برداشت درختان شکسته و افتاده از جنگل‌ها غیرقانونی است!

همدلی| بعد از جنجال و حاشیه هایی که در مورد تدوین قانونی که به سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور اجازه استفاده و برداشت درختان شکسته و افتاده از جنگل‌ها را برای تامین منابع مالی خود می داد، معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی با تاکید بر این که سیاست کلی این سازمان، صدور مجوز برای برداشت درختان شکسته و افتاده از جنگل‌های کشور نیست، گفت: بند سوم ماده ۴۳ «طرح تامین مالی و جهش تولید از طریق اصلاح قوانین و رفع موانع تولید رقابت‌پذیر» که اخیرا به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده، هنوز توسط شورای نگهبان تایید نشده است و امیدواریم این مصوبه قبل از تبدیل شدن به قانون حتما اصلاح شود.«نقی شعبانیان»، درباره آخرین برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده برای برداشت درختان شکسته، افتاده، خشک و پوسیده جنگل‌های هیرکانی، احتمال صدور مجوز بهره‌برداری از این درختان توسط سازمان منابع طبیعی و نگرانی‌های مطرح‌شده پیرامون احتمال باز شدن پای پیمانکاران چوبی به جنگل‌های شمال در صورت صدور این مجوز، توضیح داد: در حال حاضر هرگونه بهره‌برداری از درختان سرپا در تمام عرصه‌های جنگلی کشور از جمله جنگل‌های هیرکانی ممنوع است، اما درباره درختان شکسته و افتاده از گذشته براساس قانون به سازمان منابع طبیعی اجازه داده شده است که مطابق اصول علمی و کارشناسی برای برداشت بخشی از این درختان برنامه‌ریزی کند.
وی افزود: اخیرا ماده ۴۳ «طرح تامین مالی و جهش تولید از طریق اصلاح قوانین و رفع موانع تولید رقابت‌پذیر» به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است که در بند سوم آن، به سازمان منابع طبیعی اجازه داده شده که در عرصه‌های خارج از طرح‌های جنگلداری، فعالیت‌هایی از قبیل جنگل‌کاری، حفاظت از جنگل‌ها، جلوگیری از قاچاق چوب و برداشت‌های غیرصیانتی را در قبال بهره‌برداری از درختان شکسته، افتاده، ریشه‌کن، خشک سرپا و آفت‌زده غیرقابل احیا، در قالب قرارداد و به صورت رقابتی به اشخاص غیردولتی واگذار کند. اما نکته قابل توجه این است که اولا این ماده هنوز به تایید شورای نگهبان نرسیده است و ثانیا اگر هم توسط این شورا تایید شود، اجرای آن برای سازمان منابع طبیعی الزام‌آور نخواهد بود. معاون سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور تاکید کرد: در بند سوم ماده ۴۳ طرح جهش تولید تصریح شده است که سازمان منابع طبیعی می‌تواند در عرصه‌های خارج از طرح‌های جنگل‌داری در قبال بهره‌برداری از درختان شکسته و افتاده، مجوز انجام فعالیت‌های حفاظتی و احیایی را به بخش خصوصی واگذار کند. اما باید توجه داشت که سازمان منابع طبیعی از سال گذشته تهیه طرح‌های تفصیلی مدیریت پایدار را برای تمام ۱۰۴ حوضه آبخیز جنگل‌های هیرکانی آغاز کرده است و هدف اصلی ما این است که تا ۵ سال آینده تدوین تمام این طرح‌های جنگلداری را به پایان برسانیم و عرصه‌های جنگلی شمال را صرفا براساس این طرح‌ها اداره کنیم. وی در ادامه خاطرنشان کرد: همین حالا نیز براساس قوانین و مقررات جاری، سازمان منابع طبیعی اجازه دارد که برای بهره‌برداری از درختان شکسته و افتاده با پیمانکاران بخش خصوصی قرارداد ببندد، ولی براساس تشخیص کارشناسان سازمان، سال‌هاست که برداشت این درختان را متوقف کرده‌ایم و فعلا هم قصدی نداریم که مجوزی برای بهره‌برداری از این درختان صادر کنیم. ضمن این که هم در ماده ۴۳ طرح جهش تولید و هم در مقررات قبلی، هرگونه صدور مجوز برای برداشت درختان شکسته و افتاده منوط به تشخیص کارشناسی سازمان منابع طبیعی است و سیاست مدیریت فعلی سازمان این است که فعلا مجوزی برای بهره‌برداری از این درختان در جنگل‌های هیرکانی صادر نکنیم؛ بنابراین جای نگرانی درباره باز شدن پای پیمانکاران چوب به عرصه‌های جنگلی شمال کشور وجود ندارد.
ورود ممنوع!
شعبانیان با تاکید بر این که هیچ‌کس حق ندارد بدون مجوز سازمان منابع طبیعی، درختان شکسته، افتاده، پوسیده و ریشه‌کن را برداشت و از جنگل‌ها خارج کند، گفت: برداشت درختان شکسته و افتاده از جنگل‌ها دستورالعمل خاص خود را دارد که براساس آن، ابتدا سازمان منابع طبیعی باید طبق اصول علمی باید تشخیص بدهد که در یک عرصه جنگلی خاص نیاز به برداشت این درختان وجود دارد. سپس درختانی که قرار است از جنگل خارج شوند، باید با نظارت کارشناسان سازمان منابع طبیعی نشانه‌گذاری شوند و بدون مجوز این سازمان، هیچ‌کس حق ندارد اقدامی برای نشانه‌گذاری یا برداشت درختان شکسته و افتاده انجام دهد. معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی با بیان این که سیاست کلی این سازمان، صدور مجوز برای برداشت درختان شکسته و افتاده از جنگل‌های کشور نیست، عنوان کرد: ما معتقدیم که درختان شکسته، افتاده، خشک و پوسیده حتی بعضا می‌توانند ارزش اکولوژیکی بیشتری از درختان سرپا داشته باشند؛ چراکه اولا وجود این درختان می‌تواند باعث غنی شدن خاک یک عرصه جنگلی شود و ثانیا این درختان در چرخه حیات باکتری‌ها، حیوانات و به طور کلی تنوع زیستی جنگل نقش دارند. با این حال، در بعضی موارد ممکن است کارشناسان براساس اصول علمی به این نتیجه برسند که بهتر است در برخی نقاط جنگل‌ها درختان شکسته و افتاده برداشت شود.
این مقام مسئول در سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور ادامه داد: برخی درختان شکسته و افتاده در حاشیه جاده‌های جنگلی قرار گرفته‌اند و عملا مزاحم جاده و خطرساز هستند، همچنین وجود درختان افتاده و پوسیده‌ای که در کنار چشمه‌ها و آبراهه‌ها قرار گرفته‌‌اند، به دلیل رفت‌وآمد زیاد و اتراق گردشگران در این عرصه‌ها، می‌تواند احتمال وقوع حریق را بالا ببرد. همچنین ممکن است برای اجرای طرح‌های مدیریت پایدار نیاز باشد که برخی جاده‌های جنگلی تعمیر شوند که برای این منظور بعضا نیاز است که درختان شکسته و افتاده موجود در حاشیه این جاده‌ها برداشته شوند.
وی در ادامه تاکید کرد: در چنین مواردی، ممکن است کارشناسان سازمان منابع طبیعی تشخیص دهند که بهتر است در برخی نقاط در عرصه‌های جنگلی، درختان شکسته و افتاده برداشت شوند، اما سیاست اصلی سازمان منابع طبیعی، صدور مجوز برای بهره‌برداری چوبی از جنگل‌ها حتی با برداشت درختان شکسته و افتاده نیست و در دوره کنونی مدیریت سازمان نیز به هیچ وجه به عرصه‌های جنگلی به عنوان منبع تامین چوب نگاه نمی‌کنیم و همچنان با هرگونه بهره‌برداری تجاری از جنگل‌های کشور مخالفیم.