صدایی که فرزند ندانستن است

دکتر کیوان پهلوان_ پژوهشگر موسیقی| موسیقی دیسکو، نوعی از موسیقی رقص با ضرباهنگ سریع و سرخوش است که در اوایل دهه 70 شکل گرفت. این سبک نام خود را از لغت فرانسوی دیسکوتک (discothèque) گرفته است که در اصل از ترکیب کلمات دیسک disc (صفحه) و biblioteque (کتابخانه) به دست آمده و به معنی جایی برای نگهداری و شنیدن صفحه (موسیقی) است که تدریجاً به کلوب شبانه تبدیل شده است و ازآنجایی‌که دیسکوتک مکانی برای موسیقی، رقص و شادی بوده است، برای این سبک شاد و پر سروصدا نام مناسبی به نظر می‌رسیده است. 
دیسکو (به انگلیسی: Disco)، سبکی موسیقایی، جهت گرفته از موسیقی رقص است که ریشه‌هایش به‌مانند سایر سبک‌های موسیقی، به‌سختی می‌تواند در یک تعریف بیان شود. در فوریه‌ی ۱۹۷۰، دی‌جی اهل نیویورک، دیوید منکیوزو، باشگاه لافت را تأسیس کرد؛ مجموعه‌ی باشگاه‌های رقص خصوصی فقط مخصوص اعضا در شهر خودش که به‌عنوان پیشرو و آغازگر باشگاه‌های سبک دیسکو تلقی می‌شود. بسیاری قبول دارند که نخستین آهنگ‌های دیسکو در سال ۱۹۷۳ عرضه شد؛ اما بعضی ادعا می‌کنند ترانه‌ی سول مکاسا از منیو دیبنگو در سال ۱۹۷۲ اولین اثر دیسکو است. 
سازهای موسیقی: خوانندگی گیتار الکتریک گیتار بیس ساز شستی‌دار درام (ساز)ماشین درام ساز 
 باشگاه شبانه
نور لیزر مکان رقص را روشن می‌کند. 
یک باشگاه شبانه یا کلوپ شبانه (انگلیسی: nightclub) که گاه به آن دیسکوتک (فرانسوی: discothèque) هم گفته می‌شود مکانی برای رقصیدن، نوشیدن مشروبات الکلی و سرگرم‌ شدن در جایگاه موسیقی که جزو کسب درآمده‌ای بعد از تاریک شدن هوا به‌حساب می‌آید. کسانی که به باشگاه‌های شبانه مکرراً در رفت‌وآمد هستند را «باشگاه‌رو» یا «کلوپ‌باز» (انگلیسی: clubbers) می‌نامند. مشخصه‌هایی که معمولاً در تمام باشگاه‌های شبانه می‌توان یافت، شامل بار یا میخانه با فضایی برای رقصیدن و جایگاه ویژه دی‌جی که دی‌جی، در آنجا قطعه‌های موسیقی ضبط‌شده را پخش می‌کند.نکته مهم دیگر وجود زن و مرد یا دختر و پسری که به شکل پارتنر به کلوب می‌آیند و یا اینکه هر یک به‌تنهایی وارد مکان می‌شوند و سعی در یافتن همراه و جفتی برای خود هستند.نکته اساسی‌تر، فضای جنسی/ سکسی موجود در این کلوپ‌های شبانه است. البته ناگفته نماند که زوج‌های مزدوج نیز برای تفریح بیشتر و علاقه‌مند به فضای موسیقی و رقص موجود در دیسکو در این شب‌نشینی‌ها شرکت می‌کنند؛ هرچند که آنان نیز در پی رقصیدن و نشان دادن لذت خود به یکدیگر، هنگام انجام حرکات رقص، توأم با تماس‌های بدنی مشترک هستند.
 دی‌جی
دی‌جِی (DJ) (کوتاه شده‌ی دیسک‌جوکی) (به انگلیسی: Disc Jockey) به کسی گفته می‌شود که آهنگ‌های پیشتر ضبط‌شده روی دیسک را انتخاب کرده و با شکل متفاوتی برای مخاطبان موردنظر خود پخش کند. دی‌جی‌ها برای پخش موسیقی از یک ست، شامل دو پخش‌کننده دیسک و یک میکسر حداقل دوکاناله استفاده می‌کنند.درگذشته این پخش‌کننده‌ها فقط ترن تیبل‌ها بودند و صفحه‌های آنالوگ موزیک را پخش می‌کردند؛ اما امروزه سی‌دی‌جی‌ها نیز در کنار ترن تیبل‌های آنالوگ کار پخش سی‌دی‌ها را برای دی‌جی‌ها میسر ساخته‌اند.
از دی‌جی‌ها معمولاً انتظار می‌رود تا در شناخت، برگزیدن و هم‌آمیزی جالب آهنگ‌ها خبرگی کافی را داشته باشد. مخاطبان دی‌جی معمولاً جمعیت رقصنده در دیسکوها هستند.
دی‌جی خوب کسی است که سرعت ضرب‌آهنگ‌ها و نوع آهنگ‌های پشت سر هم را جوری تنظیم کند که رقصنده‌ها و شنونده‌ها قطع و وصل آنچنانی‌ در روند آهنگ‌ها حس نکنند. دی‌جی باید با تنظیمات خود یک «گذار نرم» را بین آهنگ‌ها ایجاد کند تا به‌وسیله آن،حال و هوای سکوی رقص را بارها پشت سر هم در یک شب عوض کند بدون اینکه جریان رقص قطع بشود.(سایت گفتگوی هارمونیک )
 انواع موسیقی‌های مهم سبک دیسکو 
 موسیقی هاوس
موسیقی هاوس(به انگلیسی:house music)سبکی از موسیقی رقص الکترونیک است که ابتدا در دیسکوتک های حامیان آمریکایی- آفریقایی تبارها، آمریکایی‌های لاتین تبار، فرانسوی‌ها و هم‌جنس‌گراها در دهه‌ی ۱۹۸۰ میلادی ابتدا در شیکاگو و سپس در نیویورک، نیوجرسی، دیترویت و میامی پرطرفدار شد و سرانجام قبل از برانگیخته شدن در جریان اصلی موسیقی پاپ و موسیقی رقص به اروپا رسید. هاوس به‌شدت متأثّر از موسیقی سول و فانک برانگیخته شده در سبک دیسکو است. هاوس عموماً از سازهای ضربی سبک دیسکو استفاده می‌کند، مخصوصاً هنگام استفاده از طبل باس بر روی هر ضرب، می‌تواند شامل یک سینث‌سایزر نمایان برای خط باس، درامز الکترونیک، افکت‌های الکترونیکی و نمونه‌های فانک و پاپ و صدای خواننده با تأثیر از افکت پس‌آوایی و بازآوایی باشد.فرانسیس نیکولاس متولد ۱۹۵۵ نیویورک، یکی از مهم‌ترین چهره‌های موسیقی الکترونیک،  معروف به پدر موسیقی هاوس «The Godfather of House Music» نقش بسیار مهمی را در ساخت و توسعه و مردمی کردن این ژانر از موسیقی الکترونیک در اوایل دهه ۸۰ میلادی که مرکز آن در شیکاگو بود برداشت .
ریشه‌های سبکی: دیسکو، سول، موسیقی فانک، پست دیسکو، الکتروپاپ، سینث‌پاپ
ریشه‌های فرهنگی: سال‌های آغازین دههٔ ۸۰ میلادی در شیکاگو، ایالات‌متحده
سازهای موسیقی: سَمپلِر، درامز الکترونیک، سینث‌سایزر، تِرن‌تیبل، سیکوئنسر
محبوبیت عمومی: از سال‌های میانی دهه‌ی ۱۹۹۰ میلادی در تمام دنیا
حلقه‌های منطقه‌ای: شیکاگو، فرانسه، سن فرانسیسکو، ایتالیا، بریتانیا، کره جنوبی، نیویورک، نیوجرسی، میامی، دیترویت
 موسیقی فانک
 فانک (به انگلیسی: Funk) سبکی آمریکایی از موسیقی است که در دهه ۱۹۶۰ میلادی هنگامی‌که هنرمندان آفریقائی-آمریکایی با ترکیب موسیقی سول، جاز، ریتم و بلوز به‌گونه‌ای قابل رقص و ریتمیک تر از موسیقی دست یافتند، به وجود آمد. فانک تأکید را از ملودی و هارمونی پس‌زمینه، به‌سوی جمله‌های ریتمیک قوی گیتار باس و درامز به پیش‌زمینه کشاند. ترانه‌های این سبک معمولاً بر پایه جمله‌های گسترده‌ای از یک آکورد است که علامت متمایزکننده بین آن و سبک‌های موسیقی سول و ریتم و بلوز است که با محوریت تغییر آکوردها ساخته می‌شوند. جیمز براون، مبدع اصلی موسیقی فانک است.
ریشه‌های سبکی: موسیقی سول با تأکید عمیق روی ضرب‌ها، تحت تأثیر ریتم و بلوز، جاز و سایکیدلیک راک
ریشه‌های فرهنگی: اواخر دهه‌ِی ۱۹۶۰ میلادی، آمریکا
سازهای موسیقی: گیتار باس، گیتار الکتریک، درامز، کیبورد، هورن، تومبا
محبوبیت عمومی: ابتدا در دهه ۱۹۷۰ میلادی، سپس تجدید استفاده از آن در موسیقی متال
مشتق‌ها: دیسکو، هیپ هاپ، موسیقی الکترو، الکترو پاپ، آراندبی معاصر، بروکن برک
سبک‌های درهم‌آمیخته : آفروبیت، فانک متال، فانک راک، فانک کور، جزفانک، اسیدجز، جی فانک، پانک فان، فانکی هاوس، یو کی فانکی، دیسکو فانک و گرانت
 چگونگی کاربرد موسیقی دیسکو در ایران
همانطور که می‌دانیم، سال ۱۳۵۷ شمسی معادل ۱۹۷۸میلادی در ایران انقلاب شد.در آن زمان دیسکو و موسیقی آن شکل‌های اولیه خود را در آمریکا و اروپا می‌گذراند. در ایران از سال‌های ۱۳۴۰ به بعد، دو گونه موسیقی مردم‌پسند شکل گرفته بود (البته موسیقی مردم‌پسند رادیو و صنعت فیلم را می‌توانیم اضافه کنیم)؛ یکی با سازهای اروپایی آمریکایی؛ مانند گیتار، جاز، پیانو، ساکسیفون، ارگ و غیره که در رستوران‌ها و هتل‌های شیک که در خیابان‌های به‌اصطلاح بالای شهر از خیابان ولی‌عصر به بالا اجرای برنامه می‌کردند. موسیقی آن‌ها بیشتر در فضای ملودی و ریتم ایرانی و مردم‌پسند بود و با ریتم‌های تند و یا آرام، مرد و زن و خانواده‌ها را تشویق به رقصیدن و شنیدن موسیقی آرام و گوش‌نواز دعوت می‌کردند. این نوع موسیقی هیچ ارتباط منطقی با آنچه اکنون به موسیقی دیسکو شناخته شده، ندارد. بسیاری از آن‌ها پس از انقلاب به لوس‌آنجلس رفتند و به کار خود ادامه دادند که این روزها به موسیقی لس‌آنجلسی شهرت یافته است؛ البته ناگفته نماند که همه خوانندگان و گروه‌هایی که در آنجا می‌خوانند لزوماً از سبک و سیاق خوانندگان اولیه تبعیت نمی‌کنند. 
گروه دوم از گروه‌های موسیقی مردم‌پسند تحت تأثیر موسیقی عربی و ترکیبی از موسیقی ایرانی در سالن‌های تئاتر لاله‌زار برنامه‌های خود را آغاز کردند. اینان نیز مانند گروه اول ملودی و ریتم را در چهارچوب ذائقه‌های شنوندگان اجرا می‌کردند و طبیعی بود شیرینی و ملاحت موسیقایی خود را حفظ می‌کردند.
این نکته را باید ذکر کرد که جوانان پس از انقلاب، دیسکو را در ایران ندیده‌اند و موسیقی آن را نشنیده‌اند؛ اما در موسیقی‌های زیرزمینی و موسیقی‌های تولیدی دیگر پاپ مدرن ایران تحت تأثیر شکل‌های موسیقی‌های مدرن آمریکا و اروپاست. یکی از این شکل‌ها بدون یا با توجه به موسیقی دیسکو ساخته‌شده است.
مهم‌ترین مشخصه موسیقی دیسکو به‌طور واضح بگوییم ریتمی است ساده که گویی حالت نزدیکی جنسی مرد و زن را تداعی می‌کند و رقصنده‌های پسر و دختر با بالا و پایین پریدن و یا با حرکات تلمبه‌ای شبیه نزدیکی کردن با جنس مخالف به هنگام رقص به هیجان می‌آیند و به شکلی ارضاء می‌شوند.در دیسکو با نور چندرنگی غیرعادی پرژکتورها که هرلحظه به رنگی درمی‌آید و به مکانی می‌رود و همچنین با صدای بلند کرکننده و صوت مسموم موسیقی با ریتم گفته‌شده‌ در حال پخش، شرایطی را به وجود می‌آورد که گویی طالب این نوع موسیقی، باید آن را فقط در چنین مکان‌هایی بشنود.اما متأسفانه در ایران بدون توجه و شاید ناآگاهی به محیط و جایگاه این موسیقی، برخی از سازندگان قطعات موسیقی پاپ به ریتم و موسیقی دیسکو رو می‌آورند و بدتر اینکه اشعار عارفان بزرگ مانند مولوی و یا اشعار مذهبی را روی آن می‌گذارند و آن را به‌عنوان  موسیقی عرفانی و یا مذهبی به خورد مردم می‌دهند که جای بسی تأسف است.امیدوارم روزی برسد که هنرمندان به‌ویژه موسیقیدانان در کنار احساس هنری و موسیقایی، به اندیشه موسیقایی فکر کنند و در تعمیق اندیشه بکوشند.