در هفتادوچهارمین دوره جشنواره افتتاحیه برلین زیر سایه سیاست و تظاهرات

همدلی| هرچند کیلین مورفی و مت دیمون با حضور روی فرش قرمز اولین نمایش جهانی «چیزهای کوچک مانند این» جشنواره برلین را هیجان‌انگیز کردند، اما این سیاست بود که سینما را در شروع کار تحت شعاع قرار داد.به نقل از هالیوود ریپورتر، پس از یک هفته اعتراض، امضای طومار و حتی فراخوان‌هایی برای تحریم جشنواره بین‌المللی فیلم برلین، برگزارکنندگان، هفتاد و چهارمین جشنواره برلیناله را پنجشنبه شب با تظاهرات سیاسی آغاز کردند.
با این حال تنها تظاهرات روی فرش قرمز، تظاهراتی مسالمت‌آمیز بود و چندین فیلمساز در کنار ماریت ریسن‌بیک و کارلو چاتریان، ۲ مدیر برلیناله گرد هم آمدند و در حالی که چراغ‌های تلفن‌های همراه خود را روش کرده بودند، خواستار «دموکراسی، تنوع و اتحاد مسالمت‌آمیز» شدند.تنها یک هفته پیش بود که خبر دعوت برلیناله از اعضای منتخب حزب راست افراطی آلمان (AfD) برای حضور در مراسم افتتاحیه جشنواره، سروصدای زیادی به پا کرد و با وجود این که دعوتنامه‌ها برمبنای پروتکل استانداردی ارسال شده بود و اعضای این حزب سال‌ها بود که به جشنواره دعوت شده بودند، اما امسال فضایی متفاوت ایجاد شد؛ زیرا هفته‌ها است که صدها هزار آلمانی در تظاهرات ضد این حزب که افشا شد طرح‌هایی برای اخراج دسته جمعی آلمانی‌های غیرقومی دارند، در سراسر آلمان برپا شده است.از این رو برلیناله پروتکل‌ها و سنت را زیر پا گذاشت و دعوت خود از اعضای این حزب را پس گرفت. این تصمیم حداقل در جمع افرادی که شب افتتاحیه گرد آمده بودند، با اقبال روبه‌رو شد و یکی از حاضران تابلویی را در دست داشت که روی آن نوشته شده بود: نه به AfD نه به نژادپرستی.ریسن بیک در سخنرانی شب افتتاحیه در حالی که با تشویق شدید روبه‌رو بود تاکید کرد که نفرت جایی در لیست مهمانان ما ندارد.کلودیا راث وزیر فرهنگ آلمان در یک سخنرانی عمیقاً احساسی با اشاره به این حزب گفت: آنها می‌خواهند دموکراسی ما را نابود کنند. کای وگنر شهردار برلین هم این شهر را مظهر تساهل و تسامح و ارزش‌هایی خواند که AfD از آن حمایت نمی‌کند.موضوع داغ سیاسی دیگر، یعنی پاسخ جشنواره به جنگ جاری در غزه، نقشی محوری در سخنرانی های شب افتتاحیه نداشت. در حالی که چند روز پیش چندین کارمند جشنواره نامه‌ای سرگشاده به برلیناله نوشته بودند و خواستند جشنواره به صورت جدی خواستار آتش‌بس فوری در منطقه شود، وزیر فرهنگ با یادآوری حملات حماس به رژیم صهیونیستی در ۷ اکتبر و تاکید بر آزادی گروگان‌هایی که هنوز در دست حماس هستند به رنج غیرنظامیان در غزه نیز توجه کرد و گفت مردم محلی نیازمند حفاظت و امنیت هستند! راث و وگنر هر ۲ به جنگ اوکراین در دومین سالگرد آن که هفته آینده است هم پرداختند.
لوپیتا نیونگو بازیگر فیلم «پلنگ سیاه» و «۱۲ سال بردگی» ریاست هیات داوران بین‌المللی امسال را برعهده دارد و داوران زیر نظر وی برندگان خرس طلایی و نقره‌ای را انتخاب می‌کنند. وی در حالی که با تشویقی گرم روبه‌رو شد گفت: من نه تنها رییس هیات داوران هستم، بلکه متوجه شدم که اولین رییس سیاه‌پوست هیات داوران هستم و افتخار می‌کنم که نماد پیشرفت هستم.
اما همه شب افتتاحیه سیاست نبود و حضور کیلین مورفی برای نمایش فیلم «چیزهای کوچک شبیه این» که به عنوان فیلم افتتاحیه امسال انتخاب شده بود، با اقبال روبه‌رو شد. این فیلم یک درام ایرلندی درباره دهه ۱۹۸۰ به کارگردانی تیم میلانتس و اولین فیلم مورفی است که پس از «اوپنهایمر» در آن دیده می شود. مت دیمون هم در این مراسم به مورفی ملحق شد چون کمپانی او «آرتیستز اکوییتی» تهیه کننده فیلم است.
وقتی خبرنگاری از کیلین مورفی ایرلندی پرسید که ترجیح می‌دهد کدام جایزه را برنده شود؛ خرس طلایی برلیناله برای «چیزهای کوچک مثل این» یا اسکار برای «اوپنهایمر»؟ پاسخ مورفی جذاب‌تر بود: نمی‌شود هر ۲ را داشته باشم؟
برلیناله ۲۰۲۴ به مدت ۱۰ روز تا ۲۵ فوریه ادامه دارد.