امکانی که روحانی به رئیسی داد
ایمان اسلامیبین - دولت برای کنترل شرایط فعلی اقتصادی تقریبا برنامهای ندارد. این مهم را می توان از نوع رفتار دولت مذکور متوجه شد.البته این بی برنامهگی و رفتار «باری به هر جهت» در تمام امور وجود دارد ولی در حوزه اقتصادی به دلیل آنکه جامعه با آن زیاد سر و کار دارد بیشتر به چشم میآید. دولت سیزدهم با انبوهی از شعارها و وعدههای رنگارنگ بر پاستور تکیه زد. کارشناسان از همان ابتدا میدانستند «سنگ بزرگ علامت نزدن است» و عطف به شرایط و ظرفیتهای اقتصادی کشور، محال است بتوان حتی درصدی از آن شعارها و وعدهها محقق شود. بههر حال از دولت «اصرار» و از کارشناسان «انکار» را شاهد بودیم که امروز تقریبا خود دولتمردان هم متوجه شدهاند آنچه از فردای خوب میگفتند، توهمی بیش نبوده است.
برای مثال وعده ساخت یک میلیون واحد مسکن در سال به جایی رسید که حتی یک متر مسکن هم ساخته نشد و در نهایت وزیر جدید راه و شهرسازی هم علیه وعده رئیس خود سخن گفت و آب پاکی را بر روی دست طرفداران ابراهیم رئیسی ریخت و اعلام کرد تحقق چنین شعار و وعدهای شدنی نیست.البته نکته جالب توجه آن است که این دولت و دولتمردانش با این حجم از ادعا و حملات گاه و بیگاه به دولت قبلی، کماکان چشم شان به دستاوردهای دولت حسن روحانی؛ یعنی برجام است. دولت سیزدهم از آنجا که بیبرنامه است و تصور میکند با «دستور» میتواند به سرمنزل مقصود برساند چاره کار را در همان برجام نیمهمرده دید. اخبار این چند روز نشان میدهد که گزاره فوق صحیح است. سیاست خارجی این دولت توان جذب سرمایه و ایجاد روزنهای برای تنفس اقتصادی دولت ندارد و از همین رو قیمت ارز به شکل بیسابقهای رشد کرد. این افزایش قیمت دلایل مختلف اقتصادی و سیاسی داشت، ولی آنچه محرز است، آن است که دولت ابراهیم رئیسی نتوانسته به مدد یک سیاست خارجی پویا قفلهای اقتصادی را بگشاید. فلذا برای آنکه بتواند قدری بازار ارز را آرام کند و دلار وارد کانال خطرناک 40 هزار تومان نشود، به سراغ همان برجام دولت روحانی رفته و درپی بازگشت به مسیر احیای آن است. اتفاقا این رویکرد تا حدودی موثر بوده است. به عبارت ساده هرچند موقتی ولی با درج و انتشار اخبار احیای مذاکرات برجامی قدری دلار آرام گرفته است.
توصیه نگارنده به دولت سیزدهم آن است که به جای نثار فحشهای سیاسی به دولت قبلی، اندکی سکوت کرده و حداقل در خلوت خود ثنای دولت مذکور را بگوید. در شرایط فعلی اگر همین برجام رو به موت نبود اندک امید بازار به چه بود ؟دولت ابراهیم رئیسی کدام اقدام سودمند در حوزه سیاسی و سیاست خارجی انجام داده که چشم بازار و اقتصاد به آن خوش باشد؟ اقتصاد شعار، وعده و دستور متوجه نمیشود؛ نشان به آن نشان که مدعی بودند و هستند که به اندازه زمان برجام نفت میفروشند و پول آن را میگیرند، اما در نهایت خبر رسید که با اجازه مقامات عالی نظام برای به نتیجه رساندن پروژههای عمرانی از صندوق ذخیره ارزی کمک گرفتهاند. دولت قبلی این شانس را برای دولت ابراهیم رئیسی باقی گذاشته تا با احیای برجام قدری شرایط را تغییر دهد. هر چند برای احیای مذاکرات نیازمند تفکر جدید و صالح هستیم.