برای حداقلی از دموکراسی

در کنار انتقادات فراوانی که در طول تاریخ همواره از سوی اندیشه ورزان به دموکراسی و ضعف‌ها و تناقضات درونی آن رفته است یکی از آن تناقضات اما در ایام معاصر که بسیار نیز جلوه گری می‌کند و بسیاری بر آن صحه گذاشته اند فرایند خود ویرانی دموکراسی هاست. این فرایند بدین معناست که دموکراسی ها دانسته یا نادانسته، خواسته یا ناخواسته، فضا و فرصتی را برای خودویرانی مهیا و میسر می‌سازند. یعنی سازوکاری را بنا می گذارد که در آن افرادی که بر ضد دموکراسی هستند نیز می‌توانند در بازی‌های سیاسی شرکت جویند و به راحتی نیز از این فرصت علیه آن استفاده کنند. اگر کسانی باشند که به نحوه به قدرت رسیدن هیتلر در آلمان نازی وقوف کافی داشته باشند دقیقا می‌دانند که هیتلر درست از سازوکارهای دموکراسی برخاست و قدرت را در دست گرفت و فردای آن روز نیز به تعطیلی دموکراسی همت گماشت. این بس نکته ظریفی و مهمی است که هیتلر از آن تمتع جست، یعنی بهره گیری از دموکراسی در جهت ضد دموکراسی، استفاده از دموکراسی برای نابودسازی سازوکارهای دموکراسی.
ازاین رو و در فرایند انتخابات پیش رو در ایران در نظر آوردن این نکته و این مساله از اهمیت بسزایی برخوردار است. امروزه جریان افراطی اصولگرایان و دست راستی ها، در ایران به روشنی خواستار بهره گیری از همین فرصت از دموکراسی هستند. یعنی بهره وری از دموکراسی جهت تخریب سازوکارهای آن. اگر کسانی که گمان می‌کنند با ورود جریان میانه و چپ‌ها به عرصه قدرت لزوما می‌توان به گشایشی اقتصادی دست یافت، اگر نگویم کاملا اما نسبتا بینشی بر خطا دارند، چه اینکه با اوضاع فعلی بین‌الملل و آشفتگی محرز در خاورمیانه، باید بیش از هر چیز به دنبال حفظ وضع موجود اقتصادی بود، چه اینکه این مساله دامن گیر جریان رقیب نیز هست و در این امر چندان متفاوت با جریان دست راستی نیست. از این رو تلاش برای روی کار آمدن جریان میانه در ایران تلاشی برای حداقلی از دموکراسی و شعارهای آن است. تلاشی برای تنفس حوزه عمومی و بازیگری جامعه مدنی در مسائل خرد و کلان سیاسی است. از این به جرئت می‌توان بیان داشت که انتخابات پیش رو، تنها جدال دو فرد اتمیزه نیست، بلکه بیش از آن جدال دو ایدئولوژی، دو معرفت شناسی و حتی دو نوع سیاست ورزی و سیاست گذاری در عرصه داخلی است.