وحشت غیاب

 فیلم سینمایی «منطقة موردنظر» به کارگردانی «جاناتان گلیزر» محصول سال 2023 میلادی است. این فیلم توانسته در فصل جوایز بسیار خوش بدرخشد و جزوی از نامزدهای اصلی برای کسب اسکار بهترین فیلم سال قرار بگیرد. جاناتان گلیزر فیلمساز کم کاری است که بعد از سالها دوری از سینما با فیلمی در ژانر درام تاریخی بازگشته است.قصه در مورد یک فرمانده ارتش نازی به نام رودولف هوس است که در کنار اردوگاه کار اجباری آشویتس خانه‌ای همراه با فرزندان و کودکان خود دارد و سعی می‌کند که زندگی آرام و شادی را در کنار آنان تجربه کند.با فیلمی طرفیم که ما را به دوران جنگ جهانی دوم می‌برد. قصه در مورد هولوکاست است و شاید موضوع جدیدی برای فیلم نباشد اما پرداخت کارگردان و زاویه دید او به این قضیه است که فیلم را جالب‌توجه می‌کند. روایت فیلم به‌جای آنکه متمرکز بر روی جنایات هولناک اردوگاه آشویتس باشد، بر روی روزمرگی‌های زندگی این خانواده آلمانی تمرکز کرده است. آنان شاد و خرم زندگی می‌کنند درحالی‌که درست در کنار آنان، افسران نازی مشغول انجام‌دادن جنایاتی هولناک هستند. فیلم سعی می‌کند با صداگذاری‌های هوشمندانه این جنایت را نشان دهد، به‌عبارت‌دیگر فیلم تصویری از کشت‌وکشتار نشان نمی‌دهد و فقط به طور ضمنی به مای مخاطب می‌فهماند که در کنار این خانه چه جهنمی برپا شده است و مخاطب با تصور خود باید این تصاویر را حس کند.اما مشکلی که فیلم از آن رنج می‌برد دقیقاً همین سوژه‌ای است که فیلمساز روی آن دست گذاشته. وی به‌قدری شیفته سوژه خود شده که به کل دیگر عناصر لازم برای قوام و کشش مخاطب برای یک فیلم بلند صددقیقه‌ای را فراموش کرده است. ضعف فیلم این است که دستش را خیلی زود رو می‌کند و فیلمساز در همان سی دقیقه ابتدایی تمام پیام و حرف فیلم را می‌زند. شاید اگر با یک فیلم کوتاه مواجه بودیم تجربة دیدن منطقه موردنظر بسیار جذاب‌تر و مخوف‌تر از حال حاضر جلوه می‌کرد.فیلم از تیم بازیگری شاخصی هم بهره نمی‌برد. شاید معروف‌ترین بازیگر آن «ساندرا هولر» باشد که امسال با فیلم دیگری به نام «آناتومی یک سقوط» خوش درخشید. از دیگر نکات مثبت فیلم می‌توان به فضاسازی آن اشاره کرد. فیلمساز با نشان‌دادن یک‌خانه آرام و سرسبز در کنار اردوگاه کار اجباری آشویتس، تناقض جالب‌توجهی را به تصویر کشیده است. دوربین گلیزر بسیار آرام است و حرکات عجیب‌وغریب خاصی ندارد. نماها به‌گونه‌ای ثبت شده‌اند که گویی چندین دوربین‌مخفی در جای‌جای این خانه نصب شده و زندگی این خانواده آلمان نازی را به مخاطب نشان می‌دهد.

دوربین خیلی کم به کاراکترها نزدیک می‌شود و ما به‌ندرت نمای بسته در فیلم می‌بینیم. چرا؟ چون اساساً فیلمساز قصد نزدیک‌شدن به کاراکترهایش را نداشته است و نمی‌خواهد که مخاطب با آنان احساس همدلی و هم‌ذات‌پنداری بکند. کاراکترها در این فیلم قهرمان نیستند و در اصل شخصیت‌های منفی قصه هستند.در مجموع می‌توان گفت فیلم منطقة موردنظر با اینکه قصة دراماتیک پر تب و تابی ندارد، اما با وحشت حاکم بر فیلم توسط یک عامل بیرونی و غایب، برای یک‌بار تماشا انتخاب قابل‌قبولی است.