علت فرورفتن کاوشگرهای ناسا در تاریکی
اولین ماهگرفتگی سال ۲۰۲۲ کاوشگرهای ناسا، هند و چین را در تاریکی فرو برد. شبهنگام ۱۵ و ۱۶ ماه مه (۲۵ و ۲۶ اردیبهشت) اولین ماهگرفتگی سال رخ داد، این خسوف که در ایران قابل رویت نبود، کاوشگرهای فضایی متکی به نور خورشید را در تاریکی فرو برد.
در حال حاضر سه فضاپیمای قمری یعنی «مدارگرد شناسایی ماه» مدارگرد چاندرایان ۲ و ماهنورد یوتو-۲ چین در ماه قرار دارند که از انرژی خورشید استفاده میکنند و ازآنجاکه ماه یک خسوف کامل را در روز ۱۵ مه تجربه کرده است با ورود آن به سایه زمین، تمامی این قمر در تاریکی فرورفته است و در نتیجه این فضاپیماها قادر به شارژ باتریهای خود نبودهاند. خوشبختانه این اولین باری نیست که این فضاپیماها، ماهگرفتگی کامل را تجربه میکنند. از زمانی که «مدارگرد شناسایی ماه» ناسا مأموریت خود را در مدار ماه در سپتامبر سال ۲۰۰۹ آغاز کرد تا کنون ۱۱ ماهگرفتگی کامل رخداده است و بنابراین محققان میدانستند که چگونه باید خود را برای این تاریکی ۸۵ دقیقهای آماده کنند.
«نوح پترو» دانشمند پروژه مدارگرد شناسایی ماه به اسپیس گفت: زمانی که مدارگرد خسوفهای طولانی را تجربه میکند، هیچگونه تخلیه باتری خوب نیست بنابراین ما تجهیزات را خاموش میکنیم و منتظر میمانیم تا زمانی که بتوان باتری را پیش از روشن کردن تجهیزات بهطور کامل شارژ کرد. ما همچنین فضاپیما را گرم میکنیم تا زمانی که درون سایه قرار میگیرد بیشازاندازه سرد نشود. ما این کار را چندین بار انجام دادهایم بنابراین مجموعهای از فرآیندهای تمرین شده انجام میدهیم.
در حقیقت فرآیند آماده شدن چندین هفته قبل آغاز میشود. ما برای مدتی کوتاه موتورهای خود را روشن کردیم تا کمی موقعیت خود را در مدار تغییر دهیم بهگونهای که مدتزمان قرار گرفتن در تاریکی به حداقل برسد. این روشن کردن موتور و مانورهای بعدی مدارگرد شناسایی ماه را در بهترین موقعیت برای به حداقل رساندن مدت قرار گرفتن در تاریکی قرار داده و ما را برای یکشنبهشب آماده کردند. به نظر میرسد چاندرایان ۲ نیز فرآیند مشابهی را طی کرده باشد. این مدارگرد در روز ۲۲ژوئیه سال ۲۰۱۹ به فضا پرتاب و در روز ۱۹اوت وارد مدار ماه شد. این مدارگرد نیز در روز ۲۶مه سال ۲۰۲۱ یک خسوف کامل را تجربه کرد. چاندرایان ۲ نیز مشابه مدارگرد شناسایی ماه از آرایههای خورشیدی استفاده میکند که احتمالاً در طول ماهگرفتگی خاموش شدهاند.بااینحال، یوتو-۲ از ماهگرفتگی کامل فرار خواهد کرد همانطور که این کار را در روز ۲۶مه سال ۲۰۲۱ انجام داد. درحالیکه «مدارگرد شناسایی ماه» و چاندرایان ۲ مدارگرد هستند، یوتو-۲ یک ماهنورد است که در ماه ژانویه سال ۲۰۱۹ طی پروژه «چانگای ۴» روی نیمه پنهان ماه فرود آمد. این ماهنورد از آن زمان تاکنون در حال کاوش دهانه فونکارمان بوده است. قرار گرفتن بر روی سطح ماه به این معناست که «یوتو-۲» در معرض روز و شبهای ماه قرار گرفته است که هر کدام از آنها در منطقهای که ماهنورد در آن قرار دارد حدود ۱۴.۵روز به طول میانجامد. یوتو-۲ به عنوان یک وسیله خورشیدی قادر به کار در شبهای مریخ نیست. با توجه به اینکه ماهگرفتگی کامل تنها زمانی رخ میدهد که ماه کامل باشد و در این زمان نیمه پنهان ماه در تاریکی کامل خواهد بود بنابراین این مریخنورد پیش از وقوع خسوف خاموش شده است.هر فرآیندی که فضاپیماها در طول این ماه گرفتگی انجام دادهاند باید به زودی تکرار شود زیرا خسوف کامل بعدی در ساعات اولیه صبح روز هشتم نوامبر (۱۷ آبان) سال ۲۰۲۲ رخ خواهد داد.