اینترنت امن کودک و نوجوانان به کجا رسید؟
استفاده از فضای مجازی و اینترنت توسط کودکان یکی از دغدغههای والدین است؛ برخی از آنها برای سرگرم کردن کودکان خود تلفن همراه خود را در اختیار فرزندان خود قرار میدهند، بدون اینکه بدانند چه آسیبهایی متوجه فرزندانشان است.به گزارش ایسنا، بحث اینترنت امن کودکان از سالهای قبل مطرحشده است بهگونهای که در دولت قبل درباره اینترنت کودکان و نوجوانان گفتهشده بود که از تهدیدهایی که در خانوادهها وجود دارد، بحث کودکان است که برای مسائل غیراخلاقی حساسیت دارند و جستوجوی یک عبارت در گوگل ممکن است عبارت نامناسبی نمایش دهد؛ بنابراین راهاندازی نظام اینترنت کودک در دستور اقدام گرفت زیرا ممکن بود گوگل برای سالمسازی فضای مجازی با دولت همکاری نکند اما موتورهای جستوجوی بومی ازجمله پارسیجو و یوز این نیاز را برطرف میکنند؛ ضمن اینکه اطلاعات آنها قابل مدیریت و سالمسازی است. پیش از آن و در سال ۱۳۹۶ از انتشار «پیش نویس سند حمایتی و برنامه اقدام توسعه خدمات فضای مجازی کودک و نوجوان» خبر داده شد که در چهار هدف کلان آموزش فرهنگسازی و ترویج فضای مجازی حوزه کودک، فراهمسازی زیرساختهای ارتباطی محتوایی و اعتمادی، توسعه بازار و مقاومسازی کسبوکارها و مدیریت و راهبردی برنامه اقدام تدوینشده بود. بر اساس این گزارش، سند حمایت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی، از سال ۱۳۹۸ در دستور کار شورای عالی فضای مجازی قرارگرفته بود تا بهواسطه آن اینترنت کودکان از اینترنت عمومی جامعه مستقل شود و هم تولید محتوای گستردهای مخصوص کوکان و نوجوانان در فضای اینترنت انجام شود و امکاناتی را در اختیار والدین و خانوادهها برای کمک به فرزندانشان قرار دهد؛ درنهایت این سند در ۱۷خردادماه سال گذشته به تصویب شورای عالی فضای مجازی رسید.همچنین اعلامشده بود که سند صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی، در راستای تبیین الزامات و طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات پس از استحضار مقام معظم رهبری، برای اجرا به دستگاههای مربوطه ابلاغشده است؛ این سند با هدف ارتقای بهرهبرداری از فضای مجازی و صیانت از خردسالان، کودکان و نوجوانان و فراهمسازی فضای ویژه در چارچوب فرهنگ اسلامی- ایرانی برای استفاده مناسب از فضای مجازی و پیشگیری از آسیبهای احتمالی برای آنها تدوین و به تصویب شورای عالی فضای مجازی کشور رسید. حمایت از توسعه نرمافزارها و سختافزارهای بومی موردنیاز محیط صیانتشده (اعم از جویشگر ایمن، نرمافزارهای نظارت اولیا و تبلتهای دانشآموزی) توسط معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و همچنین ملزم بودن کلیه سکوها و ارائهدهندگان محتوا و خدمات فضای مجازی مرتبط با خردسال، کودک و نوجوان به ارائه در بستر محیط صیانتشده ظرف مدت یک سال، از خدمات ردهبندیشده اعلام شد. در همین رابطه عیسی زارع پور-وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- درباره اینترنت کودکان معتقد است که هیچ جایی از دنیا پدر و مادرها بچهها را به این بیپناهی که ما در فضای مجازی بچهها را رها میکنیم، رها نمیکنند. فضای مجازی فضای بسیار گستردهای است که در کنار فرصتهای بسیار، تهدیداتی هم دارد و در کل دنیا برای این تهدیدات چارهاندیشی شده است. ازاینرو برای حمایت از کودکان در این فضا، ابزار کنترلی در اختیار خانوادهها قرار دادهشده بتوانند از بچههای خود مراقبت کنند. ارائه اینترنت مخصوص کودکان یکگونه تخصصی کردن استفاده از اینترنت است که حالا با اینترنت کودک شروعشده، همه پلتفرمهای مطرح دنیا اکانت کودک و ابزار کنترل والدین روی پلتفرم خود راهاندازی میکنند تا پدر و مادرها روی محتوایی که در اختیار کودکانشان قرار میگیرد نظارت داشته باشند؛ همین حالا هم ابزارهای مختلفی برای کنترل والدین روی محتوای مورداستفاده از سمت کودکان وجود دارد؛ اما متأسفانه پدر و مادرهای ایرانی از آن بیاطلاع هستند. دراینباره وزیر ارتباطات با اشاره به سواد فضای مجازی و ابزارهای مقابله با تهدیدات شبکههای اجتماعی میگوید که این فناوری در کنار همه مزایایی که دارد ممکن است چالشهایی برای بشریت مخصوصاً برای نسل نوجوان و جوان ایجاد کند؛ هم در سیاستگذاری و هم اجرا در دورهای غفلت کردهایم؛ در دنیا قواعدی برای استفاده کودکان از این فضا وضعشده و به آن پایبند هستند اما در اینجا، یک نقطه آسیب در این نسل است و درخواستم توجه جدی به این نکته است.وی معتقد است که جهتگیری فناوری به سمتی است که کودک در معرض محتوای نامناسب قرار میگیرد و خودکنترلی و مهارتهای لازم باید به بچهها آموزش داده شود؛ باید ابزار فراهم شود، هیچ کجا خانوادهها و کودکان را بیپناه در فضای مجازی رها نکردهاند. وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در این راستا بیان کرده که یکی از اقدامات خوب در این زمینه ابزار اینترنت کودک و نوجوان است که در اختیار خانواده قرار میگیرد؛ یک اینترنت ایمن، مفید و سالم را برای گروههای مختلف سنی تعریف میکنیم. ابزار آمادهشده این امکان را فراهم میکند که خانواده بتواند لیست سفیدی برای فرزندش تهیه کند. این امکان به شکل سیستماتیک فراهم میشود که خانوادهها در صورت تمایل بتوانند از آن استفاده کنند که بهزودی رونمایی خواهد شد و در اختیار مردم قرار میگیرد.ازجمله بخشهای لیست سفید این است که خانوادهها میتوانند دسترسیهای موردنیاز خود را که در این لیست وجود ندارد را اعلام کنند تا موردبررسی قرار گیرد. بر این اساس مهدی سالم-سخنگوی سابق وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات- یکی از بخشهای اینترنت کودک و نوجوان را پاک بودن آن دانسته و گفته بود ردهبندیهای مختلفی برای آن مشخصشده و دسترسی و انتخابش توسط والدین انجام میشود. از سوی وزارت ارتباطات همچنین اعلام شد که تمام فعالیتها در حوزه اینترنت کودک و نوجوان در اختیار والدین بوده و هیچ اجباری از سوی سرویسدهندهها و اپراتورها وجود ندارد، بنابراین اگر پدر یا مادری بخواهد اینترنت پاک در اختیار فرزندش قرار بگیرد، میتواند سیمکارت کودک و نوجوان را خریداری کرده و بسته موردنظر را فعال کند.