۱۵ درصد مدارس پایتخت باید تخریب شوند
آموزش زیر سقفهای فرسوده
همدلی| امید لطفی- مدارس ناایمن فقط محدود به مکانهای دورافتاده و کم برخوردار نیست. شهر تهران بهعنوان پایتخت ایران در داشتن مدارس ناایمن و تخریبی رتبه بالایی در کشور دارد و مدارس فرسوده بهطور باورنکردنی در این شهر تجمع پیداکردهاند. همین دیروز اعلام شد که ۱۵ درصد مدارس این شهر فرسوده هستند
روز گذشته عباس زارع، مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس استان تهران در گفتوگو با ایسنا، درباره آخرین وضعیت ایمنی مدارس تهران در سال جاری توضیحاتی ارائه و اظهار کرد: بر اساس شناسنامه فنی فضاهای آموزشی، ۱۵ درصد مدارس استان تهران نیازمند تخریب و بازسازی و ۲۳ درصد نیازمند مقاومسازی هستند.
در حالی زارع روز گذشته از فرسودگی ۱۵ درصد مدارس تهران سخن گفته که چند ماه پیش اعلام شد که مدارس تهران نزدیک به ۱۰۰۰اخطار آتشنشانی دریافت کردهاند. مرداد امسال مدیرکل آموزشوپرورش شهر تهران اعلام کرد مدارس تهران ۹۳۰اخطار آتشنشانی گرفته است. «علیرضا کریمیان»، دبیرکل آموزش و پرورش شهر تهران، خرداد همین امسال نیز از فرسوده بودن ۴۰درصد مدارس دولتی تهران خبر داد.
کریمیان در گفتوگو با رسانهها گفته بود حدود چهار هزار و ۲۰۰ واحد آموزشی غیردولتی و دولتی در شهر تهران وجود دارد. مدارس غیردولتی حساب آنها جداست یا مکان مربوط به خود یا استیجاری است و مدیران این مدارس گواهی استحکام بنا دریافت میکنند، اگر این بخش از مدارس را کنار بگذاریم تقریبا ۴۰ درصد مدارس دولتی شهر تهران دچار فرسودگی است. وی همچنین گفته بود: فضاهای آموزشی تهران به لحاظ فرسودگی در شرایط خوبی قرار ندارند و نیازمند بازسازی، نوسازی و اقدامات موثر در این زمینه است.
فرسودگی مدارس تهران، معضلی جدی است
فرسودگی مدارس تهران، معضلی جدی است که مشکلات متعدد آموزشوپرورش فرصت پرداختن و اندیشیدن به آن را نمیدهد، اما این مدارس هرلحظه میتوانند جان دانشآموزان را تهدید کنند. در حال حاضر ۲۵درصد مدارس تهران بین ۴۰ تا ۵۰سال قدمت و بیشتر آنها در مناطق مرکزی شهر قرار دارند، بیشتر آنها مربوط به دهه ۳۰ و ۴۰هستند که علاوه بر ناامنی و فرسودگی به دلیل کوچک بودن ساختمان، فضای لازم برای فعالیت و جنبوجوش دانشآموزان را ندارند.
برخی از آمارها حاکی از این است که ۷۰۰مدرسه فرسوده در تهران وجود دارد. معمولاً به دلیل بازتابهای رسانهای، عمده جامعه و خیران به این باور رسیدند که عمده مدارس فرسوده و تخریبی در مناطق محروم کشور ازجمله استان سیستان و بلوچستان قرار دارد و شاید کمتر فردی بداند، در پایتخت مدارس فرسودهای وجود دارد که جان دانشآموزان را تهدید میکند، بنابراین دیدگاه فعالیت و کمکهای خیران نیز بیشتر معطوف به مناطق محروم کشور است. این در شرایطی است که دانشآموزان پایتخت در مدارس فرسوده و کلاسهای درس شلوغ مشغول به تحصیل هستند و این مدارس که باید سالها قبل از چرخه آموزش خارج میشدند به دلیل کمبود مدرسه و نبود بودجه برای تخریب هر سال فرسودهتر از قبل میشوند.
حجم مدارس فرسوده تهران آنقدر زیاد است که شهریور امسال، مدیرکل آموزش و پرورش شهر تهران مدارس تهران را جزو مدارس فرسوده کشور اعلام کرد و آن و در کنار مدارس سیستان و بلوچستان و البرز قرار داد.
کمبود سرانه فضاهای آموزشی در تهران
مشکل مدارس تهران فقط در ناامنی و فرسودگی خلاصه نمیشود. کمبود سرانه فضاهای آموزشی معضلی دیگر است که مدارس پایتخت از آن رنج میبرد. بر اساس آمارها سرانه فضاهای آموزشی در تهران ۴.۱مترمربع است، یعنی از میانگین کشوری که ۵.۲ است، ۱.۱مترمربع کمتر است یعنی برای حدود دو میلیون دانشآموز استان تهران حدود ۲.۲میلیون مترمربع فضای آموزشی جدید نیاز است.
چندی پیش مدیرکل آموزشوپرورش شهر تهران به تراکم دانشآموزی در مدارس شهر تهران اشاره کرد و گفت: در برخی مدارس حتی ۴۰ تا ۴۵دانشآموز در یک کلاس درس حضور دارند، وی افزود: اکنون شاهد رشد جمعیت دانشآموزی در شهر تهران هستیم و به همین خاطر باید فضاهای آموزشی را گسترش و افزایش دهیم. با این اتفاق در واقع میتوانیم به سمت کاهش تراکم دانشآموزی قدم برداریم. پیشتر علی شهری، مدیرکل وقت نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس استان تهران کفت: استان تهران به ۱۰۰۰ مدرسه ۱۵کلاسه جدید نیاز دارد تا تراکم کلاسهای درس به استاندارد کشوری برسد.
۳۰درصد فضاهای آموزشوپرورش کشور فرسوده است
اگرچه تهران ازنظر مدارس فرسوده مقام اول در کل ایران را داراست، اما این مشکل به پایتخت اختصاص ندارد بلکه کل کشور را درگیر کرده است. طبق آخرین اظهارنظرها و آمارها، ۳۰درصد فضاهای آموزشوپرورش کشور فرسوده است که ۱۸درصد این اماکن آموزشی نیازمند مقاومسازی است و ۱۲درصد نیز باید بهطور کامل تخریبشده و بنای مستحکمی جایگزین آن شود. علاوه بر مدارس فرسوده مدارس غیراستاندارد نیز درد دیگر حوزه آموزش کشور است. چند وقت پیش وزیر آموزشوپرورش گفت: هشت هزار مدرسه کانکسی و سنگی در کشور وجود دارد که تلاش میشود در گام نخست مدارسی که دانشآموزان آن بیش از ۱۰نفر است به مدارس استاندارد تبدیل شوند.
مشکلات نوظهور نیز به لیست مدارس کشور اضافه شده است. تابستان امسال مجید نسیمی، مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس استان اصفهان از شناسایی 35مدرسه دچار فرونشست در این شهر خبر داد. بهطورکلی میتوان ادعا کرد که نوسازی مدارس فرسوده، تأمین تجهیزات آموزشی، ارتقای وضعیت بهداشتی مدارس، ایمنسازی مدارس در دو بخش ساختمان و سیستمهای سرمایشی و گرمایشی، تقویت ایمنی در سرویسهای حملونقل اردویی و مدارس، بخشی از چالشهای حوزه آموزش و پروش در تمامی استانهای کشور است.
اعتبارات میلیاردی برای بازسازی مدارس
در شرایطی که 30درصد از ۱۰۰هزار مدرسه کشور فرسوده است، مدیریت ساختوساز آنها اصلاً کار آسانی نیست. بهتازگی یوسف نوری وزیر آموزشوپرورش نیز با اشاره به فرسوده بودن درصد بالای فضاهای آموزشی کشور، گفت: نوسازی و بازسازی این کلاسهای درس به ۱۲۰هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد. آموزشوپرورش کشور برای تداوم روند علمآموزی مطلوب به ۱۲۰هزار کلاس درس جدید احتیاج دارد که اگر هزینه ساخت هر کلاس درس ۱۰میلیارد ریال برآورد شود حدود ۱۲۰هزار میلیارد تومان اعتبار موردنیاز است.
فرسودگی مدارس با کمبود اعتبارات و بودجه گرهخورده است. آموزش پرورشیها میگویند اعتبار ندارند اما مجلس میگوید اموالشان کم نیست، مدیریت کنند. چندی پیش «احمدحسین فلاحی»، نماینده مجلس در جواب سوالی مربوط به بودجه آموزشوپرورش به ایلنا گفت: «اموال آموزشوپرورش کم نیست، ولی متأسفانه تاکنون مدیریت نشده است. در جلسهای آقای دکتر قالیباف وزرای ادوار را در مجلس جمع کردند، در آنجا از اموال آموزشوپرورش صحبت شد که فلان جا اموالشان معطل شده و کاری صورت نگرفته، همین موضوع را هم همه وزرا تایید کردند.»