدون تردید سکوت ایران در ماجرای ورود نیروهای معارض مخالف اسد به شهرهای سوریه، برای بسیاری محل سوال وحتی انتقاد بود. به خصوص در نیروزهای موسوم به ارزشی که همواره مبلغ کمک ایران به سوریه واعزام مدافعان حرم بودند، در روزهای گذشته سردرگم بودند.
اما بالاخره عصر روز گذشته دو واکنش از طرف قوای داخلی ایران نسبت به این ماجرا ابراز شد. ابتدا در مجلس شورای اسلامی این درخواست مطرح شد که ارکان نظامی ودولت طی یک جلسه محرمانه به نمایندگان توضیح دهند که در سوریه چه اتفاقی افتاده است.
روز گذشته یک نماینده مجلس گفت: با توجه به اینکه در ایام بررسی لایحه بودجه امکان برگزاری جلسات دیگر در مجلس نیست و کمیسیون‌ها هم تعطیل است، از ساعت ۶ تا ۸ صبح جلسه‌ای در مجلس با حضور بعضی از مسئولان و فرماندهان نظامی و مسئولان وزارت خارجه به مجلس تشکیل شود.
 حمید رسایی نماینده تهران در جلسه علنی نوبت صبح روز یکشنبه ۱۸ آذر ماه طی تذکری خطاب به رئیس مجلس شورای اسلامی، گفت: «مجلس نیاز دارد در این اوضاع منطقه و با توجه به وضعیت فعلی، اطلاعات به روز، دقیق و روشنی از صحنه داشته باشد.»
وی خطاب به رئیس مجلس شورای اسلامی بیان کرد: «شما در جلسات مهمی شرکت می‌کنید لذا اطلاع‌رسانی شما هم خیلی مهم است، خودتان قاعدتا در جریان هستید اما تقریبا می‌شود گفت که اکثریت نمایندگان در جریان جزئیات نیستند با اینکه این تحولات، تحولات خیلی مهمی است.»
همچنین نادرقلی ابراهیمی نماینده اراک نیز در تذکری گفت: «با توجه به رویدادهای منطقه، مجلس جلسه غیرعلنی برگزار کرده تا درباره برخی از مواضع ضروری که باید دولت جمهوری اسلامی و مجلس شورای اسلامی داشته باشد، بحث و بررسی شود.»
وی افزود: «مجلس حداقل باید از این بی‌اطلاعی دربیاید و در جریان شرایط قرار گیرد.»
کمی بعد وزارت خارجه با انتشار بیانیه‌ای به این تحول مهم واکنش نشان داد. اگرچه با توجه به درگیری چند ده‌ساله ایران  با مساله سوریه انتظار می‌رف، مقام بالاتری این واکنش را نشان دهد.
در بیانیه وزارت خارجه آمده است: «وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با توجه به تحولات اخیر در سوریه، ضمن یادآوری موضع اصولی ایران مبنی بر احترام به وحدت، حاکمیت ملی و تمامیت سرزمینی سوریه، تاکید می‌کند که تعیین سرنوشت و تصمیم‌گیری در مورد آینده سوریه تنها بر عهده مردم این کشور، بدون مداخله مخرب یا تحمیل خارجی است.»
 در بخش دیگری از این بیانیه اعلام شده است: « تحقق این مهم مستلزم پایان هرچه سریع‌تر درگیری‌های نظامی، ممانعت از اقدامات تروریستی و شروع گفتگوهای ملی با مشارکت همه طیف‌های تشکیل دهنده جامعه سوریه جهت تشکیل حاکمیت فراگیر که نماینده همه مردم سوریه باشد، است.»
 وزارت خارجه افزود: «جمهوری اسلامی ایران از سازوکارهای بین‌المللی با محوریت قطعنامه ۲۲۵۴ سازمان ملل متحد برای پیگیری روند سیاسی در سوریه همچون گذشته‌ حمایت کرده و به تعامل سازنده با سازمان ملل متحد در این زمینه ادامه می‌دهد.»
 در این بیانیه تاکید شد: «در این وضعیت که سوریه در دوره‌ای خطیر از تاریخ خود قرار دارد، تأمین امنیت همه شهروندان سوری و اتباع سایر کشورها و نیز حفظ حرمت اماکن مقدس مذهبی و همچنین حفاظت از اماکن دیپلماتیک و کنسولی وفق موازین حقوق بین‌الملل بسیار ضروری است.»
 وزارت خارجه اظهار امیدواری کرد: «روابط دو ملت ایران و سوریه پیشینه‌ای دیرینه داشته و همواره دوستانه بوده است و انتظار می‌رود این روابط با رویکرد حکیمانه و دوراندیشانه دو کشور بر اساس علائق و منافع مشترک و عمل به تعهدات حقوقی بین‌المللی تداوم یابد.»
 در پایان این بیانیه آمده است: «جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر جایگاه سوریه به عنوان کشوری مهم و تاثیرگذار در منطقه غرب آسیا، از هیچ کوششی برای کمک به استقرار امنیت و ثبات در سوریه دریغ نخواهد کرد و بدین منظور به رایزنی‌های خود با همه طرف‌های اثرگذار به ویژه در منطقه ادامه خواهد داد. بدیهی است جمهوری اسلامی ایران ضمن رصد دقیق تحولات سوریه و منطقه و با در نظر گرفتن رفتار و عملکردهای بازیگران موثر در صحنه سیاسی و امنیتی سوریه، رویکردها و مواضع متناسب را اتخاذ خواهد کرد.»