عملیات فریب در بازار خودرو

همدلی|  فاطمه آقایی‌فرد: «با معاملات صوری در بازار خودرو قیمت‌سازی می‌کنند»، این آخرین واکنش وزارت صنعت، معدن و تجارت به روند افزایشی قیمت خودرو در ماه‌های اخیر است؛ واکنشی که با این سوال همراه شده، نقش نهادهای ناظر از جمله وزارت صمت یا حتی وزارت اقتصاد در این زمینه چیست؟ آن‌طور که سخنگوی وزارت صنعت، معدن و تجارت، در حساب توییتر خود نوشت: «قیمت خودرو متاثر از نرخ ارز در بازار (نه در کارخانه) افزایش یافته اما چقدر؟ معتقدم با معاملات صوری قیمت‌سازی می‌کنند»؛ این گفته‌ها در حالی است که روز گذشته قیمت دلار از 40 هزار تومان هم عبور کرد. تحت چنین شرایطی به گفته سخنگوی این وزارت‌خانه: «اثبات این مدعا کشف قیمت ۴۰۰۰ دستگاه شاهین و هایما در بورس است که بطور میانگین ۲۰۰ میلیون تومان زیرقیمت بازار بود، فلذا مردم فریب قیمت‌سازها را نخورند. عرضه‌ها در بورس ادامه دارد». با توجه به اشاره سخنگوی وزارت صنعت، معدن و تجارت، گفتنی است که در معاملات روز چهارشنبه (۳۰ آذر ماه) دو خودروی شاهین و هایما هر یک به تعداد ۲۰۰۰ دستگاه در بورس کالا عرضه شدند که شاهین ۳۴۶ میلیون تومان به فروش رسید، در حالیکه در بازار آزاد ۴۹۵ میلیون تومان قیمت داشت. همچنین هایما S۷ در معاملات بورس روز چهارشنبه ۸۱۴ میلیون تومان کشف شد که در بازار آزاد قیمتی در محدوده یک میلیارد و ۲۵۰ میلیون تومان آگهی شده بود. این مقام مسئول در وزارت صمت مقصر افزایش قیمت‌ها در بازار خودرو را دلالان و قیمت‌سازان می‌داند که اکثریت کارشناسان و فعالان بازار خودرو، تورم و پارامترهای اقتصادی و البته سیاست‌های مالی و پولی سیاست‌گذاران (دولت) دانسته و معتقدند زمانی که وعده‌ها فاصله معناداری با واقعیت پیدا می‌کنند، هجوم به بازارهایی با قابلیت سرمایه‌ای بلندمدت همچون مسکن و خودرو، دور از انتظار نیست. بر همین اساس معتقدند که بایستی ریشه این التهابات را در حوزه سیاست‌گذاری‌های نادرست اقتصادی پیدا کرد و نمایندگان مجلس به سراغ وزارت اقتصاد برای کشف نادرستی‌ها بروند؟
 افزایش ۱۰۰ میلیونی قیمت در عرض یک‌ماه
بررسی قیمت خودروهای پرتیراژ داخلی در بازار ۳۰ آذر ماه نشان می‌دهد که روند صعودی قیمت‌ها همچنان ادامه‌دار است و قیمت خودروها در بازار آزاد در این روز به بالاترین حد خود رسیده‌ است. بر اساس گزارش‌ها، روند قیمت‌ها در ماه آذر  نشان می‌دهد که بازار همچنان روند صعودی چند هفته‌ اخیر را حفظ کرده است؛ به‌گونه‌ای که طی این مدت قیمت اکثر محصولات بیش از ۵۰ میلیون تومان افزایش یافته و بعضا افزایش قیمت‌های ۱۰۰، ۱۰۵ و حتی ۱۲۵ و ۱۳۵ میلیون تومان هم ظرف همین یک ماه دیده می‌شود. در محصولات ایران‌خودرو، کم‌ترین میزان افزایش قیمت ۵۰ میلیون تومان و بیشترین افزایش قیمت ۱۳۰ میلیون تومان بوده که مربوط به هایما S۷ توربوپلاس است. دناپلاس توربو ۱۱۰ میلیون تومان، دنا ۱۰۵ میلیون تومان و تارا نیز ۱۰۰ میلیون تومان افزایش بها داشته‌اند. در محصولات سایپا نیز شیب افزایش قیمت‌ها به همین صورت است؛ به‌گونه‌ای که کم‌ترین افزایش قیمت مختص تیبا است که ۱۸ میلیون تومان بوده و بیشترین افزایش قیمت متعلق به شاهین با ۱۲۵ میلیون تومان است.
 افزایش قیمت خودرو از نگاه کارشناسان
یک کارشناس صنعت خودرو کشور، افزایش نرخ ارز و به‌دنبال آن افزایش جذابیت سرمایه‌گذاری در بازار خودرو را دو عامل اصلی روند صعودی قیمت خودرو دانسته و معتقد است با صعودی شدن نرخ ارز، قیمت خودروها در بازار نیز تقویت می‌شود و با توجه به اینکه سرمایه‌گذاری در بازار خودرو یکی از سرمایه‌گذاری‌های راحت برای تبدیل ریال به کالاست، بازار خودرو با افزایش تقاضا مواجه می‌شود که خود عاملی برای افزایش قیمت این محصولات است. این روزها بازار خودرو شاهد روند صعودی قیمت‌ها با یک شیب تند است، در رابطه با بررسی علت این افزایش قیمت‌ها، بابک صدرایی در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد:«مهمترین عامل افزایش قیمت خودرو در بازار نرخ ارز است؛ زمانی که نرخ ارز روبه‌رشد است، قیمت‌های خودرو نیز به‌تبع بالا خواهد رفت؛ از سوی دیگر این روزها، برخی اظهارنظرها و کارشناسی‌ها درست یا غلط پیرامون نرخ ارز صورت می‌گیرد که نرخ ارز صعود بیشتر هم تجربه خواهد کرد.»
این کارشناس صنعت خودرو تصریح کرد: «به دنبال این موضوع، بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند سرمایه ریالی خود را به سمت راحت‌ترین سرمایه‌گذاری که خودروست، هدایت و به کالا تبدیل کنند؛ همین افزایش تقاضا بر افزایش قیمت‌ خودروها در بازار دامن می‌زند. با بالا رفتن نرخ ارز، بازار دچار یک شوک خواهد شد و بسیاری از ترس کاهش ارزش ریال خود، به خرید کالادهجوم می‌برند و خودرو نیز همیشه از آن دست کالاهایی است که در این سرمایه‌گذاری‌ها دارای جذابیت است». به گفته کارشناسان، بحث تورم در کشور را نیز باید در نظر گرفت. بر اساس برآوردهای کارشناسی، در ابتدای سال جاری شاهد تورم گسترده‌ای که به‌دنبال حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی بر روی اکثریت کالا از موادغذایی و مواداولیه صنایع و ... بودیم و این دامنه تورم در جامعه ادامه هم دارد. بنابراین بخشی از این افزایش قیمت کالاها اعم از خودرو متوجه تورم کل اقتصاد کشور در ابتدای سال است. به باور بسیاری از تحلیلگران، در ابتدای امسال به‌ سبب تورم ایجاد شده در اقتصاد کشور، قیمت‌ها روندی صعودی طی کرد اما افزایش قیمت این روزهای بازار خودرو به‌دنبال افزایش نرخ ارز و افزایش جذابیت و تقاضای سرمایه‌گذاری بر روی خودروهاست که بازار این روزهای خودرو کشور را با روندی صعودی مواجه کرده‌است.