سراب نشان مردم می‌دهند

همدلی| وعده‌های رنگارنگ یارانه‌ای نامزدهای انتخاباتی هرچه پیش می‌رویم، پررنگ و لعاب‌تر می‌شود. تحویل گوشت در درب منزل، پرداخت یارانه معادل اعتبار ۲۰ گرم طلا به هر خانوار سه نفره، تسهیلات یک میلیارد تومانی به زوج‌های جوان و اعطای زمین رایگان و... بخشی از وعده‌هایی است که البته قبلا هم در اشکال مختلف مطرح شده بود و نتیجه‌اش اوضاع امروز اقتصاد و معیشت خانوار شده است.«مرتضی افقه» استاد اقتصاد دانشگاه دانشگاه چمران اهواز در گفت‌وگو با «اقتصاد آنلاین» در این رابطه می‌گوید: صحبت‌هایی که از سوی برخی از آقایان مطرح می‌شود، درست نبوده و ادعاهای برخی از آنها توهین به شعور مردم است.وی ادامه داد: این آقایانی که حرف از افزایش یارانه می‌زنند، فقط می‌خواهند گروه‌های مستمندی که در این سه، چهار دهه درست کرده‌اند را برای رای دادن برانگیزانند.
قلک دولت خالی‌ست، از کجا یارانه را بیشتر می‌کنند؟
افقه گفت: نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری فقط بگویند در شرایطی که قلک دولت به ته رسیده و در آینده هم معلوم نیست چه اتفاقی رخ دهد، منابع مالی یارانه‌ها را چگونه قرار است تامین کنند.وی اضافه کرد: هم‌اکنون در منطقه، تنش داریم و هر لحظه ممکن است اسرائیل به لبنان حمله کند و بلافاصه تاثیرش بر قیمت ارز و طلای ما مشهود شود که البته این حمله تبعات دیگری نیز دارد.استاد اقتصاد دانشگاه دانشگاه چمران اهواز ادامه داد: ۶ ماه بعد ممکن است ترامپ بیاید و همین مختصر نفتی که دارند با چراغ سبز آمریکا و بایدن به چین می‌فروشند، از بین برود. نامزدها باید بگویند که این وعده‌های فضایی را، از چه منبعی می‌خواهند تامین کنند؟ هم‌اکنون حقوق بازنشستگان را نمی‌توانند پرداخت کنند، پس منابع این یارانه‌ها را از کجا می‌خواهند تامین کنند؟
وی درباره اینکه می‌خواهند معادل نرخ طلا به مردم یارانه بدهند، بیان کرد: اگر معادل طلا، نقدینگی بدهند اما تولید زیاد نشود، تورم افزایش خواهد یافت زیرا اگر رشد نقدینگی بیشتر از رشد تولید باشد، تورم می‌آورد و هرچه می‌دهند دوباره اثرش خنثی می‌شود.
ارزش‌های ادعایی را برای سه چهار رای زیر پا می‌گذارند
افقه تاکید کرد: بحث‌های مطرح شده حرف‌های خیلی سنجیده‌ای نیست و نشان می‌دهد این آقایان همه ارزش‌هایی را که مدعی آن هستند، برای چهار تا رای زیر پا گذاشته‌اند. البته این اقدامات برای چهار تا رای هم نیست و برای قدرتی است که در آینده برایشان رانت دارد.این استاد اقتصاد دانشگاه دانشگاه چمران اهواز درباره اثرات افزایش سقف پرداخت یارانه بر کشور، گفت: اگر واقعا منابع آن درست تامین شود، تقاضا زیاد می‌شود. اگر معادل تقاضا، تولید وجود داشته باشد، این اقدام می‌تواند مفید باشد اما اگر تولید وجود نداشته باشد، تبدیل به تورم می‌شود.وی ادامه داد: حدس من این است که چنین پرداخت‌هایی به افراد کم‌درآمد یا چند دهک پایین، به آنها کمک می‌کند و زمینه افزایش تقاضایشان تا مدتی فراهم می‌شود. با توجه به اینکه فعلا تولیدات مورد تقاضای این چند دهک در بازار وجود دارد و صنایعش را داریم، قاعدتا مشکل چندانی با افزایش میزان پرداخت یارانه ایجاد نمی‌شود و می‌تواند این پرداخت مطلوب باشد.افقه ادامه داد: اما همان‌طور که گفتم منابعش در کشور موجود نیست و به همین دلیل اثرات مثبت آن را خنثی می‌کند. ضمن آنکه ساختار اداری به گونه‌ای نیست که بتوانند این حجم پرداخت‌ها را مدیریت کنند و بنابراین چنین وعده‌ای قابل انجام نیست.وی افزود: افزایش یارانه و تحریک تقاضای چهار دهک پایین تا اندازه‌ای کمک به تحریک تولید می‌کند زیرا واحدهای تولیدی که اکنون در کشور فعال هستند، تولیداتی دارند که با توجه به قیمت پایین، مورد تقاضای چند دهک پایین است اما تا جایی که من از شرایط اقتصادی ایران شناخت دارم، به‌خصوص در چند ماه آینده که معلوم نیست چه اتفاقی قرار است بیفتد، با توزیع یارانه شاهد اثرات مثبت نخواهیم بود.
افزایش قیمت بنزین نیاز به ایجاد زیرساخت دارد
استاد اقتصاد دانشگاه چمران اهواز فزود: اگر قرار است قیمت بنزین هم افزایش یابد، اول نیاز است که یکسری اقدامات تکمیلی انجام شود؛ خودروها را درست کنند و سیستم حمل و نقل عمومی اصلاح شود وگرنه افزایش قیمت بنزین یا بقیه حامل‌های انرژی، توزیع هر نوع یارانه‌ای را خنثی می‌کند.