با برخورد دستوری، چراغ‌ تالار شیشه‌ای، سبز‌‌‌ نمی‌ماند

همدلی|  فاطمه آقایی‌فرد: چه روزهایی در انتظار تالار شیشه‌ای است؟ دولت دوازدهم، چراغ‌های بزرگ‌ترین تالار خیابان حافظ را با چه رنگی به دولت بعدی تحویل خواهد داد؛ قرمز یا سبز؟ چه چشم‌اندازی در انتظار این بازار پرحاشیه ماه‌ها بعد از عقب‌گرد قابل‌توجه است؟و ....، این‌ها نمونه چند پرسش پرتکرار از وضعیت بازار سرمایه در روزهای آتی است؛ روزهایی که به شماره افتاده‌اند تا هر چه زودتر سوت پایان دولت دوازدهم را به‌صدا درآورند و دور جدیدی از سیاست‌گذاری داخلی به مرحله اجرا گذاشته شود. چند روزی می‌شود که چراغ‌های سبز رنگ بازار سرمایه روشن شده است. شاخص کل بورس و همچنین شاخص هم‌وزن همین دیروز هم اندکی مثبت بودند. ارزش معاملات خرد سهام به نظر به کمی بیشتر از شش هزار میلیارد تومان رسید. سه‌شنبه همچنین، ارزش کل معاملات در محدوده 9.6 هزار میلیارد تومان قرار گرفت و روز گذشته پس از چندین روز ورود سرمایه، شاهد خالص فروش اشخاص حقیقی در بازار سرمایه بودیم و در خلاصه ‌‌‌این‌که در همان روز، فلزات اساسی، خودرویی، شیمیایی و دارویی بیشترین ارزش معاملات را به خودشان اختصاص دادند. تحت چنین شرایطی حالا سوالات بورسی باز هم فراوان‌ شده‌اند؛ پرسش‌هایی که برخی در پاسخ به آن‌ها می‌گویند، همه چیز بستگی به دولت بعدی دارد. ‌‌‌این‌که چه سیاستی را برای اداره این بازار به دست بگیرد، یا برخورد دستوری با قیمت‌ها داشته باشد یا خیر، همگی وابسته به نگاه سکانداران اقتصادی بعدی است. برخی هم بر این باورند که بورس تا پایان دولت دوازدهم صعودی و سپس در صورت سرکوب قیمت‌ها، افت خواهد کرد. بسیاری از آگاهان بازار سرمایه بر این باورند که شرایط در این بازار از نظر ارزش معاملات و خالص خرید اشخاص حقیقی به گونه‌ای است که می‌توان گفت سرمایه‌گذاران با اطمینان بالاتری‌‌‌ می‌توانند سرمایه‌گذاری کنند. هر چند ابهاماتی نیز در این زمینه وجود دارد؛ از جمله برجام، سیاست‌های پولی و مالی در دولت آینده و بحث قیمت‌گذاری دستوری؛ ابهاماتی که از نظر بیشتر تحلیل‌گران، تحلیل درست بازار را دچار مشکل کرده‌اند. یک کارشناس بازار سرمایه درباره وضعیت این‌روزهای شاخص کل بورس به «همدلی» گفت: «آنچه این‌روزها مزیت فعلی بازار محسوب می‌شود، بحث عدم قیمت‌گذاری دستوری است. عدم دخالت در روند معاملات بازار و وضعیت عرضه و تقاضا اتفاق خوبی برای بورس است که باید مورد توجه قرار گیرد». علی ضیاچی در ادامه صحبت‌های خود افزود: «دولت فعلی یا آینده نباید کاری انجام دهد تا روند معمولی عرضه و تقاضا را به خطر بیندازند تا بازار مسیر اصلی خود را پیش برود، از نگاه کارشناسی فعلا مشکل خاصی در این بازار وجود ندارد، بنابراین در صورتی که هیچ دستکاری‌ای انجام نشود، بازار از راه خود منحرف نمی‌شود». این کارشناس ادامه داد: «واقعیت این است که در کنار ‌‌‌این‌که وضعیت عرضه و تقاضا در بازار بهتر شده و روال طبیعی در جریان است، برخی از صحبت‌های نگران‌کننده درباره قیمت‌گذاری دستوری در بازار از سوی برخی از اطرافیان رئیس جمهور آینده شنیده می‌شود که این اظهارات می‎تواند روند فعلی عرضه و تقاضا را مختل کند». ضیاچی در ادامه گفت: «زمزمه‌هایی که درباره قیمت‌گذاری دستوری فولاد از سوی اطرافیان ابراهیم رئیسی مطرح است، موضوعی نگران کننده برای بازار است و از لحاظ کارشناسی می‌تواند آسیب جدی به بازار وارد کند». این تحلیل‌گر بازار سرمایه در ادامه صبحت‌های خود به «همدلی» گفت: «بازار سرمایه بعد از 60 تا 70 درصد اصلاح طی ماه‌های گذشته، به مرحله تعادلی رسیده و وضعیت عرضه و تقاضا نیز در صورتی که دستکاری انجام نشود، خوب است، اما باید توجه کرد که به گفته رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، پولی که قول آن داده شده بود به بازار وارد نشده». به گفته ضیاچی: «با نگاهی به تابلوی معاملات می‌توان این طور نتیجه‌گیری کرد که نقش کنش‌گری حقوقی کمتر از حقیقی است و حقیقی قدرتی برای بالا بردن شاخص ندارد، با مقدار پول حقیقی فقط می‌توان چند واحد شاخص را افزایش داد، این در حالی است که ورود حقوقی از اهمیت زیادی برخوردار است». این تحلیل‌گر ارشد بازار سرمایه ادامه داد: «در حال حاضر دلار هم در وضعیت صعودی قرار گرفته و در صورتی که دستکاری انجام نشود، اتفاق خوبی برای بازار است، این در حالی است که در ماه‌های گذشته سیاست بر این بود تا دلار صعودی و شاخص کل نزولی باشد، اما حالا با نگاهی به وضعیت عرضه و تقاضا ‌‌‌این‌که شرکت‌ها در تصمیمات مجمع قرار گرفته‌اند، بازار در شرایطی خوبی قرار گرفته است». ضیاچی در زمینه روی کار آمدن رئیس بعدی سازمان بورس و اوراق بهادار و شرایطی که باید این فرد داشته باشد نیز به «همدلی» توضیح داد: «در صورتی که برخورد با بازار به صورت دستوری باشد، نباید انتظار داشت که بازار رشد کند، واقعیت این است که با تشکیل صندوق برای جبران ضرر سهامداران و برخورد دستوری با سهام شرکت‌هایی مانند فولاد، سیگنال‌های خطرناکی مخابره می‌شود که باید رئیس جدید این سازمان این نکته‌ها را در نظر بگیرد».
 بازار سرمایه درست در روزهایی که قیمت دلار وارد کانال 25 هزار تومانی شده، موج جدیدی از رشد را کلید زده که به گفته بسیاری از تحلیل‌گران با اصلاح بیش از 50درصدی بورس، می‌تواند روزهای خوبی را داشته باشد. این تحلیل‌ها در حالی مطرح است که دولت بعدی نگاه دستوری به بازار نداشته باشد و روند معمولی عرضه و تقاضا در شرکت‌های بورسی شاخص‌ساز را به هم نریزد.