طالبان پشت در کابل، رئیس جمهور در کاخ سفید

همدلی|  محسن رفیق: همزمانی روند خروج نیروهای نظامی آمریکا و دیگر کشورها از افغانستان، با افزایش منازعه نیروهای طالبان با حکومت مرکزی و پیشروی‌های گسترده آنان در تصرف شهرها، روزهای سخت شهروندان افغانی را دشوارتر از گذشته کرده است. این در حالی است که جنگ در حال حاضر در بسیاری از نقاط این کشور و به خصوص در شمال افغانستان شدت پیدا یافته و برخی شهرستانها در ولایت‌های بلخ، قندوز، تخار، فاریاب و جوزجان به تصرف طالبان در آمده است. در همین حال روز گذشته و با وجود این تنش‌ها، اشرف غنی و رقیب سیاسی سابق او، عبدالله عبدالله با جو بایدن رئیس جمهور آمریکا درباره حمایت واشنگتن از این کشور، جهت دفع پیشروی‌های طالبان دیدار کردند.
روز گذشته، ژنرال بسم‌الله محمدی، سرپرست وزارت دفاع افغانستان در دیدار با استفانو پونتیکورو، نماینده غیرنظامی ناتو در افغانستان گفت که نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان برای دفاع مستقلانه از کشورشان و مقابله با طالبان آماده هستند. او اضافه کرد:«این نیروها تلاش می‌نمایند تا از جان و مال هموطنان ما محافظت کنند و به طالبان اجازه نخواهند داد که از راه جنگ و خونریزی بار دیگر رژیم نامشروع خود را بر مردم تحمیل نمایند.» محمدی همچنین تاکید کرد که تنها راه حل بحران افغانستان گفت‌وگوهای صلح است و طالبان نیز باید به این گفت‌وگوها تمکین کند. محمدی که به تازگی سکان هدایت وزارت دفاع افغانستان را به عهده گرفته، برای مقابله با طالبان طرح بسیج مردمی علیه این گروه را کلید زده و در حال مسلح کردن غیرنظامیان در مناطق مختلف این کشور است.
این درحالی است که حملات طالبان همزمان با آغاز خروج  نظامیان خارجی به‌شدت افزایش یافته و براساس تازه‌ترین گزارش از لانگ‌وار ژورنال، ۱۴۰ شهرستان افغانستان در کنترل طالبان قرار دارد، ۱۷۲ شهرستان صحنه درگیری او تنها ۸۶ شهرستان تحت کنترل دولت است. در بیشتر از ۱۵ولایت درگیرها به طور مستمر ادامه دارد و در برخی روزها حتی در ۲۰ولایت جنگ جریان دارد.
در سوی دیگر در پی تشدید درگیری‌ها و نگرانی مردم افغانستان از سقوط پیاپی شهرستان‌ها، ذبیح‌الله مجاهد سخنگوی طالبان گفت که در پیشروی‌های تازه این گروه اقدامی علیه غیرنظامیان صورت نگرفته و نخواهد گرفت. به گزارش تسنیم، او اضافه کرد: «ما کاملا به این موضوع توجه داشته و اجازه نمی‌دهیم که مردم عادی، از هر قوم و مذهبی که باشند، مورد تبعیض قرار بگیرند، آن‌ها هموطنان ما هستند.»مجاهد ادامه داد: «ما به مردم عادی می‌گوییم که آرام باشند، علیه آن‌ها هیچ اقدامی صورت نخواهد گرفت، امنیت آنها تامین خواهد شد و هر خواسته‌ای که دارند شنیده خواهد شد و در برخورد با آن‌ها کرامت انسانی رعایت شده و برخورد اسلامی صورت خواهد گرفت.» این سخنگوی طالبان تصریح کرد: «برای ما تفاوتی نمی‌کند افراد مرتبط با کدام قوم و مذهب هستند، همه افغان‌ها برادر هستیم و در یک کشور زندگی می‌کنیم و در خدمت به وطن همه مسئول هستند؛ هم اهل تسنن و هم اهل تشیع مسئولیت مشترک داریم و باید با اتحاد با هم و ذهنیت باز به عنوان افغان مسلمان خدمت کنیم.»
مجتهد همچنین تاکید کرد که در تشکیلات طالبان در بسیاری از ولایت‌های شیعه‌نشین، اهل تشیع مسئولیت دارند و خطاب به شیعیان این کشور گفت: به برادران اهل تشیع اطمینان می‌دهیم که هیچ حرکت تبعیض‌آمیزی علیه آن‌ها به راه نخواهد افتاد و اجازه آن را نخواهیم داد. او از تلاش این گروه و دیگر گروه‌های  اسلامی برای تشکیل دولت اسلامی خبر داد و گفت: «طالبان به همراه گروههای اسلام‌گرا به دنبال تشکیل حکومت اسلامی است ذبیح الله مجاهد سخنگوی طالبان همچنین مدعی شد این گروه اسلام گرا در کمتر از دو ماه ۱۰۴ شهرستان را تصرف کردیم.»
با این وجود فواد امان، معاون سخنگوی وزارت دفاع افغانستان تاکید کرد که نیروهای امنیتی در حالت پیشروی قرار دارند و همچنین در ولایت‌های مختلف مردم به صورت داوطلبانه علیه نیروهای تروریستی در حال مبارزه هستند. امان همچنین با بیان این‌که مناطقی که طالبان به کنترل در آورده به معنای پیروزی و تصرف نیست، توضیح داد: «طالبان توان نگهداری و کنترل این مناطق را ندارد و با برنامه ریزی مشخصی که وزارت دفاع دارد به زودی این مناطق از کنترل این گروه خارج خواهد شد.»سخنگوی وزارت دفاع همچنین بدون اشاره به آمار دقیق شهرستان‌های سقوط کرده، گفت:«بسیاری از مناطقی که طالبان اعلام می‌کند از کنترل دولت خارج کرده، صحت ندارد و نیروهای امنیتی در آنجا حضور دارند و درگیری در این مناطق در جریان است.» او با بیان این‌که جنگ افغانستان پیچیده است و کشورهای بسیاری از طالبان حمایت کرده و سلاح در اختیار آنها قرار می‌دهند، گفت: «گروه‌های تروریستی مختلفی از جمله ازبکستانیها، تاجیکستانیهاو پاکستانیهای و عرب‌ها  در جنگ افغانستان حضور دارند.»
در همین حال و در شرایطی که افغانستان صحنه یک جنگ تمام عیار قرار گرفته است؛ روز گذشته مسئولان بلندپایه این کشور در کاخ سفید به دبدار رئیس جمهور جو بایدن رفتند. در این دیدار اشرف غنی و عبدالله عبدالله، درباره حمایت واشنگتن از این کشور برای دفع پیشروی‌های طالبان گفت‌وگو کردند. به گزارش خبرگزاری رویترز، همچنان که رئیس جمهور افغانستان با مسائلی شامل پیشروی‌های طالبان، بمب‌گذاری‌ها و ترورها، جهش در موارد ابتلای به کووید ۱۹ و درگیری سیاسی داخلی در کابل روبرو است دیدار او با جو بایدن رئیس جمهور آمریکا در دفتر بیضی کاخ سفید می‌تواند برای اشرف غنی چه به لحاظ سمبلیسم و چه از جنبه کمک جدید آمریکا ارزشمند باشد.در همین زمینه رونالد نیومن، سفیر سابق آمریکا در کابل اظهار کرد: «در زمانی که روحیه‌ها به طرزی فوق‌العاده متزلزل شده و مسائل روندی نزولی پیدا کرده‌اند، هر کاری که یک نفر بتواند به منظور تقویت روحیه و تقویت دولت انجام دهد ارزشش را دارد. دعوت از اشرف غنی به اینجا یک نشانه نسبتا قدرتمند از بابت این است که ما از او حمایت می‌کنیم.»با این حال این پذیرایی بایدن چند ماه بعد از آن صورت می‌گیرد که مقام‌های آمریکایی اشرف غنی را به منظور کناره‌گیری به نفع یک دولت انتقالی بر طبق پیش‌نویس توافق سیاسی مربوط به قمار شکست خورده آنها در مذاکرات صلح به بن بست خورده تحت فشار قرار دادند. کارین ژان پی یر، معاون دبیر مطبوعاتی کاخ سفید اظهار کرد که اولین نشست بایدن به عنوان رئیس جمهور آمریکا با غنی و عبدالله عبدالله، رئیس شورای عالی آشتی ملی افغانستان متمرکز بر تعهد مداوم واشنگتن به مردم افغانستان و نیروهای امنیتی آن خواهد بود.در همین زمینه بایدن از کنگره کشورش درخواست تصویب 30 میلیارد دلار کمک امنیتی برای افغانستان در سال آینده میلادی را داشته و سه میلیون دوز واکسن کووید 19 را به افغانستان درراستای کمک به آن برای مبارزه با کووید 19 می‌فرستد. ژان پی‌یر گفت که بایدن از غنی و عبدالله عبدالله، دو رقیب در دو انتخابات ریاست جمهوری سابق افغانستان خواهد خواست که یک جبهه متحد باشند و بر حمایت آمریکا از یک توافق صلح حاصل شده در مذاکرات تاکید خواهد کرد.با این حال مقام‌های آمریکایی صراحتا اظهار کرده‌اند، بایدن روند خروج آمریکا از افغانستان را که احتمالا تا اواخر ژوئیه یا اوایل اوت تکمیل خواهد شد، متوقف نخواهد کرد و بعید است که با پشتیبانی نظامی آمریکا از کابل برای متوقف کردن پیشرویهای طالبان فراتر ازجنبه‌های مشورتی، اطلاعاتی و نگهداری هواپیما موافقت کند. همچنین مقام‌های آمریکایی به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفتند، انتظار می‌رود بعد از تکمیل روند خروج بخش اصلی نیروهای نظامی آمریکا از افغانستان، که قرار است عمدتا در طی دو هفته آینده انجام شود، میزان ۶۵۰ سرباز آمریکایی در این کشور به منظور تامین امنیت برای دیپلمات‌ها باقی بمانند.
در ادامه روند خروج نیروهای نظامی از افغانستان، روز گذشته رئیس جمهوری لهستان نیز اعلام کرد که کشورش در پایان ماه ژوئیه سربازانش را از افغانستان خارج خواهد کرده و به دو دهه حضورش در این کشور پایان می‌دهد. آندژی دودا، رئیس جمهوری لهستان در توئیتر نوشت: «در پایان ماه ژوئن و بعد از 20 سال ما به شراکت نظامی در بزرگترین عملیات ناتو در تاریخ پایان میدهیم. وی افزود که اولین بخش از سربازان پنجشنبه شب به لهستان برگشته‌اند.»به گزارش رویترز، کشورهای هم‌پیمان در ائتلاف ناتو ماه آوریل توافق کردند که سربازان خارجی تحت فرماندهی ناتو در هماهنگی با برنامه خروج آمریکا تا ضرب الاجل 11 سپتامبر آتی از افغانستان خارج شوند. بر اساس این گزارش، آمریکا و ناتو بعد از روند خروج از افغانستان به دنبال اتکا به نیروهای پلیس و ارتش افغانستان که برای توسعه آنها میلیاردها دلار هزینه کردند، به جهت حفظ امنیت هستند. روند خارج سازی بخش عمده بیش از ۴۰۰۰ سرباز حاضر در افغانستان در ماه‌های اخیر تا قبل از ضرب الاجل ۱۱ سپتامبر، در حال پیشروی است و این مساله در ضمن تسریع پیروزی‌های جنگی طالبان رخ می‌دهد که این به نگرانی‌ها در خصوص فروپاشی دولت و ارتش افغانستان در طی چند ماه دامن می‌زند.به هر روی در تازه ترین خبرها از درگیریهای گسترده در افغانستان، وزارت دفاع افغانستان در بیانیه‌ای اعلام کرد که نیروهای امنیتی این کشور توانسته‌اند منطقه اندخوی در استان فاریاب واقع در شمال این کشور را باز پس بگیرند. به گزارش خبرگزاری خامه پرس، بر اساس یک بیانیه منتشر شده از سوی وزارت دفاع افغانستان صبح دیروز منطقه اندخوی در استان فاریاب از وجود شبه نظامیان طالبان پاکسازی شد. وزارت دفاع افغانستان خاطر نشان کرد، نیروهای افغان در حال نبرد با شبه نظامیان طالبان به منظور بازپس گرفتن همه مناطقی که اخیرا از سوی این شبه نظامیان تصرف شدند هستند. فواد امان، سخنگوی وزارت دفاع ملی افغانستان نیز در همین زمینه روز گذشته در حساب رسمی خود در توئیتر اعلام کرد که نیروهای امنیتی این کشور در عملیاتی گسترده کنترل شهرستان اندخوی ولایت فاریاب در شمال این کشور را دوباره به دست گرفتند.به دنبال آغاز روند خروج نیروهای ناتو و آمریکا از افغانستان٬ حملات شبه‌نظامیان طالبان به مراکز شهرستان‌های این کشور به طور چشمگیر افزایش یافته است. عناصر طالبان طی یک ماه گذشته کنترل بیش از ۲۰ شهرستان را به دست گرفتند. اما مقامات دولتی و امنیتی افغان سقوط شهرستان‌ها به دست شبه‌نظامیان طالبان را عقب‌نشینی تاکتیکی عنوان کرده است.