مروری بر پژوهشهای موسیقایی در دومین روز شانزدهمین دوره جشنواره نواحی
سنگتمام مخاطبان برای هنرمندان کهنهکار موسیقی نواحی
همدلی| دومین روز از مرحله ملی شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران در حالی برگزار شد که بخش اجرایی این رویداد همچنان با استقبال خوب مخاطبان در جریان است.مرحله دوم از برگزاری شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران شامگاه یکشنبه 17 دیماه با برگزاری یک نشست پژوهشی در دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و اجرای چند کنسرت در تالار رودکی تهران به کار خود ادامه داد.بخش اول دومین روز از مرحله ملی شانزدهمین جشنواره ملی موسیقی نواحی ایران اختصاص به برگزاری یک نشست پژوهشی با حضور محمدرضا آزادهفر با موضوع «رویکردهای نوین اتنوموزیکولوژی ایران» در سالن جلسات دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی داشت که این نشست نیز باتوجهبه طرح مباحث مهم مطرح شده و همچنین حضور پرتعداد دانشجویان توانست بهعنوان یکی از بخشهای جالبتوجه روز دوم جشنواره موردتوجه قرار بگیرد.آزادهفر در ابتدای این نشست پژوهشی با بیان توضیحاتی در حوزه مباحث تئوریک اتنوموزیکولوژی در دنیا، نقطهنظرات خود را در قالب چند بخش به مخاطبان در نشست ارائه کرد.
*از اتنوموزیکولوژی و رویکردهای نوینش در دنیا چه میدانیم؟
کمفروغ شدن مطالعات اتنوموزیکولوژی متأثر از جریان انقلاب فرهنگی و تعطیلی رشته موسیقی در ایران، رویکردهای نوین در تألیفات اتنوموزیکولوژی در ایران باتکیهبر آثار مرحوم محمدتقی مسعودیه و محسن حجاریان، رویکردهای نوین در منابع اتنوموزیکولوژی در ایران که پیشازاین در کتابی به همین نام پیش روی مخاطبان قرار گرفته بود، از جمله مواردی بود که این مدرس دانشگاه با ارائه تصویری درسگفتارهای این مبحث به آن اشاره کرد.او با اشاره کتابی که آن را در حوزه اتنوموزیکولوژی تألیف کرده، توضیح داد: کتاب «اتنوموزیکولوژی؛ رویکردهای مطالعاتی» به دنبال به دستدادن مدلی عملیاتی برای پژوهشهای آکادمیک اتنوموزیکولوژی است. در این مدل پژوهشی با محوریت رویکردهای مطالعاتی مباحثی چون «موسیقی و زندگی اجتماعی»، «موسیقی و هویت»، «موسیقی و باورهای اجتماعی»، «موسیقی جادو و درمان»، «موسیقی و جنسیت»، «موسیقی و سیاست»، «موسیقی و مهاجرت»، «موسیقی و زبان»، «سازشناسی و آوانگاری و تجزیهوتحلیل ساختاری» تلاش شده به رویکردهای نوین پژوهشی در حوزه اتنوموزیکولوژی در قالب این ۱۱ مدل بپردازد.
آزادهفر در بخش دیگری از صحبتهای ضمن تشریح و توضیح درباره این ۱۱ مدل پژوهشی و نحوه پرسشهای پیشنهادی در کتاب، بخشی از سخنانش را به برهه تاریخی کمفروغ شدن مطالعات اتنوموزیکولوژی با شروع انقلاب فرهنگی و تعطیلی رشته موسیقی در ایران اختصاص داد و گفت: از اوایل دهه ۹۰ پذیرش دانشجو در دانشگاهها در رشته اتنوموزیکولوژی آغاز شد. انتشار کتاب زندهیاد محمدتقی مسعودیه نیز در این مسیر بسیار راهگشا بود و با شروع فعالیت نویسندگانی مانند محسن حجاریان، جریان نوین مطالعات اتنوموزیکولوژی در عرصه نشر کتاب ایران ظهور یافت. این جریان با انتشار کتاب «اتنوموزیکولوژی رویکردهای مطالعاتی» توسط نشر نی در سال ۱۴۰۱ تداوم یافت.بخش دوم این نشست پژوهشی به پرسشوپاسخ دانشجویان حاضر در سالن اختصاص داشت و محمدرضا آزادهفر نیز نقطهنظرات خود را در پاسخ به پرسشها مطرح کرد.در بخش دیگری از اجراهای شب دوم جشنواره موسیقی نواحی ایران نوبت موسیقی عاشیقی بود که با هنرمندی آیت قنبری از عاشیقهای شناختهشده منطقه آذربایجان در ۴ بخش به صحنه رفت؛ دیوان عثمانی، مصری کوراغلو، مارش آذربایجان و جنگی کوراوغلو بخشهای مختلف اجرای عاشیق قنبری بودند.پس از موسیقی عاشیقی نوبت اجرایی با گروهنوازی هنرمندان ترکمن بود که به سرپرستی ابراهیم جرجانی و با همراهی میثم شاعری، حاجی محمد ایری و حمید بکزاده روی صحنه رفت.در این بخش ابتدا تکنوازی نی زبانک و زنبورک به اجرا در آمد. بخش دوم تکنوازی کمانچه و بخش سوم نیز شامل اجرای موسیقی با کلام با اجرای قطعات «زیبا گُزل» و «تَشنید» بود. ضمن اینکه در پایان هم تکنوازی دوتار با آهنگ «دوستمحمد» به اجرا درآمد.مرحله ملی شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران از ۱۶ تا ۱۸ دیماه به دبیری محمدعلی مرآتی و در یک گستره ملی به همت دفتر موسیقی معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، توسط انجمن موسیقی ایران و با مشارکت بنیاد رودکی در حال برگزاری است و ۱۹ دی نیز تالار رودکی میزبان آیین اختتامیه این رویداد ملی است.