نرفتن؛ دغدغه مشترک!

همدلی| 21 مهر ماه نشست دانشجویی آغاز سال تحصیلی در دانشگاه تهران با حضور مسعود پزشکیان رئیس جمهور برگزارشد،  وقتی رئیس‌جمهور خواست سخنرانی خود را آغاز کند، چند دانشجو که به نظر می‌رسید برخی تشکل‌های دانشجویی را نمایندگی می‌کردند، با صدای بلند فریاد زدند: «آقای پزشکیان نمی‌شود که به دانشگاه تهران بیایید و از وفاق صحبت کنید اما به دانشجویان اجازه صحبت کردن ندهید!» اگرچه رئیس‌جمهور تریبون را به دانشجوی منتقد خود واگذار کرد تا او سخن بگوید و او نیز گفت و مخالفت برخی از دانشجویان را نیز برانگیخت. از همین روز انتظار می‌رفت که حضور رئیس جمهور در دانشگاه شریف که در اتفاقات سال 1401 یکی از مراکز  ناآرامی‌ بود، حاشیه‌ساز شود، اما  به نظر می‌رسد که علیرغم انتقادات برخی دانشجویان، بزرگداشت این روز آرام برگزار شد.
ماندن؛ دغدغه مشترک
شاید یکی از اشتراکات مواضع میان برخی نمایندگان تشکل‌های دانشجویی و رئیس جمهور، مهاجرت نخبگان به خارج از کشور و توصیه به ماندن از سوی رئیس جمهور و درخواست فراهم کردن شرایط ماندن از سوی دانشجویان بود.
سخنرانی نمایندگان 13 تشکل دانشجویی
آنگونه که خبرگزاری دولتی ایرنا خبر داد روز دانشجوی امسال در یک اتفاق کم سابقه نماینده ۱۳ تشکل دانشجویی در حضور رئیس‌جمهور سخنرانی کردند و حتی «حسین سیمایی صراف» وزیر علوم هم زمان سخنرانی خود را به دانشجویان داد. انجمن‌های علمی دانشجویی، اتحادیه مجمع اسلامی دانشجویان، شورای صنفی دانشجویی، اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل، انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران، اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان، انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف، دفتر تحکیم وحدت، نشریات دانشجویی، جنبش عدالتخواه دانشجویی، کانون‌های فرهنگی، بسیج دانشجویی و مجمع اسلامی دانشجویان، تشکل‌های دانشجویی بودند که امسال صریح و شفاف در حضور رئیس‌جمهور دغدغه‌ها و مشکلات را به زبان آوردند.
دانشجویان چه گفتند؟
هر کدام نمایندگان تشکل‌های دانشجویی ۵ دقیقه فرصت سخنرانی و بیان دیدگاه‌ها و دغدغه‌های خود را داشتند.سیدمعین الدین مکیان؛ نماینده انجمن‌های علمی دانشجویی به عنوان اولین سخنران این نشست، فضای ناامیدی را جدی‌ترین چالش کشور به ویژه در میان دانشجویان و پرچمداران نظام علمی کشور دانست و تاکید کرد: دانشجویان و نخبگان به دلیل کمبود فرصت‌های برابر، بی‌ثباتی شغلی، عدم حمایت موثر از ایده‌های نوآورانه و فشارهای سیاسی و اجتماعی راه مهاجرت را در پیش گرفته‌اند، این در حالی است که اساتید و دانشجویان جان این کشور هستند و مهاجرت اساتید و دانشجویان مرگ تدریجی کشور است. محمدمهدی نوینی‌فرد؛ نماینده اتحادیه مجمع اسلامی دانشجویان از عدم توجه کافی به خواست رهبر انقلاب در «جهش تولید و مشارکت مردم» انتقاد کرد و افزود: امیدواریم که دولت چهاردهم زمینه تحقق مشارکت واقعی مردم را فراهم کند .وی هشدار داد که باید دقت شود که وفاق خالی از معنا نشود؛ هر زمان که با عملکرد دولت موافق بودیم آنرا وفاق بنامیم و هر زمان موافق خواست ما نبود حکم خروج از وفاق را صادر کنیم.
محمد عبدالعیان؛ نماینده شورای صنفی دانشجویی هم از شرایط نابه‌سامان دانشگاه‌ها، استقرار نظام بروکراتیک و سرشار از تبعیض و سهمیه‌های بی‌ضابطه گفت و بار دیگر به معضل مهاجرت گسترده فارغ‌التحصیلان و اساتید دانشگاه اشاره کرد.
نماینده اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل صحبت‌های خود را با انتقاد از دولت آغاز کرد. سیدمحمدحسین موسوی پیروزی دکتر پزشکیان را حاصل انتخابات ۵۰ درصدی دانست و اذعان داشت: حضور شما در انتخابات اگرچه با رشد نسبی مشارکت همراه بود اما همزمان زنگ هشدار کاهش سرمایه اجتماعی را به صدا در آورد.موسوی وضعیت موجود کشور را حاصل به گفته او «مدیریت کاریکاتوری» در دولت یازدهم و دوازدهم برشمرد و خطاب به رئیس‌جمهور گفت: با مردم وفاق کنید و از اجرای نسخه‌های تجدید شده برخی لیبرال‌ها اجتناب کنید. که البته این بخش از صحبت‌های نماینده انجمن‌های اسلامی دانشجویان با اعتراض تند و مخالفت حاضران در سالن مواجه شد.
نماینده انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران، صحبت‌های خود را با هشدار نسبت به زنگ خطر برای جمهوریت نظام، دموکراسی و یافتن راهی برای خروج کشور از انسداد و از نظر او «وضعیت متصلب کنونی» آغاز کرد. «علیرضا هاشمی بافقی» در ادامه تاکید کرد: با مجلسی مواجه هستیم که به قدری برای سلب آزادی‌های فردی و اجتماعی عجله دارد که لایحۀ «حجاب و عفاف» را با ۲۳ مورد غلط املایی برای شورای نگهبان ارسال می‌کند و هم اکنون اکثر نمایندگانش حاضر به دفاع از این سیاهۀ ضدمردمی نیستند. وقتی او گفت رفع حصر یکی از مطالبات دانشگاهیان است با اعتراض شدید برخی از حاضران در سالن و سر دادن شعار «مرگ بر منافق» همراه شد.
نماینده اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان ششمین تشکل دانشجویی که فرصت بیان دیدگاه‌های خود را پیدا کرد، از در انتقاد وارد شد. «ابوالفضل محمدی» همچون برخی همفکران خود معتقد بود که با به گفته وی آدم‌ها و راه‌حل‌های تکراری نمی‌توان مشکلات کشور را حل کرد و از دکتر پزشکیان خواست که برنامه‌ای برای حل مشکل ۱۴ میلیون نفری داشته باشد که در انتخابات شرکت کردند اما به رئیس‌جمهور رای ندادند.وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود از اقدامات «عباس عراقچی» وزیر امور خارجه دولت چهاردهم در حمایت از محور مقاومت تشکر کرد، با اینحال جویای علت تاخیر در اجرای عملیات «وعده صادق ۳» شد.
علی کریمی؛ نماینده انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه شریف دیگر سخنران مراسم گرامیداشت روز دانشجو هم به قانون مصوب اخیر مجلس شورای اسلامی و همچنین مطالبه دانشگاه برای رفع حصر اشاره کرد و خطاب به رئیس‌جمهور گفت: در چنین شرایطی باید پاسخ دهید که آیا توان آنرا دارید که نظر اکثریت را برقرار کنید یا مرادتان، وفاق بین بخشی از اصلاح‌طلبان و تمامیت‌خواهان است؟ صحبت‌های این دانشجوی کارشناسی ارشد شیمی دانشگاه صنعتی شریف نیز با واکنش تند مخالفان و طنین شعارهای تند و تیز همراه بود.مجتبی منگلی، نماینده دفتر تحکیم وحدت هشتمین دانشجویی بود که پشت تریبون حاضر شد. وی وحشی‌گری رژیم صهیونیستی علیه مردم غزه و لبنان، حمله ایران به اسرائیل برای نخستین بار، صدور حکم بازداشت نتانیاهو و شهادت فرماندهان مقاومت و .. را نشانه‌هایی از تحولی عظیم در منطقه و جهان دانست و درباره قانون عفاف و حجاب مصوب مجلس شورای اسلامی یادآور شد: نباید کاری کنیم که شعار وفاق استحاله شود؛ وفاق باید براساس سازوکار قانون صورت گیرد. اگر دولت به قانون مصوب نیز انتقادی دارد باید در مسیر قانونی ارایه شود و نباید اینگونه باشد که مردم تصور کنند مسیرهای قانونی بی اعتبار است.
در ادامه بهاره هادی‌زاده؛ نماینده نشریات دانشجویی که از دانشگاه علوم پزشکی شاهرود به تهران آمده بود، گفت: بر کسی پوشیده نیست که حل مشکلات کشور نیازمند وفاق است اما انتظار تغییر نگرش دولت نسبت به دانشگاه را داریم. چرا وفاق باید برای سهم‌خواهان جناح رقیب باشد؟
مصطفی کارگر؛ نماینده کانون‌های فرهنگی دیگر سخنران مراسم نسبت به اجرای دستوری فرهنگ هشدار داد و گفت: فرهنگ همواره از قلب و جان مردم این سرزمین جوشیده است و دستور بردار نیست.
اقتصاد و معیشت، سیاست خارجی و سیاست هوشمندانه و مبتنی بر واقعیت سه محور سخنرانی «محمد ابراهیمی» نماینده بسیج دانشجویی بود. وی با بیان اینکه اسرائیل به هیچ خط قرمزی پایبند نیست، ضمن قدردانی از اقدامات شایسته وزیر امور خارجه کشورمان، هشدار داد: مرز نبرد از لبنان به سوریه منتقل شده است و کشور باید آماده نزاع همه جانبه باشد.
ابوالفضل آقایی، از مجمع اسلامی دانشجویان سه خواسته مهم دانشگاه را «گفتمان بی واسطه با دانشجویان»، «بازگرداندن دانشگاه به مسیر ساخت کشور» و «استقرار گفتمان وفاق به عنوان اصلی ضروری» برشمرد و افزود: دانشگاه عرصه کنترل نیست بلکه عرصه آزادی است و این باید از شعار به عمل تبدیل شود.
انتقاد پزشکیان از سکوت دانشجویان درباره غزه
در ادامه این نشست پزشکیان صحبت‌های خود را با پاسخ به دانشجویی که گفته بود «نهج‌البلاغه به تو چه آموخته است؟» آغاز کرد و با اشاره به کلام امیرالمومنین حضرت علی (ع) که می‌فرمایند «اوصیکما بتقوی الله و ان لا تبغیا الدنیا و ان بغتکما و لا تاسفا علی شی‌ء منها زوی عنکما و قولا بالحق و اعملا للاجر و کونا للظالم خصما و للمظلوم عونا» گفت: برای من خیلی مساله بود که در موضوع فلسطین و جریان‌هایی که در آمریکا و اروپا علیه بی‌عدالتی و کشتاری که آنجا وجود داشت، فریاد دانشجویان در دانشگاه‌های جهان بلند بود اما در دانشگاه‌های ما آنطور که باید اعتراضی شکل نگرفت.
رئیس جمهور با اشاره به اینکه تقوا، حرکت بدون خطا و اشتباه است، تاکید کرد: جایگاه امروز ما بخاطر این است که بدون مستندات علمی و شواهد مستند حرف زده‌ایم و عمل کرده‌ایم، ما باید براساس منطق و شواهد با هم گفت‌وگو کنیم و به اصطلاح حرف مفت نزنیم!
تلاش کنیم در جبهه مظلومان باشیم
وی با اشاره تلویحی به صحبت‌های دانشجویان درباره حمایت از محور مقاومت، گفت: باید تلاش کنیم در جبهه مظلومان باشیم. انسان آزاده در مقابل ظلم و بیداد می‌ایستد. دانشجویان جهان نیز علیه ظلم ایستادگی کردند و فریاد حق خواهی فلسطین را به گوش جهانیان رساندند. حق با شماست ما مشکلات زیادی داریم که حل نکرده‌ایم و برای حل آنها نیازمند برنامه هستیم اما باید بدانیم که این مشکلات در یک یا چند روز و یا چند ماه قابل حل نیست.
بیایید FATF را در داخل اجرا کنیم
رئیس جمهور با اشاره به موضوع FATF که پیگیری آن از سوی دولت با انتقاد یکی از دانشجویان همراه شده بود، گفت: بیایید با یکدیگر FATF را در داخل پیاده کنیم. آمریکا آنجا نشسته و می‌فهمد که چه بلایی سر پول‌مان می‌آوریم، آمریکا می‌فهمد که کدام کشتی و کالا کجا می‌رود اما خود ما بخاطر اینکه FATF داخلی نداریم، اگر یک کشتی با بارش گم شود متوجه نمی‌شویم کجا رفته است.
می‌خواهیم در منطقه بهترین باشیم
پزشکیان با بیان اینکه از همان روز اول گفتم که چشم انداز و سیاست‌های مقام معظم رهبری هدف ما است، اظهار کرد: اینکه براساس سند توسعه، ایران کشوری توسعه یافته و جایگاه اول در علم، فناوری و اقتصاد در منطقه باشد چشم انداز زیبایی است. ما مملکتی می‌خواهیم که در منطقه بهترین باشد، نه اینکه هر روز جایگاه آن کاهش یابد.
با قهر کردن نمی‌شود
دکتر پزشکیان در ادامه خطاب به دانشجویان و اساتید دانشگاه ، با تاکید بر اینکه شما باید بمانید و این کشور را بسازید و با قهر کردن هم کشور اصلاح نخواهد شد، تصریح کرد‌: نباید هر روز شاهد دعوای چپ و راست در کشور باشیم، هرکسی مدعی است، می‌توانیم بستر را برای او مهیا کنیم تا برای حل مشکلات راهکار ارائه دهد و کمک کند. وقتی به این بخش از صحبت‌های دکتر پزشکیان رسید، دانشجویان وی را مورد تشویق قرار دادند که البته این موضوع چندین بار در میانه صحبت‌های رئیس‌جمهور تکرار شد.
حق‌طلب باشید
پزشکیان همچنین با بیان مطالبات و انتظارات خود از جنبش دانشجویی، افزود: انتظار ما این است که شما حق طلب باشید. حق طلب چپ و راست نمی‌شناسد. باید با هم بحث کنیم. قرار نیست من چون رئیس جمهور هستم، شب بخوابم و صبح یک چیزی به ذهنم برسد و جامعه را به هم بریزم.
بستری فراهم می‌کنیم که دانشجو آزادانه حرف بزند
با توجه به مطرح شدن چندباره موضوع FATF از سوی دانشجویان، رئیس‌جمهور در پایان صحبت‌های خود بار دیگر به این موضوع اشاره کرد و گفت: اینکه برخی‌ها FATF را قبول ندارند باید توضیح دهند چرا و مشکل آن چیست؟ نباید بدون اینکه فلسفه و اصل موضوع را نمی‌دانیم، بگوییم آن را قبول نداریم.
پزشکیان در همین راستا پرسشی مطرح کرد و افزود: از تجار و بازرگانان بپرسید که فقدان FATF چه بلایی سِر آنها آورده است؟ واقعیت تلخ است اما باید پذیرفت و برای آن راه حل پیدا کرد.
وی همچنین به انتقادات و ادعای مطرح شده درباره عقب‌نشینی دولت در مقابل استعمارگران پاسخ داد و تاکید کرد: ما قدرتمند هستیم اما در عین حال باید خودمان را بالا بکشیم.
رئیس جمهور در پایان خطاب به دانشجویان، گفت: تا جایی که از دستمان بر آید بستر را آماده خواهیم کرد تا آزادانه حرف هایتان را بزنید و تشکیلات خود را داشته باشید.