مردم به‌مثابه ریشه‌ها
محمدعلی نویدی (استاددانشگاه)
۱- صفحه اول

۲- سیاست

۳- اقتصاد

۴- جامعه
۵- ویژه شهرستان
۶- فرهنگ و هنر
۷- ورزش
۸- صفحه آخر

2467
جهت اشتراک در روزنامه همدلی ایمیل خود را ثبت فرمائید


ضرورت اجماع و پیوند نسل‌ها در جنبش‌های اجتماعی

جهانگیر ایزدپناه (فعال اجتماعی)

سطح رشد فکری، علم و آگاهی و دانش آحاد یک جامعه به میزان سطح توسعه و پیشرفت همه‌جانبه، تاریخ، غنای فرهنگی و ادبیات آن و میزان مشارکت مردم آن جامعه در سرنوشت خویش بستگی دارد. نمی‌توان منکر این واقعیت شد که بر اثر وجود زمینه و شرایط مناسب بیشتر فیلسوفان و نظریه‌پردازان و اندیشمندان برجسته و شناخته‌شده علوم مختلف از جمله علوم اجتماعی از ممالک غربی‌اند که در زمینه‌های تحقیق و تجزیه و تحلیل صاحب نظرند. در آموختن علم و دانش قومیت و مرزها و تعصب جایگاهی ندارد و ما نمی‌توانیم در آموختن علم و دانش از هر منبعی و هر سرزمینی اجتناب ورزیم. اما باید در نظر داشت که شرایط اجتماعی و باورهای ما با جوامع غرب هم‌گون نیست. بنابراین برای به‌کارگیری و پیشبرد اهداف اجتماعی و تحولات جامعه خود ناگزیریم که در کاربرد نظرها و تئوری‌های اجتماعی اندیشمندان جهان ویژگی‌ها فرهنگی و آداب و رسوم و باورهای جامعه خود را هم لحاظ کنیم. گرچه نسیم عصر فرامدرن فناوری اطلاعات و دیجیتالی و فضای مجازی مدتی است امثال جامعه ما را نیز فرا گرفته است اما به علل مختلف از جمله عدم توسعه و پیشرفت مطلوب و ترویج آموزه‌های غیرعلمی با تبلیغات و پشتوانه حکومتی هنوز بین سطح فکر و دانش و بینش مردم ما با جوامع پیشرفته، تفاوت‌های زیادی از جمله فاصله بین نسل جوان جامعه ما با نسل یا نسل‌های گذشته وجود دارد. حتی تفاوت بین نسل جوان ما با نسل پیش از خود بیشتر از تفاوت بین نسل جوان ممالک پیشرفته با نسل پیشین خود آن‌هاست. واقعیتی است که بار اصلی هر جنبش اجتماعی را نسل جوان به عهده دارد. نسلی که اعتقاد به رهبری و تصمیم‌گیریِ فردی خاص ندارد، نسلی که می‌خواهد آینده و سرنوشت خود را معین کند. من نوعی گرچه با این نسل فاصله سنی زیادی دارم اما به شخصه به طرز تفکر این نسل جدید که اعتقادی به سپردن سرنوشت خود به شخصیت‌ها ندارد، احترام می‌گذارم و آن را منطقی می‌دانم و از پیدایش چنین نسلی که بشارت دهنده چنین افکاری است استقبال می‌کنم. زیرا تا بوده جامعه ما از کیش شخصیت و حکومت فردی که به هر شکل آن استبداد را به دنبال خواهد داشت، بسی رنج برده و بلایای بی‌شماری را متحمل شده و از نعمت خرد جمعی محروم بوده است. جنبش اجتماعی برای رسیدن به ایده‌آل‌ها و اهداف استراتژیک خود نیاز به به‌کارگیری تاکتیک‌ها و رعایت ضرورت‌ها دارد. در مبارزات اجتماعی بین نیروهای حافظ وضع موجود و نیروهای تحول‌خواه رقابت و تلاش برای جذب هر چه بیشتر اقشار مختلف جامعه وجود دارد. هر آنکه بر چم وخم و علایق و سلایق و روحیات و آداب و رسوم و فرهنگ جامعه آگاهی بیشتری داشته باشد و تاکتیک‌های صحیح به کار برد، نیروی بیشتری را از بین اقشار مختلف جامعه جذب خواهد کرد و زودتر به اهداف خود دست خواهد یافت. براین اساس نسل جوان و پیشرو جنبش اجتماعی ما برای رسیدن به اهداف خود به پشتیبانی و حمایت و پیوند با نسل‌های پیشین از همه اقشار  مختلف از قبیل هنرمندان، دانشگاهیان، کارگران، کارمندان و کسبه و... که از وضع موجود ناراضی‌اند، احتیاج دارد. یک جنبش اجتماعی مستلزم اجماع و پشتیبانی همه اقشار جامعه است. بنابراین باید بعضی علایق و سلایق آن‌ها در برنامه و شعارهای جنبش اجتماعی لحاظ شود. نمی‌توان به طور قطع نظر داد که یک جنبش اجتماعی به هیچ‌گونه راه‌بری نیاز ندارد. شوراهای هدایت‌گر و هماهنگ کننده یک ضرورت برای دست‌یابی به اهداف جنبش‌های اجتماعی هستند و هیچ گونه منافاتی با افکار نوظهور نسل جدید و عقل و خردجمعی و روش‌های دمکراتیک برای اداره جامعه ندارد. عدم وجود چنین شورای هدایت‌گری باعث بی‌برنامگی، سردرگمی،  ناهماهنگی و عدم ابتکار خواهد شد.