اپیدمی تب “همستر”
دکتر صلاح الدین هرسنی (روزنامه نگار و نویسنده) این روزها در گوشه و کنار خیابانها، ایستگاههای مترو، در تاکسیها و اتوبوسها، درون خانه و مدرسه و در سایه سار امکان مشجر، میز پارکها و اقامتگاها و حتی سالن انتظار مطب پزشکان و به طور کلی هر جای دیگری، احتمالا شخصی را میبینید که پیوسته به صفحه گوشی اندروید یا اپل خود ضربه میزند. اگر از خودتان دلیل این کار را پرسیدهاید، تنها نیستید.
من هم مثل شما مایلم بدانم که چه اتفاقی رخ داده که فرد مرتب بر صفحه گوشی خود ضربه میزند و از کودک و فرد میانسال و حتی پیران به دنبال آنک که یافت مینشود، در آرزویند و در انتظار شادی؟ افزون بر من، تعداد زیادی از افراد هم هنوز نمیدانند دقیقا چه اتفاقی با ضربه زدن روی گوشی قرار است رخ دهد؟ در این ارتباط تحلیل کارشناسان تکنولوژی فناوری به ما میگویند که همستر کامبت (Hamster Kombat) یک بازی کریپتویی جدید تلگرامی است که کاربران میتوانند در آن، با ضربه زدن متوالی روی صفحه گوشی، سکه جمعآوری کنند به این امید که روزی با ارزشگذاری این سکهها، بتوانند به پول نقد دست پیدا کنند. به عبارت دیگر، این دسته از کاربران قصد دارند با شیرجه زدن درون لانه همستر پولدار شوند و شاید مثل برخی از بچه زرنگها شب صد ساله را یک شبه بپمایند. اما سوال مهمی که به وجود میآید این است که اصلا همستر کمبت چیست و چطور فقط با ضربه زدن روی آن قرار است پول به دست بیاوریم؟ آیا این بازی کریپتویی جدید، قانونی است و مشکل خاصی بعد از استفاده از آن به وجود نخواهد آمد؟ پاسخ به پرسشها را باید از همان کارشناسان فناوری شنید. این کارشناسان میگویند که همستر کامبت که صرفا یک بازی ساده است اما احتمال (ایر دراپ) آن وجود دارد. اگر برایتان سوال شده که ایر دراپ چیست؟ همان کارشناسان میگویند که مفهوم (ایر دراپ) در دنیای ارزهای دیجیتال اغلب به معنای به دست آوردن بدون درد سر کریپتو است. این یعنی در آیندهای نزدیک، احتمال اینکه سازندگان این پروژه، آن را قیمتگذاری کنند وجود دارد. اما ساده انگاری است که باور کنیم همستر کامبت قرار است راه صد ساله ما را در پولدار شدن یک شبه کند. بنابراین، به نظر نمیرسد که تحلیل دادههای این کارشناسان معطوف به واقعیت و حقیقت باشد. چراکه بحران فعلی دنیا، بحران مالی است و کمتر کشوری حاضر است که اینگونه بتواند در پولدار شدن مردم دنیا به ویژه مردم ایران که فقر از سر و کله آنها میبارد و در حال له شدن چرخ دندههای مشکلات اقتصادی اند، به آسانی قدمی بردارند و خراج گذار مصایب و مشکلات اقتصادی ما باشد. در نخستین نگاه هدفی که در پشت مهندسی این پروژه وجود دارد، محبوب کردن پلتفرم تلگرام در میان پلتفرمهای گوناگون است. هدف دیگری که از پشت سرگرمی همستر کامبت تعقیب میشود، فروش فیلتر شکن مافیای فلیترینگ در ایران است. نظر به استقبالی که برای استحصال ارزهای دیجیتالی از سوی کاربران ایرانی به واسطه همسر کامبت مشاهده شده، یک پیام بیش از همه خودنمایی میکند و آن فقر فزاینده و بزرگی است که در زیر پوست شهرهای کشور جاری است.
بنابراین، با توجه به سوابق پدیدههایی از این دست که در گذشته رخ داده است، به نظر میرسد که استحصال پول از رهگذر بازی کریپتویی همستر کامبت بیش از آنکه فرصت باشد،یک تهدید است. این تهدید بیش از همه متوجه خرابی و مستهلک شدن گوشیها اندروید و یا اپل است و معلوم نیست که امید به استحصال این دست از پولها باید تا چه میزان باشد که بتواند خرید یک گوشی جدید را جایگزین گوشیهای مستهلک و خراب نماید.
در ضمن از کجا معلوم است که همستر کامبت دام و فریبی پر هزینه برای کاربران ایرانی نباشد؟ و مهمتر از همه، آیا کاربران از مخاطراتی چون بُت وارگی، شی گشتگی و سپس اتمیزه و ایزوله شدن فرد از جامعه به واسطه بازی کریپتویی همستر کامبت آگاه هستند؟
به این ترتیب لازم و ضروری است که در رفتارهایی از این دست باز نگری و تجدید نظر شود، چراکه باور قلبی ما این است که باد آورده و پول زحمت نکشیده را همان گونه که قدما گفته اند، باد خواهد برد و بهتر است که نان به عمل خود بخوریم نه آنکه برای مرده ریگ ارز دیجیتالی در هزارتوی پر استرس همستر کامبت گُم شویم.
در واقع وقتی دیده میشود که برخی برای پولدار شدن چه حریصانه بر صفحه گوشیها و لانه همستر میگوبند، آن کلام شیخ اجل سعدی را به یاد میآورم که چه زیبا روزگاری گفته بود: بخور تا توانی به بازوی خویش/ که سعیت بود در ترازوی خویش!