رمان «زمان دست دوم» اثر سویتلانا الکسیویچ برنده جایزه نوبل ادبی 2015

 زندگی در اتحاد جماهیر شوروی سابق و کشورهای اقماری آن و آنچه به عنوان زیست انسانی در این کشورها طی دوره حکومت سوسیالیستی بر مردم وارد شد، همچون زخمی کهنه کماکان سرباز می‌کند و در جسم مردمان این سرزمین ذُق ذُق می‌کند. مثل دردی عجیب که گویا قرار نیست حتی دو دهه پس از پایان کابوس این نظام حکومتی از ذهن و زندگی مردمان این منطقه بیرون برود.سویتلانا آلکسیویچ، نویسنده مشهور اهل اوکراین، در یکی از تازه‌ترین و جنجالی‌ترین آثار خود با عنوان «زمان دست‌دوم» به سراغ گرفتاری‌های مردم آن زمان رفته است. مردمی که روزگاری در جغرافیای زیستی پرابهت کشور اتحاد جماهیر سوسیالیستی خود را محصور در قفسی بزرگ می‌دیدند که برای کوچک‌ترین شئون زندگی آنها و حتی اندیشیدن نیز برنامه‌ریزی کرده بود و این روزها در دوره فروپاشی دیگر نمادی از فرهنگ و هویت برای خود باقی‌مانده نمی‌بینند. «زمان دست‌دوم» داستان فروپاشی چند نسل از مردم است. مردمی که در نظام زیستی سوسیالیستی باورهای خود را بر آب رفته دیدند و پس از آن در نظام دموکراتیک جمهوری فدراتیو شاهد حلول دیگرگونه نمادها و متفکران و مدیران شکل‌دهنده به ساختار زیستی سوسیالیستی در قامتی دیگر بودند. آلکسیویچ برای نوشتن این کتاب هشت سال دست به سفر زد. به شهرهای مختلف روسیه سفر کرد و مردم را دید و پای صحبت آنها نشست تا سرانجام در قالب این کتاب به روایتی رنج‌نامه‌گون از زندگی و زیست آن‌ها دست پیدا کرد. نگاه انسانی حاکم بر این اثر چنان تأثیرگذار است که آن را در زمره آثاری از این نویسنده قرار داده است که به زبان‌های مختلفی از جمله انگلیسی فرانسه و آلمانی ترجمه شده و جوایز ادبی بسیاری را نیز برای وی به ارمغان آورده است. دریافت جایزه نوبل ادبیات در سال ۲۰۱۵ این فرصت را برای این نویسنده و آثارش فراهم آورد تا بار دیگر روایتی تازه از دردها و رنج‌های انسان در چارچوب بسترهای دست‌ساز خودش برای حکومت باشد.انتشارات نیستان اخیرا چاپ دوم کتاب «زمان دست دوم» را در 624صفحه و با قیمت 450هزار تومان عرضه کرده است.