چیدمان مطلوب اصلاح طلبان واعتدالیون
مهدی دهقان نیری (فعال سیاسی)چند روز دیگر ثبت نام نامزدها برای چهاردهمین انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳ آغاز میشود. باتوجه به اتفاقاتی که افتاد و روند سریع برای انتخاب رئیس جمهور یک سال زودتر از موعد خود برنامهریزی برای جریانهای سیاسی وتصمیم گیری درست سخت میشود. البته تقریبا تکلیف جناح اصول گرایان برای انتخاب نامزدهای خود مشخص است، ولی گمانهزنیها برای انتخاب نامزد ازسوی اصلاح طلبان واعتدالیون همچنان ادامه دارد.
روز یکشنبه درهمین مورد جلسه جبهه اصلاحات واحزاب اصلاح طلب وقبل از آن دیدار با “سیدمحمد خاتمی” تشکیل شد. البته تصمیم نهایی جلسه همچنان در گرو ادامه مذاکرات است. ولی آنچه که نهان است قطعا اصلاح طلبان با اعتدالیون دریک راستا نامزدهای خود را معرفی کرده و مانند سال ۹۲ و۹۶ برای انتخاب نامزد نهایی به اجماع خواهند رسید. اما مهمترین و درست ترین حرکتی که به نظر میرسد همانا انتخاب نامزدها برای ثبت نام است.
این درست است که محدودیتی برای تعداد ثبت نام کنندگان وجود ندارد اما همین میتواند تبدیل به پاشنه آشیل اصلاح طلبان واعتدالیون شود. درمقایسه با سال ۹۲و۹۶ مهمترین عاملی که وجود دارد مشارکت مردم درانتخابات است همانطور که درانتخابات سال ۱۴۰۰ پیش بینی عدم مشارکت و به واقعیت پیوستن آن موجب شد اجماع برای نامزد نهایی صورت نپذیرد. همچنین ابتکار عمل برای انتخاب نامزد شاخص و محبوب به دست این دوجریان نبود، ولی در سال ۹۲ و۹۶ مشارکت بالا توانست اجماع و اتحاد صورت گیرد و “حسن روحانی” پیروز این دوانتخابات شود. وقتی انتخابات سال ۹۲ را درنظر میگیریم، پس از ردصلاحیت مرحوم حضرت آیتالله هاشمی رفسنجانی وهمچنین پیش بینی عدم مشارکت مردم به علت حوادث انتخابات سال ۸۸ وعدم گزینه مهم درانتخابات البته نه به شکل چندانتخابات اخیر پس از حمایت آیت الله هاشمی و همچنین اجماع اصلاحطلبان، حسن روحانی توانست پیروز انتخابات شود و حتی توانست مشارکت درانتخابات بعدی درسال ۹۶ را افزایش دهد به طوری که در رقابت با مرحوم آیتالله رئیسی پیروز انتخابات شد و تعداد آرا به بیش از ۴۰ میلیون رای رسید . اما این بار باتوجه به مبهم بودن مشارکت تصمیم درست درطراحی و چیدمان پازل نامزدها میتواند ابتکار عمل از آن اصلاح طلبان و اعتدالیون باشد. پس از آن نیز بتوان از همین طریق مشارکت وانگیزه مردم را برای شرکت درانتخابات بالابرد. اگر اصلاح طلبان واعتدالیون چشم انداز بعد از پیروزی در انتخابات را درنظر بگیرند
واینکه نامزدی را معرفی کنند که بتواند مشارکت را دردوره بعدی بالاببرد، همچنین در نگاه دیگر اینکه اگر مشارکت پایین باشد که مشارکت پایین پیروزی را برای این دو جریان کمرنگ خواهد کرد، کمال مطلوب در محدود کردن تعداد نامزدها برای ثبت نام است.
در گذشته باتوجه به مشارکت بالای مردم وهمچنین گمانه زنی برای تایید صلاحیتها ازسوی شورای نگهبان طراحی ثبت نام نامزدها به صورت اصلی وآلترناتیو انجام میگرفت ولی باتوجه به مطالب ذکر شده ثبت نام آلترناتیو میتواند پاشنه آشیل برای اصلاح طلبان واعتدالیون باشد. اینکه ثبت نام این گروه میتواند موجب عدم تایید صلاحیت گروه اصلی وتایید خودشان گردد و خروجی آن شرایط سختی را برای اجماع و همچنین عدم انگیزه برای مشارکت مردم درپی خواهد داشت. درحال حاضر دو فاکتور مهم برای انتخاب ثبت نام کنندگان؛ محبوبیت در جامعه و کارآمدی برای اداره دولت است. این روزها در رسانهها از افراد زیادی نامبرده شده است ولی تعداد محدودی از این افراد را میتوان نامبرد که دارای این دوفاکتور مهم باشند. درحال حاضر از سیدحسن خمینی ، محسن هاشمی رفسنجانی، محمد جواد ظریف ، پزشکیان ، اسحاق جهانگیری ، محمد جواد آذری جهرمی دادکان، طیب نیا و شهیندخت مولاوردی چهرههایی که دوفاکتور مهم محبوبیت وکارآمدی را دارا هستند، میتوان به عنوان نامزدهای اصلی نامبرد و اگر غیر از ایشان نامزد دیگری ثبت نام کند با به هم زدن محاسبات ابتکار عمل را از این دوجریان خواهد گرفت. بالفرض در حالت بد اگر فقط یکی از این افراد تایید صلاحیت شود، بازهم اصلاح طلبان واعتدالیون به هدف خود رسیده و میتوانند با نامزد نهایی خود درانتخابات عرض اندام کنند . همچنین افرادنامبرده هرکدام به نوبه خود میتوانند مشارکت درانتخابات را بالابرده وتمام محاسبات را برای رقیب به هم بزنند. در بدترین حالت ممکن اگر کل افراد نامبرده رد صلاحیت شوند بازهم اصلاح طلبان واعتدالیون چیزی را ازدست ندادهآند. دلیل آن هم کاملا مشخص است؛ گزینههای آلترناتیو نخواهند توانست شور وانگیزه انتخاباتی را ایجاد کنند .