نهاد وکالت؛ میراث مدنی سترگ

* وکیل و نهاد وکالت پشت و پناه افرادی است که در بازداشتگاه‌های تاریک، نمور و بی‌آفتاب در مظان اتهامات سنگین قرار می‌گیرند

* کار وکیل دفاع بی‌پایه و اساس یا قلب واقعیت نیست، بلکه وظیفه‌اش یادآوری موازین و اتکا به اصول قانونی به مراجع قضایی است

* وظیفه وکیل یاری رساندن به کشف حقیقت و واقع است نه قلب حقیقت

* همه وظیفه داریم نهاد وکالت را تقويت و استواری آن را تحکیم بخشیم

* نهاد وکالت میراثی تاریخی در جهان است در ایران نیز بیش از ۷۰ سال سابقه دارد

1- وکالت یک نهاد عرفی و ميراث مدرنیته است که توانسته آثار حقوقی و اجتماعی فراوانی را از خود در جامعه بجای بگذارد. از این میراث بایستی بخوبی مراقبت نمود. در کانون این‌میراث، وکیلانی پرورش یافتند که بعدها رهبران ملت‌ها شدند.
 ۲-  وکیل، پناه افراد مظلوم و بی پناه است وکیل حق ستان است. این گزاره را بر اساس شهودات عینی و تجربی بیان می‌کنم. برای نمونه، وقتی خانمی، بعد از ۲۰ یا ۳۰ سال فداکاری در منزل، همسرش بدون پرداخت حق و حقوق قانونی اش او را از منزل بیرون می‌کند یا پدر و مادر پیرسالی که تک فرزندشان ظالمانه و بی‌گناه گذشته می‌شود، نخستین ملجأ و پناهگاهی که می‌یابند، دفتر یک وکیل است.
 ۳- وکیل و نهاد وکالت پشت و پناه افرادی است که در بازداشتگاه‌های تاریک، نمور و بی‌آفتاب در مظان اتهامات سنگین قرار می‌گیرند.
 ۴ - وکیل وظیفه و حرفه اش آشکار ساختن زوایای قانونی رفتارهای مقامات قضایی است. متاسفانه، تصوری که از وکیل و حرفه وکالت در جامعه وجود دارد تا حدود زیادی غیر واقعی می‌نماید. اسکودا وظیفه دارد در راستای چهره خوشنمای وکالت تلاش کند؛ به عبارت دیگر، چهره بیرونی نهاد وکالت را به‌درستی بشناساند.
 5- کار وکیل دفاع بی‌پایه و اساس یا قلب واقعیت نیست، بلکه وظیفه‌اش یادآوری موازین و اتکا به اصول قانونی به مراجع قضایی است. برای نمونه، یک وکیل به مراجع تحقیقات مقدماتی یادآور می شود: موکلش که در مظان اتهام است حق دارد حداکثر ظرف ۲۴ سال از زمان بازداشت، یکی از اعضای خانواده خود را از طریق تلفن از محل نگهداری‌اش آگاه کند(ماده ۵۰ قانون آیین دادرسی کیفری) یا وکیل از مرجع قضایی می‌خواهد سلامت جسمی و روانی موکل اش قبل از اعزام به بازداشتگاه، مورد معاینه و بررسی پزشک مورد اعتماد قرار گیرد(ماده ۵۱ قانون آیین دادرسی کیفری). اینها حقوق قانونی اشخاص در معرض خطر است که اسناد بين‌المللی و ملی بر اجرای آنها تاکید دارند؛ حق استفاده از خدمات معاضدتی وکیل از آنچنان اهمیتی برخوردار است که در زمره حقوق بنیادین مذکور در قانون اساسی هر کشوری است.
 6- وظیفه وکیل یاری رساندن به کشف حقیقت و واقع است نه قلب حقیقت؛ وظیفه وکیل تبدیل رفتار شهروندان از رفتار خصمانه و انتقام جویانه به یک رفتار مدنی است. به بیان دیگر، رویکرد وکیل، مبارزه بی‌خشونت در راه احقاق حق یا شیوه ای ساتیاگرا است.
 7- درخت کهنسال و تنومند وکالت، استواریش به وکیلان با دانش و با صلابت و شجاع است. هر کسی ممکن است در طول زندگی‌اش یک یا چند بار به خدمات وکالتی نیاز داشته باشد. متوجه می‌شود که خدمات وکیل چقدر راهگشا است.
 8-  وکلا خدمات مجانی و رایگان زیادی انجام می دهند. آمارهای ارائه شده توسط کانون‌های وکلا در سراسر کشور و اسکودا، میزان وکالت‌های تسخیری، اتفاقی و مجانی را نشان می‌دهد که برهانی بر حس مسولیت اجتماعی وکیلان است؛ در این مسیر وکلا نه تنها اتکای مالی به دولت‌ها ندارند بلکه سهم سنگینی از پرداخت مالیات را هم به عهده دارند.
9- همه وظیفه داریم نهاد وکالت را تقويت و استواری آن را تحکیم بخشیم، وکالت خدمتی عام المنفعه مانند پزشکی و دندان پزشکی و ‌ . . است.
10-  صنف وکالت و وکیلان از پلیدی و آلودگی پیراسته است. وجود شمار اندکی وکیل‌نما نباید اسباب بدبینی و تعرض به نهاد وکالت را فراهم سازد.
گاندی، وکیلی که پدر ملت شد
11- نهاد وکالت میراثی تاریخی در جهان است در ایران نیز بیش از ۷۰ سال سابقه دارد. وکیلانی چون مهاتما گاندی( بعدا پدر ملت هند خوانده شد)، محمد مصدق ( بعدا رهبر نهضت ملی شدن نفت شد)و نلسون ماندلا (بعدا رئیس جمهور افریقای جنوبی شد)، از افتخارات جامعه وکلا به شمار می روند. این سرمایه ها و افتخارات به راحتی بدست نیامده بلکه برای کسب آن، رنج‌ها و مرارت‌ها کشیده شده است.
 12- اگر قرن بیستم را قرن وکیلان بنامم گزافه نیست زیرا سه وکیل که در بالا نامبرده شد، هر کدام از قامت وکالت به نماد رهبری ملت‌هایشان بدل شدند. امید است قرن بیست و یکم شاهد حضور وکیلانی در قامت قابلیت‌های وکیلان پیشین باشد.
 13-  در آستانه انتخابات هیئت رئیسه اتحادیه سراسری کانون‌های وکلای دادگستری ايران معروف به اسکودا هستیم. اسکودا نهادی نسبتا تازه پاگرفته است که به منظور تحقق اتحاد و یکپارچگی کانون‌های وکلا و ایجاد آرامش و امنیت شغلی و تبیین آینده روشن برای وکیلان تاسیس شده است. این نهاد بایستی در تراز سیاست‌گذاری‌های کلان فعالیت کند. استحکام و اتقان آن تأثیری مستقیم بر نهاد وکالت و یکپارچگی آن دارد. از این رو، از تمامی هیئت‌های مدیره کانون‌های وکلا که صاحبان اصلی این نهاد می باشند، انتطار می‌رود با انتخاب افرادی با دانش، صادق، شفاف، شجاع و پاسخگو مسیر دوسالانه و سال‌های پسینی این نهاد را رقم بزنند. در پایان به نقل از شاعر می باید گفت: سر منزل دو شغل، ظهور عدالت است آن دو یکی قضاوت و دیکر وکالت است.