روسیه‌تشویق شد؟

  تقریبا قابل پیش بینی بود که تهران در زمینه اقدام روس‌ها در همنوایی با امارات بر سر جزائر سه گانه فراتر از چند نقد کلامی بیشتر نخواهد گرفت.البته شاید باید بگوییم تهران حق دارد که بیش از این ماجرا را جدی نگیرد؛ چرا که بعد از رسوب نگاه صرف به شرق در سیاست خارجی چاره‌‌‌‌ای باقی نمی‌ماند که به نوعی با کم لطفی روس‌ها کنار بیاییم!سال‌ها پیش مرحوم «هرمیداس باوند» از دیپلمات‌‌های قدیمی کشورمان گفته بود :«تهران چاره‌‌‌‌ای ندارد که با روسیه تعامل کند زیرا گزینه جایگزینی روی میز قرار ندارد.» البته این کارشناس سیاست خارجی در مورد همکاری‌‌های تهران و مسکو در زمینه ساخت نیروگاه اتمی بوشهر این موضوع را مطرح کرده بود ولی این نکته قابل تعمیم به موارد دیگری نیز است.
 چند روز قبل خبرگزاری ایسنا خبر داد که در دیدار و مذاکرات رئیس‌کل بانک مرکزی کشورمان با رئیس‌کل بانک مرکزی روسیه، افزایش همکاری‌های پولی و بانکی، بهره‌‌برداری از ظرفیت‌های بریکس و نهادسازی‌های پولی و بانکی جدید در این حوزه و همچنین تقویت مناسبات در چارچوب توافقنامه تجارت آزاد میان ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا مورد تاکید قرار گرفت. گفتنی است؛ در جریان سفر رئیس کل بانک مرکزی کشورمان به مسکو و به ‌دنبال رایزنی‌ها وعملیاتی‌سازی بسترهای پولی و بانکی، اولین ال.سی شبکه بانکی ایران در خارج از کشور توسط بانک سپه در روسیه گشایش شد. ارزش این LC که از دیروز مورد استفاده قرار گرفته، برای شروع مبلغ ۱۷ میلیون یورو است و با شرط پرداخت مدت ‌دار جهت واردات استفاده می‌شود. همچنین با حضور محمدرضا فرزین - رئیس کل بانک مرکزی کشورمان - جلسه‌ای میان مدیران بانک روسیه و بانک ملی ایران برگزار شد که بر اساس آن خط اعتباری به ارزش ۶.۵ میلیارد روبل برای واردات کالاهای اساسی از روسیه برای ایران ایجاد شد. به محض انتشار این خبر اهالی نظر شگفت زده شدند؛ زیرا چگونه ممکن است در حالی که کمتر از یک هفته از اقدام روسیه در همنوایی با امارات نگذشته ایران چنین قرار دادی را با این کشور به امضا برساند.
همتی رئیس سابق بانک مرکزی در توئیتی از لزوم حفظ شان ایران و مقامات ایرانی گفت. وی نوشت:« اینکه مراودات اقتصادی و بانکی با همسایگان از جمله روسیه گسترش یابد، خوب است. اما، خوشحالی از موافقت یک بانک روسی برای اعطای اعتبار۶۶ میلیون دلاری، برای خرید کالای اساسی، درحضور رئیس بانک مرکزی ایران، همزمان با موضع ضد ایرانی روسیه در مورد جزایر سه‌گانه، در شأن مسئولین کشور نیست.» اما خشنودی دولتی از ایجاد این خط اعتباری جای سوال دارد؛ چرا که اولا طبق همان نکته‌‌‌‌ای که همتی گفته ۶.۵ میلیارد روبل برابر با ۶۶ میلیون دلار است.اگر بخواهیم معادل سازی کنیم تا خوانندگان درک بهتری از ماجرا داشته باشند باید گفت این رقم معادل فقط 9 ماه قرار داد کریستیانو رونالدو با تیم فوتبال النصر است.بنابراین باید گفت حجم تبلیغ و خوشحالی با میزان ارزش پولی خط اعتباری که روس‌ها در نظر گرفته‌اند اصلا همخوانی ندارد. ضمن آنکه باید پرسید در چه اتمسفری این قرار داد منعقد شده است.چه بسا اگر ایران و روسیه در شرایط عادی قرار داشتند می‌شد برای گام نخست این قرار داد را به فال نیک گرفت ولی وقتی می‌دانیم کمتر از یک هفته قبل چه شده است موضوع کمی عجیب و غریب می‌شود.