حاشیه و متن جنگ حماس و اسرائیل

همدلی| گروه سیاسی: در پی حمله غافلگیرانه و گسترده حماس با نام «طوفان الاقصی»به اسرائیل همچنان درگیری‌های خونین و پرتاب موشک و حملات هوایی ادامه دارد. شمار کشته‌شدگان از هر دو طرف رو به افزایش است.
«دویچه وله» گزارش داده است:حمله ناگهانی حماس به اسرائیل دقیقا ۵۰ سال پس از جنگ یوم کیپور (در سال ۱۹۷۳) رخ داد. در آن زمان حمله کشورهای عربی به رهبری مصر پس از ۶ روز به شکست مصر و سوریه انجامید اما این جنگ در چنین روزی روحیه ملی و دینی یهودیان را به شدت آزرد. حال نیز ابعاد جنگ و تلفات در اسرائیل بی‌سابقه است و دولت اسرائیل گفته که مردم باید خود را برای جنگی طولانی‌مدت آماده کنند.اکنون جنگ با خونین‌ترین وضع خود ادامه دارد؛ در حالیکه دو طرف می‌کوشند بر شمار تلفات یکدیگر بیفزایند. مسئله مهم در این جنگ که از ابتدا وضعی غیر متعارف داشته است، شمار تلفات غیر نظامیانی است که اکنون در خط مقدم جنگ قرار گرفته‌اند. این مهم تلخ‌ترین وضعی است که جنگ اخیر به گونه اجتناب ناپدیر به وجود آورده است.
اما کشتار صدها نفر غیر نظامی چرا و چگونه شکل گرفته است؟ آیا روش‌های جنگی دو طرف را باید زیر شلاق نقد قرار داد؟ یا حضور غیر نظامیان در صحنه نبرد، به ساختار این صحنه باز می‌گردد؟
فلسطینیان با عبور از دیوار امنیتی اسرائیل با نخستین صحنه‌ای که روبرو شدند، شمار شهرک‌نشینانی بود که با اشغال زمین‌های فلسطینیان، سال‌ها بر اشغالگری خود می‌بالیدند. این شهرک نشینان عموما از سوی دولت اسرائیل مسلح بوده و یا عضوی از نیروهای امنیتی اسرائیل برای مقابله با فلسطینیان در بزنگاه‌هایی چنین هستند. از این‌رو وقوع رخدادهایی مانند رودررویی آنان با فلسطینیان دیر یا زود، دور از انتظار برای ایشان هم نبوده است. به عبارت دیگر اسرائیل از ابتدای اسکان دادن شهرک نشینان در زمین‌های اشغالی، از آنان به عنوان گوشت دم تیر استفاده کرده است. اسرائیلی‌ها دو هدف را در این اقدام دنبال کرده‌اند: نخست؛ استقرار و دائمی کردن حضور اشغالگرانه خود در سرزمین‌های فلسطینی. دوم؛ بهره‌گیری تبلیغاتی از تلفات غیر نظامیان در زمانی مانند روزهایی اخیر که کوشیده است با تلفات غیر نظامیان، مشروعیت اخلاقی برای خود ایجاد کند. در این حال حملات زمینی ـ هوایی و دریایی گسترده ارتش اسرائیل به غزه و کشتار عظیم غیر نظامیان در آن، صحنه‌های تلخ و رنج‌آوری را ایجاد کرده است. بدیهی بود که با حمله برق‌آسا و غافلگیرانه حماس به پشت دیوار امنیتی اسرائیل، غزه و شمار بالای مردم غیر نظامی آن، نخستین هدف تلافی‌جویانه اسرائیل خواهد بود. غرور شکسته ارتش و نهادهای امنیتی اسرائیل نیاز به ترمیم دارد و این ترمیم جز کشتار مردم غیر نظامی و ویرانی غزه در وهله نخست نخواهد بود.
به این ترتیب اکنون جنگ میان حماس و ارتش اسرائیل در حالی شعله‌ور است که غیر نظامیان اصلی‌ترین قربانیان آن هستند. شوربختانه انتشار برخی تصاویر از چگونگی حضور فلسطینیان در مناطق اشغالی، مظلومیت قربانیان غیر نظامی فلسطینی در غزه را در حاشیه اخبار قرار داده است. جنگ کنونی هر لحظه بر قربانیانش می‌افزاید؛ اگرچه بزرگترین دستاورد عملیات «طوفان الاقصی» شکست غرور نظامی و امنیتی اسرائیل است؛ زخمی که تا همیشه در خاطره اسرائیلی‌ها باقی خواهد ماند.
حمله موشکی حزب‌الله
حزب‌الله لبنان رسما مسئولیت حملات صبح روز یکشنبه( ۱۶ مهر) به اسرائیل را برعهده گرفت.حزب‌الله  اعلام کردکه “در همبستگی با فلسطینی‌ها”، موشک‌هایی به سه سایت اسرائیلی شلیک کرده است.
پیشتر نیز در ساعات گذشته گزارش‌هایی از حملات به این سایت‌های اسرائیلی منتشر شده بود؛ در پی انتشار این خبر، ارتش اسرائیل از حمله این کشور به مناطقی در لبنان خبر داد.ارتش اسرائیل اعلام کرده که این حمله به لبنان، تنها چند دقیقه پس از آن صورت گرفته که “شلیک از آن [منطقه] به خاک اسرائیل انجام شد.” با توجه به اعلام رسمی حزب‌الله در قبول مسئولیت پرتاب موشک به تاسیسات نظامی اسرائیل، می‌توان چنین برداشت کرد که حزب‌الله وارد جنگ با اسرائیل شده است. به عبارت دیگر دامنه جنگ گسترش یافته است.
اسرائیل مناطقی در لبنان را هدف قرار داد
در این حال صفحه ارتش اسرائیل در شبکه اجتماعی X (توییتر سابق) صبح روز یکشنبه ۱۶ مهرماه از حمله این کشور به مناطقی در لبنان خبر داد.
ارتش اسرائیل اعلام کرده که این حمله به لبنان، تنها چند دقیقه پس از آن صورت گرفته که “شلیک از آن [منطقه] به خاک اسرائیل انجام شد.”
این نیروی نظامی اسرائیل تاکید کرده که “برای همه سناریوها آماده است و به نگهبانی از امنیت مردم اسرائیل ادامه خواهد داد.”پیشتر نیز گزارش‌هایی درباره حملات خمپاره‌ای از خاک لبنان به مواضع اسرائیل منتشر شده بود. درباره تلفات احتمالی از این حملات تا کنون گزارشی منتشر نشده است.اگرچه اسرائیل مدعی پاسخ سریع به حملات است، اما تجربه ۴۸ ساعت پس از شروع عملیات «طوفان الاقصی» نشان داد که اسرائیلی‌ها چنان در موقعیت غافلگیر کننده قرار گرفته اند که نمی‌توانند دست به اقدام‌های گسترده بزنند.از سوی دیگر  نیروی هوایی ارتش اسرائیل اعلام کرده که از از بامداد دیروز  به ۴۲۰ هدف از جمله “۱۰ زیرساخت حماس” در غزه حمله کرده است.اسرائیل می‌گوید که‌ “ستاد اطلاعات” و مقر “یگان هوایی حماس” از جمله اماکنی بودند که هدف حملات اسرائیل قرار گرفته‌اند.ارتش اسرائيل همچنین ویدئویی از “حمله هواپیماهای جنگی به خانه رئیس اداره اطلاعات حماس” منتشر کرده است.
عملیاتی غرورآفرین علیه عادی‌سازی روابط با اسرائیل”
رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی در پیامی از عملیات «طوفان الاقصی» به اسرائیل ستایش کرد و آن را “عملیاتی ترکیبی و غرورآفرین” نامید.
به گزارش ایسنا، سرلشکر«محمد باقری» نوشت که این حمله “ثابت کرد برخی تلاش‌های مذبوحانه مانند نمایش مضحک روند عادی‌سازی، قادر نخواهد بود روند رو به افول و فروپاشی خانه عنکبوت را کُند یا به تأخیر بیندازد.”
وبسایت نورنیوز هم در صفحه خود در شبکه اجتماعی X (توییتر سابق) در جملاتی مشابه، عملیات غافلگیرانه فلسطنیان به اسرائیل را “پیام روشنی”‌ برای کسانی توصیف کرد که “در فکر عادی‌سازی روابط با این رژیم [اسرائیل] هستند.”
اواخر مردادماه سال ۱۳۹۹ برای نخستین بار بیانیه مشترکی با عنوان “پیمان ابراهیم” با حضور سران کشورهای اسرائیل، امارات متحده عربی، بحرین با میانجیگری ایالات متحده آمریکا، در کاخ سفید منعقد شد. در پی آن، دو کشور سودان و مراکش نیز به این پیمان پیوستند. پیش از آن، کشورهای مصر (در سال ۱۳۵۷) و اردن (در سال ۱۳۷۳) قرارداد صلح با اسرائیل را امضا کرده بودند.
به تازگی نیز «محمد بن‌سلمان» ولیعهد عربستان سعودی در مصاحبه‌ای گفت که کشورش گام به گام به سمت عادی‌سازی روابط با اسرائیل پیش می‌رود.
پاپ خواستار پایان خشونت‌ها شد
در این حال پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک‌های جهان یکشنبه( ۱۶مهر) خواستار پایان خشونت و درگیری‌ها در اسرائیل شد.او که در سخنرانی هفتگی خود در رم سخن می‌گفت، تاکید کرد که “تروریسم و جنگ راه‌حل مشکلات نیستند، بلکه تنها منجر به رنج و مرگ بیگناهان می‌شوند.”
 رهبر کاتولیک‌های جهان افزود: «جنگ یک شکست است؛ همیشه یک شکست است. بیایید برای صلح در اسرائیل و فلسطین دعا کنیم.»
تعلیق پروازهای ایر فرانس به تل‌آویو
شرکت هواپیمایی ایر فرانس متعلق به فرانسه اعلام کرد که در پی جنگ در اسرائیل، تا اطلاع ثانوی تمامی پروازهای خود به تل‌آویو را به حالت تعلیق درآورده است.از تل‌آویو نیز خبر می‌رسد که فرودگاه این شهر با ازدحام مسافران مواجه شده است و بویژه بسیاری از گردشگران، زودتر به سفر خود پایان داده‌اند و در حال بازگشت به کشورشان هستند.همزمان با درگیری میان اسرائیل و فلسطینیان، یک پلیس در شهر اسکندریه مصر دیروز(یکشنبه) به روی گردشگران اسرائیلی آتش گشود.
خبرگزاری آسوشیتدپرس با اعلام این خبر نوشت که در پی این تیراندازی “دست‌کم دو اسرائیلی و یک مصری کشته شدند.”
گزارش‌ها حاکی از آن است که بر اثر این حمله دست‌کم یک نفر نیز هم زخمی شده و فرد مهاجم نیز بازداشت شده است.
جلسه اضطراری شورای امنیت
به دنبال ادامه و تشدید درگیری‌ها، روز گذشته شورای امنیت سازمان ملل متحد یک نشست اضطراری برای بررسی درگیری نظامی میان اسرائیل و حماس برگزار کرد.
نبرد میان اسرائیل و شبه‌نظامیان فلسطینی همچنان ادامه دارد؛ طبق گزارش‌ها، بویژه مناطقی در جنوب اسرائیل صحنه درگیری میان دو طرف است.
در همین حال و بنا بر اعلام ارتش اسرائیل، در پی تشدید درگیری‌های نظامی بین حماس و اسرائیل، تمامی ساکنان شهرهای نزدیک مرز غزه طی ۲۴ ساعت آینده تخلیه خواهند شد.
وزارت بهداشت فلسطینی اعلام کرده که از روز گذشته تا حوالی ظهر دیروز۳۱۳ فلسطینی در جریان حملات و درگیری‌های نظامی جان باختند و نزدیک به ۲ هزارنفر نیز زخمی شدند.
تماس تلفنی بلینکن با وزیران امور خارجه عربستان، مصر و ترکیه
وزیر امور‌خارجه آمریکا در تماس تلفنی با همتایان خود در کشورهای عربستان، مصر و ترکیه ضمن تاکید بر حق اسرائیل در دفاع از خود، از آنها خواست برای پایان دادن به تنش‌ها میان فلسطینی‌ها و اسرائیل دست به اقدام‌ بزنند.
آنتونی بلینکن در گفت‌وگو با «فیصل بن فرهان» وزیر امورخارجه عربستان سعودی، بر حمایت آمریکا از حق تل‌آویو برای دفاع از خود تاکید کرد و همچنین خواستار تلاش ریاض برای توقف حملات حماس شد.
وزیران امور خارجه آمریکا و عربستان در این تماس تلفنی تاکید کردند که در تلاش برای پایان دادن به جنگ در اسرائیل، با یکدیگر در تماس باقی می‌مانند.
بلینکن همچنین در تماس تلفنی با وزیر خارجه مصر از قاهره به عنوان “یک واسطه مهم” میان اسرائیل و حماس یاد کرد و از مقام‌های مصری خواست تا به‌دنبال راهکاری برای پایان درگیری‌ها باشند.
وزیر امور خارجه امریکا در گفت‌وگو با همتای ترکیه‌ای خود نیز بر حق اسرائیل در دفاع از خود و شهروندانش و همچنین تلاش برای آزادی شهروندان ربوده‌شده‌اش تاکید کرد.
واشنگتن و رد یک ادعا
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا گفت که توافق تهران و واشنگتن هیچ ارتباطی با حمله حماس به اسرائیل ندارد.
«متیو میلر» در واکنش به افزایش انتقادها و گمانه‌زنی‌ها درباره استفاده جمهوری اسلامی از پول‌های آزادشده این کشور از سوی آمریکا گفت: «توافق برای بازگرداندن شهروندان آمریکایی از ایران هیچ ارتباطی به حمله وحشتناک علیه اسرائیل ندارد.»
او تاکید کرد که حتی یک سنت از این پول‌ها خرج نشده و از این دارایی فقط می‌توان برای نیازهای بشردوستانه استفاده کرد.
انتقادها از دولت بایدن پس از آن بالا گرفته که شمار زیادی از کارشناسان و مقام‌های مسئول حتی در ایالات متحده بر این ادعا  پافشاری می‌کنند که مماشات و توافق آمریکا با جمهوری اسلامی، زمینه‌ساز حمله حماس به اسرائیل شده است.