ایالات متحده برای آتشبس و کاهش تنش زمان میخرد؟
روایتهای متناقض حماس و آمریکا از مذاکره
همدلی- سرویس سیاسی: دور جدید مذاکرات آتشبس غزه در دوحه برگزار شد، در حالیکه برخی معتقد بودند این «آخرین فرصت» برای دستیابی به توافق است. آمریکا، قطر و مصر در بیانیهای اعلام کردند که این مذاکرات «جدی و سازنده» بوده و در فضایی مثبت برگزار شد. همچنین در این بیانیه آمده است: آمریکا با حمایت مصر و قطر، به هر ۲ طرف پیشنهادی ارائه داده است که با اصولی که بایدن در ۳۱ مه ۲۰۲۴ و قطعنامه شماره ۲۷۳۵ شورای امنیت اعلام کرده بود، مطابقت دارد. اما برخی تحلیلگران بر این عقیدهاند طرح مذاکره و وقفههای تعیین شده برای رسیدن به آتشبس با توجه به مواضع حماس در این باره خرید زمان است تا ایالات متحده و غرب به فروکش کردن تنشها امیدوار شوند.یک مقام جنبش حماس در گفتوگو با شبکه خبری المیادین اعلام کرد که حماس در مذاکرات دوحه مشارکت نخواهد کرد.«جهاد طه» سخنگوی حماس نیز خاطرنشان کرد: آنچه رهبری حماس در روز جمعه از نتایج نشستهای آتشبس دوحه مطلع شد، شامل تعهد به آنچه دوم ژوئیه بر سر آن توافق شد، نیست. وی تاکید کرد: ما به هر چیزی که به خواستهها و مسائل ملت فلسطین جامه عمل بپوشاند، متعهد خواهیم ماند.جهاد طه افزود: شکی نیست که رژیم اشغالگر تنها مانع مذاکرات است و این همان چیزی است که چند روز پیش «یوآو گالانت» وزیر جنگ آن پس از تعیین شروط جدید با هدف ادامه تجاوزات به آن اذعان کرد.وی در ادامه گفت: بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم اشغالگر خواهان توافق نیست و از سیاست آمریکا برای خرید وقت و ایجاد فضای رسانهای مثبت کاذب سود میبرد و از مذاکرات به عنوان بهانهای برای ادامه کشتارهای وحشتناکی که فراتر از جنگ نسل کشی است، سوء استفاده میکند.با این وجود رسانههای غربی از امیدهای تازه میگویند و خوشبینی به مذاکره را شارژ میکنند. یویونیوز دیروز به نقل یک مقام آمریکایی نوشت، که مذاکرهکنندگان خاورمیانه در حال کار روی تدارکات لازم برای آزادی احتمالی گروگانها و توزیع کمکها میان مردم غزه هستند. این سخنان از سوی تحلیلگران، نشانهای از قریبالوقوع بودن توافق آتشبس تفسیر شده است.این مقام که خواست نامش فاش نشود، با رعایت قوانین تعیین شده توسط کاخ سفید با خبرنگاران صحبت کرد و آسوشیتدپرس به نقل از او نوشت طرح توافقی که اکنون روی میز است، اساساً هر شکافی میان اسرائیل و حماس را پر میکند و به همین دلیل میانجیها در حال آماده سازی کارها قبل از تصویب نهایی توافق هستند.با این حال مشخص نیست که چه کارهایی در حال انجام است و این مقام آمریکایی نیز صرفا گفت که از هم اکنون یک «هسته اجرایی» در قاهره ایجاد شده تا روی چگونگی اجرای توافقات از جمله در موضوع آزادی گروگانها، ارائه کمکهای بشردوستانه به مردم غزه و اطمینان از رعایت مفاد پیمان متمرکز شود.
این سخنان ساعاتی پس از ابراز امیدواری برخی میانجیها مبنی بر افزایش احتمال دستیابی به توافق بیان شد. آنها گفتند که مذاکرات دو روزه در قطر به پایان رسیده و قرار است آنها دوباره هفته آینده در قاهره گرد هم آیند تا توافقی برای توقف جنگ امضا کنند.
اسرائیل نیز بیانیهای مبهم صادر کرد و گفت از تلاشهای میانجیگران قدردانی میکند. بیانیهای نیز از سوی حماس منتشر شد که البته لحن آن درباره آخرین طرح پایان دادن به جنگ ویرانگر ۱۰ ماهه و آزادی گروگانهای اسرائیلی که در غزه نگهداری میشوند، مشتاقانه به نظر نمیرسد.
در ایالات متحده، جو بایدن که خوشبین به نظر میرسد اعلام کرد که «ما بیش از هر زمان دیگری به توافق نزدیک شده ایم». او در حالی که برای گذراندن تعطیلات آخر هفته رهسپار کمپ دیوید بود، گفت: «تنها چند مسئله باقی مانده و فکر میکنم به نتیجه برسیم.»
موضوع این دور از مذاکرات، طراحی است که پیش از این بایدن در ۳۱ مه پیشنهاد کرده بود. گزارشها حاکی از آن است که هر دو طرف با کلیات این طرح موافقت کردند اما حماس اصلاحاتی را پیشنهاد کرده و اسرائیل نیز خواستار شفافسازی در برخی موضوعات و مفاد طرح شده است. اقدامی که باعث شد هر یک از طرفین، طرف دیگر را به تلاش برای لغو یک معامله متهم کنند.
این مقام آمریکایی تاکید کرد که طرح پیشنهادی آقای بایدن برای پایان دادن به جنگ غزه، خطری برای امنیت اسرائیل ندارد و برعکس آن را تقویت میکند. اخبار منتشر شده از اتاق مذاکرات حاکی از آن است که حماس برخی خواستههای اسرائیل را بویژه در موضوع حضور نظامی پایدار نیروهای این کشور در امتداد مرز با مصر و خطی که غزه را به دو نیم میکند، رد کرده است یعنی مکانهایی که میتوان فلسطینیهایی را که به خانههای خود برمیگردند با هدف ریشهکن کردن شبهنظامیان بازرسی کرد.
به همین دلیل نیز حماس در بیانیه جدیدی که صادر کرده، موضوع نزدیک شدن به توافق را زیر سوال برده و اعلام کرده است که پیشنهاد اخیر با طرحهای قبلی که آنها در اصل با آن موافق بودند، متفاوت است.
«جو بایدن» رئیسجمهور آمریکا بامداد شنبه از بازیگران منطقهای خواست از اتخاذ گامهایی که ممکن است توافق آتشبس در غزه و تبادل اسرا که دولت او سعی در نهاییکردن آن را دارد، خودداری کنند. اشاره ضمنی بایدن به تهدید محور مقاومت در پاسخ به شرارتهای اسرائیل در ترور شهید «اسماعیل هنیه» رئیس دفتر سیاسی حماس در تهران، «فواد شکر» فرمانده میدانی حزبالله و حمله به یمن است.
ک منبع مطلع به خبرگزاری فرانسه گفت شروط جدید رژیم صهیونیستی شامل حفظ نیروها در داخل غزه و در مرز با مصر میشود، در حالی که حماس خواستار «آتشبس کامل، خروج کامل از نوار غزه، بازگشت عادی آوارگان و یک توافق (اسرای) بدون محدودیت» است.
رئیسجمهور آمریکا به سفر آخر هفته «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه این کشور به سرزمینهای اشغالی نیز اشاره کرده و نوشته است: «من وزیر بلینکن را به اسرائیل میفرستم تا بر حمایت خدشهناپذیر خود از امنیت اسرائیل تاکید کنم».بایدن همچنین گفت بلینکن با هدف «ادامه تلاشهای فشرده برای حصول توافق» عازم سرزمینهای اشغالی میشود.او ساعتی بعد از انتشار یک بیانیه به خبرنگاران گفت درباره رسیدن به آتشبس در غزه خوشبین است و فکر میکند شانس رسیدن به توافق وجود دارد.رئیسجمهور آمریکا همچنین گفت توافق آتشبس، نهایی نشده و موضوعات حل نشدهای باقی مانده است.در حالی که قرار است دور جدید مذاکرات در هفته پیشرو در قاهره برگزار شود، بایدن معتقد است که نمیتوان زمانی را برای حصول توافق مشخص کرد.