آمریکا در جلسه شورای حکام بازهم ایران را به اقدامات تنبیهی تهدید کرد
خط و نشان برای آینده
همدلی| سرویس سیاسی: ایالات متحده در جلسه پنجشنبه در جلسه شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی که متشکل از ۳۵ کشور است، بار دیگر با تهدید به اقدامات بیشتر علیه ایران از تهران خواست تا با بازرسان آژانس همکاری کند.آژانس سالهاست در تلاش است تا از ایران درباره منشأ ذرات اورانیومی که در مکانهای اعلامنشده کشف شده، توضیح بخواهد. با این حال آژانس مدعی است ایران همچنان از همکاری کامل امتناع میکند و به گفته آمریکا، در حال «ممانعت» از پیشبرد فعالیتهای آژانس است؛ این همان نکتهای است خبرگزاری دولت آن را سیاهنمایی آمریکا درباره فعالیتهای هستهای ایران میداند و مینویسد: «تکرار این ادعاها نخنما و سیاسی است.»
به رغم گمانههایی که در چند روز گذشته برای اعمال فشارهای بیشتر به ایران وجود داشت، واکنش غرب به فعالیتهای هستهای ایران چندان غیرمعمول نبود و مانند گذشته به چند بیانیه و البته تهدید به اقدامات تنبیهی در جلسه آینده شورای حکام ختم شد. با وجود اینکه آمریکا از ارائه قطعنامه علیه ایران خودداری کرده است، دیپلماتها دلیل اصلی این تردید را انتخابات ریاستجمهوری آمریکا در نوامبر میدانند. چنین قطعنامههایی معمولاً باعث خشم ایران شده و اغلب با افزایش فعالیتهای هستهای تهران پاسخ داده میشود.
دعوت از جامعه بینالمللی برای همکاری با واشنگتن
ایالات متحده در بیانیهای به شورای حکام اعلام کرد: «ما بر این باوریم به نقطهای رسیدهایم که خودمان و جامعه بینالمللی باید جدیتر رویکرد جدیدی در مورد چگونگی پاسخ به مانع تراشیهای مداوم ایران اتخاذ کنیم. نمیتوانیم به الگوی رفتاری فعلی ایران اجازه دهیم که ادامه یابد.»اکنون بیش از یک سال از آخرین قطعنامه شورای حکام علیه ایران که خواستار همکاری فوری تهران در تحقیقات مربوط به ذرات اورانیوم بود، میگذرد. تهران این قطعنامه را «سیاسی» و «ضدایرانی» خواند، البته چین و روسیه با آن مخالفت کردند.آمریکا و سه متحد اروپایی اصلی آن یعنی بریتانیا، فرانسه و آلمان، مجدداً با درخواست قطعنامه علیه ایران در جلسه این هفته مخالفت کردند، اما ایالات متحده اعلام کرد که اگر ایران به زودی همکاری لازم را نداشته باشد، اقدام خواهد کرد.
این بیانیه میافزاید: «ما قاطعانه بر این باور هستیم که عدم همکاری ایران، زمینه را برای اقدامات بیشتر شورای حکام، از جمله احتمال صدور قطعنامههای اضافی و بررسی مجدد این موضوع که آیا فعالیتهای ایران بار دیگر با تعهدات پادمانی مطابقت ندارد، فراهم میکند.»
در حال حاضر، ایران اورانیوم را تا ۶۰ درصد غنیسازی میکند که نزدیک به ۹۰ درصد خلوص لازم برای ساخت سلاح هستهای و بسیار فراتر از محدودیت ۳.۶۷ درصدی برجام است. قدرتهای غربی میگویند که هیچ توضیح معتبر غیرنظامی برای غنیسازی در این سطح وجود ندارد و آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرده است که هیچ کشوری بدون ساخت بمب هستهای چنین کاری انجام نداده است. ایران میگوید اهدافش کاملاً صلحآمیز است و حق دارد برای مقاصد غیرنظامی تا سطوح بالا غنیسازی کند.ایالات متحده میگوید که ایران باید همکاریهایی با آژانس از جمله دسترسی «به منظور جمعآوری نمونههای محیطی ...» در اختیار آژانس قرار دهد و «اکنون باید شروع به انجام این کار کند.»
این در حالی است که اگر ایران این کار را انجام ندهد، ایالات متحده از مدیرکل آژانس، رافائل گروسی، میخواهد تا «گزارش جامعی» در مورد فعالیتهای هستهای ایران ارائه دهد که بسیار فراتر از گزارشهای منظم فصلی او باشد.
ادعاهای تروئیکای اروپایی
تروئیکای اروپایی هم در بیانیهای مشترک در نشست فصلی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، پس از تکرار ادعاهای خود درباره پیشرفتهای صنعت اتمی کشورمان عنوان کردند که ایران برای تنشزدایی درباره برنامه هستهای خود، گامهای عملی بردارد.
تروئیکا در این بیانیه که یک نسخه آن در تارنمای وزارت خارجه انگلیس منتشر شد با اشاره به تدابیر جبرانی کشورمان در برجام، ادعا کرد: ایران طی پنج سال گذشته، فعالیتهای هستهای خود را به سطح جدیدی رسانده که برای کشوری بدون برنامه تسلیحات هستهای بیسابقه است. آنها درباره انگیزه ایران برای اجرای بیانیه ۴ مارس (۱۴ اسفند)، توافقی که برپایه حسن نیت کشورمان برای حل و فصل مسائل ادعایی پادمانی صورت گرفت، ابراز تردید کرده و درباره اقدامات ایران در چارچوب قانون راهبردی مجلس (قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از منافع ملت ایران)، مدعی شدند: آژانس نمیتواند درباره ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای ایران اطمینان دهد.
سه کشور اروپایی در ادامه فضاسازی تبلیغی علیه برنامه اتمی کشورمان ادعا کردند که تصمیم ایران برای لغو مجوز تعدادی از بازرسهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی که در چارچوب حقوق حاکمیتی مطرح در ماده ۹ موافقتنامه جامع پادمان صورت گرفت، در کنار عدم اجرای پروتکل الحاقی «به طور جدی بر قابلیتها و فعالیتهای راستیآزمایی و نظارت آژانس بینالمللی انرژی اتمی تأثیر میگذارد.»
تروئیکا در بخش دیگری از این بیانیه، بدون اشاره به اینکه کدام کشور مقصر وضع موجود در اجرای برجام است و با تعلل در تصمیمگیری، مذاکرات وین را به بنبست کشاند، خواستار بازگشت ایران به اجرای کامل تعهدات توافقات سال ۹۴، اجرای پروتکل الحاقی و بیانیه ۴ مارس شدند.
آنها ادعا کردند: ایران اکنون باید گامهای جدی و معناداری بردارد که نشان دهنده تمایل واقعی این کشور برای تنش زدایی و بازسازی اعتماد ضروری بین ایران و جامعه بین المللی است. سه کشور اروپایی با بیان این که «پیشرفتهای هستهای ایران به طور قابلتوجهی به امنیت بینالمللی آسیب میزند و معماری جهانی منع اشاعه را تضعیف میکند»، ادعا کردند: «ما در کنار شریکان بینالمللی خود به رایزنیها در مورد بهترین راهحل برای رفع تردیدهای فزاینده در مورد ماهیت صلح آمیز برنامه هستهای ایران ادامه خواهیم داد.»