2559
جهت اشتراک در روزنامه همدلی ایمیل خود را ثبت فرمائید
ایران ناگزیر است سوار قطار رمزارز شود
در انتظار خروج بیت‌کوین از زیرِ زمین
همدلی| مهدی فیضی‌صفت: پس از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات آمریکا، بازار رمزارزها به ویژه بیت‌کوین شاهد تحولات چشم‌گیری بوده است. ترامپ اخیرا با حمایت آشکار از بیت‌کوین و ارزهای دیجیتال، آن‌ها را به‌عنوان جایگزین‌های جدی برای سیستم‌های مالی سنتی معرفی کرده است. او در سخنرانی‌ها و توییت‌های خود، به بیت‌کوینرها به‌خاطر موفقیت‌هایشان تبریک گفته و بر اهمیت شفاف‌سازی مقررات رمزارزها تأکید کرده است. به باور او، بیت‌کوین می‌تواند کنار طلا به یکی از دارایی‌های اصلی ذخیره‌ای آمریکا تبدیل شود.
این حمایت‌ها تأثیرات محسوسی بر بازار گذاشته‌اند. ارزش بیت‌کوین اخیراً از مرز ۱۰0 هزار دلار عبور کرده و سرمایه‌گذاران در حال افزایش حضور خود در این بازار هستند. کارشناسان بر این باورند که رویکرد ترامپ می‌تواند منجر به جذب سرمایه‌گذاری‌های کلان و رشد اکوسیستم رمزارز در سطح جهانی شود.
رمزارزها در ایران هنوز قانونی نیستند
در ایران، رمزارزها به عنوان پدیده‌ای که از سوی مردم در شرایط اقتصادی سخت پذیرفته شده، همچنان موضوعی بحث‌برانگیز است. در سال‌های اخیر، تحریم‌های اقتصادی و کاهش اعتماد عمومی به بازارهای مالی سنتی، باعث شده بسیاری از ایرانیان به سمت رمزارزها گرایش پیدا کنند. این امر ایران را به یکی از بزرگ‌ترین مراکز استخراج بیت‌کوین در جهان تبدیل کرده است.
با این حال، دولت ایران همچنان در مسیر قانونی‌سازی این حوزه با چالش‌هایی روبرو است.
هرچند تلاش‌هایی برای تدوین مقررات مربوط به استخراج و استفاده از رمزارزها انجام شده، اما نبود سیاست‌های جامع و شفاف، همچنان مانعی بزرگ به شمار می‌رود. برخی از نمایندگان مجلس و کارشناسان اقتصادی معتقد هستند قانونمند کردن رمزارزها می‌تواند در کاهش وابستگی به دلار و مقابله با تحریم‌ها نقش مؤثری ایفا کند. از سوی دیگر رمزارزها می‌توانند به عنوان ابزاری برای کاهش هزینه‌های تراکنش‌ها و افزایش سرعت انتقال پول عمل کنند. از آنجایی که رمزارزها غیرمتمرکز و مستقل از سیستم بانکی جهانی هستند، می‌توانند ایران را در دور زدن تحریم‌های اقتصادی یاری کنند. توسعه صنایع مرتبط با استخراج و تبادل رمزارزها می‌تواند اشتغال‌زایی گسترده‌ای به همراه داشته باشد.
چالش‌هایی هم هست
زیرساخت‌های فعلی ایران برای پشتیبانی از رشد گسترده رمزارزها کافی نیست. نبود شفافیت قوانین، سرمایه‌گذاران و کاربران را در معرض خطرات زیادی قرار می‌دهد.
در غیاب نظارت مؤثر، فعالیت‌های غیرقانونی مرتبط با رمزارزها می‌توانند گسترش یابند. اگر ایران بتواند با الهام از سیاست‌های جهانی، به ویژه تجربیات کشورهایی مانند آمریکا، قوانین روشن و حمایت‌گری تدوین کند، رمزارزها می‌توانند به عنوان یکی از ابزارهای کلیدی توسعه اقتصادی کشور عمل کنند.
با این حال، تصمیم‌گیری‌های آتی دولت، تعیین‌کننده مسیر این فناوری نوین در ایران خواهد بود. همان‌طور که بیت‌کوین در جهان به پیشروی خود ادامه می‌دهد، ایران نیز در صورتی که از فرصت‌های موجود به درستی استفاده کند، می‌تواند جایگاه خود را در این حوزه تقویت کند.
قانون روی خوش نشان می‌دهد؟
یکی از اصلی‌ترین موانع پیش روی ایران در توسعه بازار رمزارزها، فقدان چهارچوب قانونی شفاف است. قوانین مربوط به استخراج بیت‌کوین در ایران از سال ۱۳۹۸ اجرایی شده‌اند، اما هنوز بسیاری از جنبه‌های حیاتی این فناوری، مانند استفاده از رمزارزها برای پرداخت‌های داخلی یا بین‌المللی، به طور رسمی به رسمیت شناخته نشده‌اند. این وضعیت باعث می‌شود کاربران و سرمایه‌گذاران در این حوزه با نگرانی، نداشتن اطمینان و ریسک‌های قانونی مواجه شوند.
تدوین قوانین جامع و حمایت‌گرانه از سوی مجلس و بانک مرکزی که شامل تمامی جنبه‌های استفاده از رمزارزها، از جمله خرید، فروش، انتقال و سرمایه‌گذاری باشد،ر ضروری به نظر می‌رسد. ایران به دلیل هزینه پایین انرژی، یکی از مراکز مهم استخراج بیت‌کوین در جهان است، اما بحران‌های مربوط به تأمین برق، محدودیت‌های شدیدی برای ماینرها ایجاد کرده است.
قطعی‌های مکرر برق در تابستان‌های گذشته و سیاست‌های سخت‌گیرانه دولت علیه ماینرهای غیرقانونی، به تنش‌هایی در این صنعت منجر شد. سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر و توسعه زیرساخت‌های برق برای حمایت از صنعت ماینینگ و کاهش وابستگی به شبکه برق عمومی و ارائه مجوزهای رسمی و تسهیل دسترسی ماینرها به برق صنعتی با تعرفه‌های مشخص می‌تواند راهگشا باشد.
رمزارزها هنوز برای بسیاری از مردم و حتی مسئولان دولتی، مفهومی ناشناخته یا پیچیده است.
نبود دانش کافی در این زمینه، احتمال سوءاستفاده، کلاهبرداری و فعالیت‌های غیرقانونی را افزایش می‌دهد. راه‌اندازی کمپین‌های آموزشی به دست نهادهای مرتبط برای آگاهی‌بخشی به مردم درباره مزایا، ریسک‌ها و نحوه استفاده از رمزارزها و برگزاری کارگاه‌های تخصصی برای سیاست‌گذاران و قانون‌گذاران جهت درک بهتر این فناوری باید در دستور کار دولت قرار بگیرد تا بیت‌کوین از زیرِ زمین به روی زمین بیاید.
رمزارز؛ راه ارتباطی با دنیا
پیشرفت‌های جهانی در حوزه رمزارز، به ویژه با حمایت‌هایی مانند آنچه ترامپ مطرح کرده، نشان می‌دهد بیت‌کوین و سایر رمزارزها از پتانسیل بالایی برای تغییر سیستم‌های مالی برخوردار هستند.
ایران نیز باید به‌جای برخورد محافظه‌کارانه، از این فرصت برای تقویت جایگاه خود در نظام مالی بین‌المللی بهره‌برداری کند. پیوستن به شبکه‌های بین‌المللی مرتبط با رمزارزها برای ارتقای جایگاه ایران در این حوزه و تقویت روابط با کشورهای دوست که از رمزارزها به عنوان ابزاری برای مبادلات بین‌المللی استفاده می‌کنند، می‌تواند دریچه‌ای به روی اقتصاد مبتلا به تحریم ایران باز کند.
رمزارزها به سرعت در حال تبدیل شدن به یکی از مهم‌ترین ارکان اقتصاد جهانی هستند و ایران نمی‌تواند از این جریان عقب بماند. اگر دولت بتواند با اتخاذ سیاست‌های هوشمندانه و ارائه زیرساخت‌های لازم، استفاده از رمزارزها را به صورت قانونی و رسمی تنظیم کند، نه تنها اقتصاد دیجیتال کشور رشد خواهد کرد، بلکه فشارهای اقتصادی و تحریمی نیز کاهش خواهد یافت. در شرایطی که ترامپ و دیگر سیاست‌مداران جهانی بر اهمیت بیت‌کوین تأکید دارند، ایران نیز می‌تواند با برنامه‌ریزی درست، از این فرصت برای ورود به عرصه رقابت جهانی و ایجاد اقتصادی شفاف‌تر و کارآمدتر استفاده کند.