بازخوانی یک اظهارنظر انتخاباتی

همدلی|  آرزوبخشنده: اصلاحات نیوز نوشته اولین اظهارات پزشکیان نشان داده او می‌توانست شعاری صحبت کند، اما سعی کرده وعده‌ای ندهد و مردم را ساده فرض نکند. “علی احمدنیا” اینگونه دریافت کرده که او برای مردم ارزش قائل است و به دلیل حضورش در مجلس می‌داند اجرا نشدن برنامه‌های توسعه به دلیل مدیران ناکارآمد و برنامه در برنامه کردن دولت‌هاست. این توجیه در کنار خوش‌بینی‌ها و انتقادات زیرپوستی نشان می‌دهد وضعیت پزشکیان در افکارعمومی کمی متفاوت از روز اول است. هیجان‌های اولیه خوابید و حالا فضای روشن‌تری از کاریزما و چهره پزشکیان در دایره مقدورات و معذورات جلو چشم قرار گرفته. هنوز هم عقیده بر این است که در صورت موفقیت پزشکیان در جلب آرای خاموش و منتقدان وضع موجود که تعداد آنها کم نیست، امکان یک خیزش مردمی برای آمدن وجود دارد، اما این امکان دور از دسترس با نظرات محافظه‌کارانه قابل تحقق است؟
اصلاح گفتمان
“محمد علی ابطحی” معتقد است؛ انتخاب نکردن به معنای راه بازکردن برای افراطیون است. این ایجاب اما در شرایطی که دو انتخابات گذشته مردم برای حضور و مشارکت رغبت چندانی نشان نداده‌اند اهمیت گفتمان اصلاحات، میانه‌روها با چهره‌ای به نام پزشکیان را بیشتر نمایان می‌کند. “محمود صادقی” دبیر انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه ها اینطور تحلیل کرده که  «گفتمان پزشکیان بیشتر متوجه اقشار پایین جامعه است؛ یعنی همان اقشاری که زمانی احمدی‌نژاد به آنها توجه داشت. گفتمان عدالت‌طلبی او می‌تواند این اقشار را جذب کند ولی برای جذب اقشار متوسط به بالا باید جامع‌تر، شفاف‌تر و صریح‌تر سخن بگوید.» او معتقد است که «مسعود پزشکیان باید گفتمانش را عوض کند.» او در نقد اولین برنامه زنده تلویزیونی با حضور پزشکیان در شبکه اجتماعی ایکس نوشت:«طبق برآورد اولیه از نظرات افراد در گروه‌های هوادار اصلاح‌طلبان اولین برنامه زنده تلویزیونی دکتر مسعود پزشکیان پایین‌تر از حد انتظار بود.‏اگر تنها نامزد اصلاح طلبان در برنامه‌های بعدی با همین دست فرمان حرکت کند، توانایی برانگیختن سازمان رأی اصلاح‌طلبان را نخواهد داشت.»
“محمدحسن آصفری” هم در نقد نخستین اظهارات تلویزیونی مسعود پزشکیان نامزد انتخابات ریاست جمهوری با بیان اینکه «صحبت‌های آقای پزشکیان به جای ارائه راهکار، بیشتر حول محور گفتمان درمانی بود»، اظهار کرد: «اینکه دولتی‌ها در حوزه‌های مختلف اعم از درمان و حقوق و دستمزد بر سر سفره‌ای بنشیند که مردم نشستند، حرف‌های قشنگ و خوبی است اما باید برنامه‌های اجرایی این موضوع نیز عنوان شود.» نقد او اینگونه بیان شده که «حرف‌های پزشکیان قشنگ بود، اما نمی‌توان صرفا با گفتمان‌درمانی پیش رفت.»
می‌توانست بهتر باشد
در همین حال برخی نیز معتقدند با اینکه پزشکیان می‌توانست بهتر از این ظاهر شود اما صحنه تغییر نکرده و می‌توان تمام قد از پزشکیان حمایت کرد. “جلایی پور” نوشت: «اگرچه پزشکیان  دیشب خیلی بهتر می‌توانست حرفش را بزند، ولی در همین مصاحبه این را با صراحت و صداقت نشان داد که قرار نیست اگر رای بیاورد با رهبری مقابله کند.»اما چرا ضعف اولین مصاحبه پزشکیان توسط بعضی تحلیل‌گران بیش‌ از اندازه بزرگ شد؟ او اینگونه تحلیل کرده که «اول این که عده‌ای از تحلیل‌گران واقعا و به حق از وضع موجود همه جوره ناراحت هستند. آن‌ها برای برون رفت از این وضع کاری هم نمی‌توانند بکنند. بعد تلویحا این ناراضیان دوست دارند بدون این که اسم آن را بیاورند، عملا انتخابات از سوی مردم تحریم شود، تا شاید وضع از شدت خرابی، آن‌گاه تغییر کند (که خیالی که در خاورمیانه لغزنده غیرقابل دفاع است). حتی دوست دارند میزان مشارکت از انتخابات ١۴٠٠ هم پایین‌تر بیاید.»
وی در ادامه نوشت: «دوم این که اگر کسانی انتظار دارند که پزشکیان با رهبری تقابل بکند، روشن است که پزشکیان اهل این کار نیست. چون پزشکیان سی‌سال است که درباره حساس‌ترین موضوعات کشور مثل رخدادهای ٨٨ و پاییز ١۴٠١ صریحا موضع گرفته، ولی حتی یک دفعه احساسی نشده و با رهبری تقابل نکرده است.»
کار برای پزشکیان بسیار دشوار است؟
محمدعلی ابطحی درباره شرایط فعلی پزشکیان در جو سیاسی امروز گفته:  «کاری که روی دوش آقای پزشکیان است، کاری بسیار دشوار است؛ و از همه دوره‌ها دشوار‌تر است چرا که در دوره‌ای خیال حاکمیت از این راحت بوده که هر سه قوه در اختیار خودش است و همه یکرنگ و یک شکل هستند و بعد از ماجرای شهادت آقای رئیسی ناگهان یک شوک ایجاد شده و تایید آقای پزشکیان که منصوب جریان اصلاح طلبی است بر آن افزوده شده است و کار آقای پزشکیان بسیار دشوار شده چرا که که باید به این جامعه قهر کرده از انتخابات یک فضایی تزریق کند که قهرشان پایان پیدا کند. ضمن این که باید بذر‌های خود را با حاکمیت به شکلی ببندد که دوباره از فردا دچار بحران «نمی شود» و «نمی‌گذارند» نشود. این کار، بسیار سخت است، اما من حس می‌کنم جدای از این که آقای پزشکیان بتواند یا نتواند، صرف آمادگی پزشکیان برای دوران انتخابات مجلس تفاوت پیدا کرد. یکی به خاطر شوکی که سقوط هلیکوپتر ایجاد کرد و دیگری به خاطر بحران اقتصادی و انتظارهای زیادی که جامعه کشید که از بحران اقتصادی خارج شود و این انتظارها اثر نکرد. افرادی که داخل کشور هستند و سرنوشتشان با انتخاب گره می‌خورد، طبیعتا حس کردند که باید دوباره  در فضای انتخابات فعال باشند و انتخاب نکردن هیچ سودی به جز راه باز کردن برای افراطیونی که تلخی و سختی معیشت را بیشتر می‌کنند، ندارد. »
باید بررسی شود چرا پزشکیان تایید صلاحیت شده است
اما “احمد زیدآبادی” که در روز نخست تایید صلاحیت‌ها به استقبال آمدن پزشکیان رفته بود و می‌گفت انتخابات دو مرحله ای می‌شود؛ پزشکیان از همین حالا می‌تواند خود را برای رقابت در مرحله دوم آماده کند، امروز مسائل جدیدتری را در تحلیل وضعیت موجود گفته است. او در نشست سیاست، تحزب، مشارکت و سرمایه اجتماعی در خانه اندیشه‌ورزان گفت: آرایش فعلی کاندیدا نشانه این است که سیستم متوجه شده است که باید رفتار خود را تغییر دهد یا نه، تنها به دنبال افزایش مشارکت است و بعد از انتخابات رفتار خود را ادامه می‌دهد؟ باید این بررسی شود که چرا پزشکیان تایید صلاحیت شده است؟
وی افزود: اگر صلاحیت پزشکیان تایید شده است که قرار است با او همکاری شود تا کابینه متخصص تشکیل دهد، یعنی سیستم به این نتیجه رسیده است که یک‌دست بودن را تغییر دهد و این خوب است اما اگر تایید صلاحیت پزشکیان تصادفی بوده و تنها از دستشان در رفته است، می‌تواند فاجعه‌بار است. چرا که اگر قرار است پزشکیان انتخاب شود و با او همکاری نکنند و کارشکنی کنند، زمین‌گیر می‌‌شود. چرا که بدون همکاری نمی‌توان کار اجرایی انجام داد. بنابراین این مسأله تبین شود که سیستم به چنین نتیجه‌ای رسیده است یا خیر؟