روزی که سپهبد رزم آرا درپی مخالفت با ملی شدن نفت ترور شد

16اسفند 1329 [و در آن سال برابر با هفتم مارس 1951] سپهبد حاجعلی رزم آرا نخست وزير وقت كه برای شركت در يك مجلس ترحيم به مسجد شاه [واقع در بازار تهران] رفته بود با گلوله خليل طهماسبی، از اعضای جمعيت فدائيان اسلام كشته شد و دو روز بعد حسين علاء بر جای وی نشست و نخست وزير شد و از يكم فروردين 1330در تهران حكومت نظامی برقرار كرد. [حاجعلی نامی است که پدرش براو نهاده و در شناسنامه اش قید شده بود] طهماسبی در بازجويی گفته بود كه چون رزم آرا خائن به ملت بود او را كشتم. چهار روز پيش از اين رويداد، جمعيت فدائيان اسلام در همان مسجد اجتماع برپا كرده بود و از رزم آرا كه با ملي شدن نفت وطن مخالفت مي كرد شديدا انتقاد كرده بود. روز پس از رويداد، آية الله كاشانی اقدام خليل طهماسبی را در كشتن رزم آرا «امری واجب» اعلام داشت و از طهماسبی به عنوان نجات دهنده ملت يادكرد. يك روز پس از كشنه شدن رزم آرا، كميسيون ويژه مجلس [کمیسیون فوق العاده بررسی مسئله نفت و طرح ملی شدن آن] به رياست دكتر محمد مصدق، طرح ملی شدن نفت را كه رزم آرا با آن مخالفت میكرد به تصويب رساند. برغم اعتراض دولت انگلستان، مجلس شورای ملی 24اسفند و سنا چهار روز بعد بر اين مصوبه صحه گذاردند كه 29اسفند به صورت قانون در آمد. 29اسفند يک روز ملی اعلام شده است و تعطيل عمومی است. گزارش‌های آن زمان روزنامه‌های تهران نشان می‌دهد كه از 17اسفند (روز تصويب طرح ملی شدن نفت در کميسيون ويژه مجلس) تا پايان سال 1329 تظاهرات و شادمانی ايرانيان يك لحظه قطع نشده بود. پیش از تصویب طرح ملی شدن نفت، اجتماعات تهران و شهرهای دیگر با هدف درخواست لغو قرارداد نفت با انگلستان و ملی كردن صنعت نفت از 12اسفند 1329 (سوم مارس 1951 و چهار روز پیش از ترور رزم آرا) وسعت و شدت یافته بود. در اين اجتماعات از هر گروهی ـ ملی گرا، كمونيست و مذهبيون ـ ديده می شدند؛ درست به مانند انقلاب سال 1357 (1978 ـ 1979میلادی). اعضای این كميسيون ويژه كه تشكيل آن محصول سال‌ها تلاش ملت ايران برای ملی كردن صنعت نفت خود بود يكم تيرماه آن سال (سال 1329) انتخاب شده بودند كه شاه چهار روز پس از آن به طور غير منتظره (و بدون استعلام قبلی تمايل مجلس) سپهبد حاجعلی رزم آرا رئيس ستاد ارتش را به نخست وزيری منصوب كرد. روز بعد از اين انتصاب، هنگام ورود رزم آرا به مجلس برای معرفی خود و وزيرانش، دكتر مصدق آن چنان با خشم به ديكتاتوری شاه اعتراض كرد كه ازحال رفت و بيهوش بر زمين افتاد. شاه پس از حادثه 15بهمن 1327 كه در دانشگاه تهران به سوی او تيراندازی شده بود و با استفاده از این فرصت، اشاره به تجدیدنظر در قانون اساسی کرده بود، اختیارات خود را افزایش و راه ديكتاتوری پيشه ساخته بود. به اين ترتيب، دوران نخست وزيری هفت ماه و بيست روزه رزم آرا درگيری لاينقطع او و مجلس بود. در آن مدت مخالفت مردم با رزم آرا كه اورا مامور جلوگيری از استيفای حقوق خود می‌دانستند و نيز درگيری پاره‌ای از نمايندگان مجلس و مطبوعات با وی ادامه داشت. ماه‌ها پس از ترور رزم آرا، مجلس ضمن تصويب طرحی خليل طهماسبی را از مجازات معاف كرد و از زندان آزاد شد که پس از براندازی 28مرداد 1332، این قانون لغو و وی، نواب صفوی رئیس و تنی چند از اعضای جمعیت فدائیان اسلام در یک روز و در کنار هم تیرباران شدند.