بررسی سخنان رئیس هیات مدیره خانه موسیقی درباره جلسه شورای عالی این خانه
چطور میخواهید روی پای خودتان بایستید؟
همدلی| علی نامجو:« چند ماه قبل، انتخابات خانه موسیقی بعد از ماهها تأخیر بالاخره برگزار شد و برخلاف انتقادهای زیادی که از اینسو و آنسو مطرح میشد، باز هم همان ترکیب همیشگی با تغییراتی جزئی وارد هیات مدیره این خانه شدند. برای بار چندم هم حمیدرضا نوربخش بر صندلی مدیرعاملی این نهاد موسیقایی تکیه زد.
از آن زمان تا امروز، بسیاری از اهالی رسانه منتظر برگزاری جلسه شورای عالی خانه موسیقی بودند تا در جریان خروجی این جلسه قرار بگیرند و با بررسی گزارش این جلسه چشمانداز مدیریتی دوره جدید در خانه موسیقی را تا حدود زیادی دریابند.
این جلسه هم بالاخره برگزاری شد و داریوش پیرنیاکان که در این دوره از انتخابات هیات مدیره خانه موسیقی هم بهعنوان رئیس هیات مدیره خانه موسیقی و هم در مقام سخنگوی این هیات مدیره مجدداً مأمور ارائه منویات این هیات و البته بهطورکلی خانه موسیقی برای انتشار در رسانهها شده بود، به توضیح درباره جلسه شورای عالی پرداخت.
او در سالهای قبل هم این مسئولیت (سخنگو) را بر عهده داشت. رئیس و سخنگوی هیات مدیره «خانه موسیقی» بعد از برگزاری جلسه شورای عالی این خانه و برای توضیح درباره محتوای این جلسه، گفت: سعی ما بر این است که «خانه موسیقی» بتواند روی پای خودش بایستد و بتوانیم درآمدزایی کنیم زیرا ما نهادی مستقل هستیم و وقتی استقلالمان کامل میشود که ازنظر مالی هم استقلال داشته باشیم.
این سخنان البته بدون شک دلانگیز است اما برای حفظ استقلال یک نهاد صنفی که بنا دارد خانهای باشد برای اهالی هنر موسیقی در سراسر ایران به شیوهنامهای عملی نیاز داریم.
داریوش پیرنیاکان (رئیس هیات مدیره و عضو شورای عالی خانه موسیقی ایران) پیرامون جلسه اخیر شورای عالی «خانه موسیقی» و مسائل مطرح شده در آن گفت: میدانید که شورای عالی از نظر جایگاه بالاترین جایگاه را در نهاد «خانه موسیقی» دارد و سیاستگذاریهای کلان «خانه موسیقی» بر عهده شورای عالی است. این است که حتماً شورا باید در جریان امور قرار بگیرد و تصمیماتی را اخذ کند و درخواستها و ابلاغهایی را که برای هیاتمدیره دارد عنوان کند که به نظرم کلاً جلسه بسیار مفید و پرباری بود که انجام گرفت و بعد هم هر یک از دوستان هم در شورای عالی نظرات خودشان را گفتند.
برنامههای پیشرو؛ از برگزاری اکسپو و نمایشگاه ساز تا سمینارهای هنری
رئیس و سخنگوی هیات مدیره «خانه موسیقی» درباره برنامههای مطرح شده از سوی هیات مدیره به شورای عالی گفت: «برنامههایی که ما در هیاتمدیره مصوب کردیم و دیروز هم به صحن شورای عالی آوردیم و آنجا مطرح شد چند برنامه بسیار گسترده است که آنها را در پیش گرفتیم و حتماً باید انجام بگیرد؛ یکی اکسپویی است که حتماً باید برگزار شود زیرا خیلی میتواند در جامعه تأثیرگذار باشد.
موضوع برنامه دیگر نمایشگاه ساز است که از آن چیزی که قبلاً بود بسیار گستردهتر خواهد بود و در کنار آن انتشارات موسیقی و تمامی سازهای محلی و سازهای موسیقی نواحی هم در آنجا قرار است به نمایش گذاشته شود. مورد بعدی هم که بسیار میتواند تأثیرگذار باشد سمیناری است که درباره تأثیرگذاری نهادهای مدنی قرار است برگزار شود که فکر میکنم انشاءالله در مهرماه برگزار خواهد شد که تنها با حضور اندیشمندان داخل ایران نیست بلکه از اندیشمندان خارج از ایران هم دعوت خواهیم کرد که در این سمینار شرکت کنند تا تقریباً موضع نهادهای مدنی، تأثیرگذاری نهادهای مدنی در اجتماع و تأثیرگذاری نهادهای مدنی در زمینه هنر در آن باز شود که میتواند بسیار در آینده راهگشا باشد.»
به نظر میرسد دستاوردهای اقداماتی که برای یک نهاد صنفی هزینهبر خواهد بود باید قابلاندازهگیری باشد و برای مثال این توضیح که موضع نهادهای مدنی باز شود، نمیتواند هدفی باشد که بشود بهراحتی آن را اندازهگیری کرد تا فرضاً بگوییم این موضع در کدام نقاط ایران، برای چه طبقهای و در چه حدی بازشده است؟!
«خانه موسیقی» به معرفی استعدادهای جوان کمک میکند
داریوش پیرنیاکان در ادامه با اشاره به برنامه تشکیل ارکستر مجلسی توسط «خانه موسیقی» گفت: «قرار است «خانه موسیقی» یک ارکستر مجلسی راه بیندازد و سعی کند که آثارِ آهنگسازان ایرانی را اجرا کند، خصوصاً آهنگسازان جوان. یا مثلاً برنامه دیگری داریم که از جوانها و نوجوانانی که کار موسیقی میکنند حتماً کلیپهایی تهیه شود، در فضای مجازی گذاشته شود و اینها معرفی شوند آنهم در هر یک از سازهای کلاسیک، محلی، موسیقی ردیف دستگاهی و... تا اینها معرفی شوند؛ زیرا الان عرصهای نیست که این جوانها و نوجوانها کار خودشان را عرضه کنند. خانه موسیقی تلاش میکند که بتواند به استمرار موسیقیِ هنری و جدی کمک کند. خب موسیقیهای دیگر همهجا هست و خیلی هم ساپورت و پشتیبانی میشود، اما موسیقی جدی و هنری را آنطور که بایدوشاید نه رادیوتلویزیون نه ارشاد نه شهرداری و نه هیچیک از اینها پشتیبانی و ساپورت نمیکنند.
این است که ما سعی میکنیم حتی بهطور اندک این کار را انجام بدهیم تا این جوانها و نوجوانها امیدوار باشند جایی هست که کارشان را ارائه بدهند.
قرار است از اینها کلیپهای بسیار خوب و در سطح عالی تهیهشده و در فضای مجازی ارائه شود.»
انجام این کار هم حتی اگر مثلاً برای صد جوان و نوجوان در سطح کشور بنا باشد قرار باشد اتفاق بیفتد، نیاز به هزینههای سنگینی دارد؛ سرمایهگذاری که قرار است از این حرکت حمایت کند، کیست؟
در عوض این حمایت بنا دارد چه چیزی دریافت کند؟ حقوق مادی و معنوی ایجادشده برای این جوانان و نوجوانان چطور حفاظت خواهد شد و در نهایت کدام بسترها قرار است مروج آثار به قول آقای پیرنیاکان جدی در زمینه موسیقی باشد؟
دبیر و سخنگوی شورای عالی «خانه موسیقی» در ادامه سخنانش درباره کمرنگ شدن کمکها و بودجههای دولتی به نهادهای مدنی صنفی گفت: «نهادهای مدنی شریانهای اجتماعی است که میتواند پیونددهنده بین حاکمیت و مردم باشد.
هر کس که بخواهد این نهادهای مدنی را بزند در حقیقت مَثَل این است که «یکی بر سر شاخ داشت بُن میبُرید» این نهادهای مدنی هستند که میتوانند جامعه را قوام بدهند و در جامعه آگاهی ایجاد کنند و همچنین جامعه را از آسیبهایش محفوظ بدارد.»
این توضیح از سوی آقای سخنگو شاید تا این جای کار تعجبآورترین بخش از سخنان او بهحساب بیاید؛ نهادهای مردمی یا صنفی اساساً با حاکمیت بههیچعنوان نباید ارتباط مادی داشته باشند زیرا اگر اینطور نباشد، نمیتواند آزادانه و مستقل کارکرد خودش را داشته باشد و از حقوق و حیثیت اعضای خودش دفاع کند. چرا؟ چون ممکن است این حرکتهای مستقل با نفع حاکمیت و دولت در تضاد باشد و در این صورت مدیران نهاد مجبورند دهان خود را ببندند زیرا بیم قطع بودجه را همیشه با خود دارند.
استادانه به دنبال زدن نهادهای مدنی هستند
پیرنیاکان در بخش دیگری از سخنانش افزود: «متأسفانه آنطور که بوی آن میآید در این تغییر و تحول اخیر دارند نهادهای مدنی را میزنند و نمونهاش هم اینکه بودجههای این نهادها را قطع میکنند؛ یعنی خیلی استادانه وارد زدن نهادهای مدنی شدهاند. نمیگویند که این نهاد مدنی را نمیخواهیم.
در برههای این اتفاق افتاد و یک زمانی قبل از دوره آقای روحانی در دولت پیشین نهادهای مدنی را علناً میزدند، اما الان این کار بسیار چراغ خاموش انجام میشود، بودجهاش را قطع میکنند درصورتیکه وقتی بودجه یکجا قطع میشود بهتدریج آنجا از بین میرود. نمیگویند خانه هنرمندان به درد ما نمیخورد.
آنها خانه هنرمندان را با بحران مالی روبهرو میکنند و فردا هم نوبت خانه تئاتر، موسیقی، سینما و... است.
من اینجا به همکاران و دوستان خودم میگویم که ما باید هر طور هست از هر طریقی «خانه موسیقی» را حفظ کنیم. حال بودجه دادند که هیچ اگر هم ندادند سعی کنیم با اندک هم شده و از حق عضویتها چراغ اینجا را روشن نگاه داریم.»
این بخش از سخنان آقای پیرنیاکان هم واقعاً مایه تحیر است؛ روشن نگهداشتن این چراغ که اصل و غایت نیست؛ هدف تلاش برای آرامش و از بین بردن دغدغه اهالی این صنف باید باشد نه روشن نگهداشتن چراغ این خانه به هر قیمتی. خوب بود آقای سخنگو باصلابت درست همانطور که جمله «هنرمندان میزبانان تاریخاند» را از کتاب «راز آشکارا» وام گرفت و به زبان آورد میگفت ما در طول این سالها با دریافت بودجه از شهرداری و وزارت ارشاد نقض غرض کردیم و بدون رعایت منافع اهالی این خانه مسیر اشتباهی را در پیش گرفتیم و بنا داریم از این به بعد این راه نادرست را ترک کنیم و در مسیر منافع صنف گام برداریم.
«خانه موسیقی» باید روی پای خودش بایستد
او درباره برنامههای این نهاد برای استقلال مالی «خانه موسیقی» گفت: «الان در هیات مدیره سعی ما بر این است که «خانه موسیقی» بتواند روی پای خودش بایستد، مسائل اولی که اندکی درباره آنها توضیح دادم به این خاطر است که بتوانیم درآمدزایی کنیم که دستمان نه طرف شهرداری دراز باشد و نه طرف وزارت ارشاد زیرا ما نهادی مستقل هستیم و وقتی استقلالمان کامل میشود که از نظر مالی هم استقلال داشته باشیم. درست است و اصلاً در قانون اساسی است که حاکمیت، دولتها و شهرداریها حتماً باید به نهادهای مدنی ازلحاظ مالی کمک کنند، اما وقتی کسی به این قضیه اعتقادی ندارد و میخواهد آن را از ریشه بزند باید نهادهای مدنی سعی کنند خودشان روی پای خودشان بایستند.»
البته جای شکرش باقی است که این نوازنده نامدار بالاخره درباره لزوم استقلال خانه موسیقی جملاتی را به زبان آورد اما با مقدماتی غلط.
سازوکار سیاسی و فعالیت احزاب و تشکلها در مملکت ما نه در این چهل سال که در 100سال گذشته نشان میدهد که اصناف و خانههای صنفی باوجود وابستگی مالی به دولت و حاکمیت حتی نمیتوانند بهراحتی نفس بکشند چه رسد به فعالیت در جهت منافع صنف یا حزب؛ بنابراین بیان جمله «وقتی کسی به این قضیه اعتقادی ندارد»، اساساً غلط است چون خیلی وقت است که در بدنه حاکمیت این اعتقاد وجود ندارد و این سخن مربوط به امروز و دیروز نیست.
بودجههای کلان برای ارگانهای فرهنگستیز
داریوش پیرنیاکان گفت: «ما از آنطرف میبینیم که بودجههای بسیار کلانی در جاهایی به نام فرهنگ داده میشود که اصلاً ربطی به فرهنگ ندارد. بودجههای کلانی در جاهایی خرج میشود که اصلاً فرهنگستیزی در آنجا رایج است، پس نهتنها در مسیر فرهنگ خرج نمیشود بلکه فرهنگستیزی هم هست.
این است که تمام تلاش ما بهعنوان هیاتمدیره یا شورای عالی که دیروز دربارهاش در شورای عالی هم این صحبت بود و بسیار هم اعضای شورا روی آن تأکید داشتند که خانه باید بتواند روی پای خودش بایستد و احتیاجی نداشته باشد تا استقلال خودش را حفظ کند.»
در نهایت به نظر میرسد برای رسیدن به این هدف به برنامهای کارکردی و البته قابلاجرا نیاز باشد و بهجای کلیگویی به نظر میرسد وقت آن رسیده که مدیران خانههای صنفی ازجمله خانه موسیقی به ارائه شیوهای که در سر دارند برای رسیدن به اهداف قابلاحترام همت کنند.