نارضایتی ایران از روند اجرای قرارد 25 ساله

همدلی|  با وجود حمایت‌های بسیار مقام‌های ایرانی از امضای سند همکاری ۲۵ ساله ایران و چین، اکنون به نظر می‌رسد که تهران از سرعت و روند پیشرفت اجرای این پروژه راضی نبوده و بر این باور است که باید گام‌های سریع‌تری برداشته شود. این در شرایطی است که امضای بیانیه مشترک چین با شورای همکاری خلیج فارس و نادیده گرفتن برخی از حقوق مسلم ایران در این زمینه نیز اخیرا موجبات نارضایتی مقام‌های ایرانی را فراهم آورده بود.
دی‌ماه سال گذشته بود که وزیر خارجه ایران از اجرایی شدن سند همکاری 25 ساله ایران و چین خبر داد. در مورد این سند، برخی ناظران سیاسی، حکومت را به خاک و جزیره‌فروشی متهم کردند و برخی دیگر گفتند که قرار است ایران دو دستی در اختیار چینی‌ها قرار گیرد، این در حالی است که برخی دیگر که در کارگروه‌های تخصصی همکاری با چین فعال بودند، این سند را یکی از بهترین قراردادها ارزیابی کرده بودند. به هروی اساس این همکاری بر مبنای این شکل گرفت که ایران به چین، نفت و گاز بدهد و در برابر آن بتواند به توسعه زیرساخت‌ها، افتتاح واحدهای صنعتی و معدنی خود دست یابد.
با این وجود، به تازگی علاءالدین بروجردی، رئیس انجمن دوستی ایران و چین در گفتگو با شبکه خبری فونیکس چین، در خصوص سرعت و روند پیشرفت اجرای سند همکاری ۲۵ ساله ایران و چین، گفت: «ما به عنوان انجمن دوستی ایران و چین از سرعت و پیشرفت کار راضی نیستیم و معتقدیم که باید گام‌ها را خیلی سریع تر برداشت. باید زمینه در هر دو کشور برای تردد هیات‌ها و عقد قراردادهای متعدد بر اساس این تفاهم‌نامه فراهم آید و به سفر اخیر معاون نخست‌وزیر چین به ایران برای پی‌گیری این تفاهم‌نامه، باید با سرعت بیشتری حرکت کنیم.» او ادامه داد: « انتظار مسئولان جمهوری اسلامی ایران از کشور چین به عنوان یک کشور دوست و با توانمندی‌های قابل توجه، برداشتن گام‌های بلند است.»
بروجردی همچنین درباره حواشی و رویدادهای مربوط به سفر ماه گذشته رئیس جمهوری چین به عربستان و امضای بیانیه مشترک با شورای همکاری خلیج فارس که موجب نارضایتی افکار عمومی در ایران شد، گفت: «افکار عمومی ایران در خصوص مسائل سرزمینی به حق حساس است. نام رسمی و تاریخی خلیج فارس،خلیج فارس است و در سازمان ملل هم ثبت شده است و لذا انتظار از کشور چین به عنوان یک کشور دوست و عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل این است که علیرغم سیاست برخی کشورها عربی منطقه که از عناوین جعلی برای خلیج فارس استفاده می کنند، چین همیشه از این عنوان رسمی خلیج فارس استفاده کند و بداند که افکار عمومی و نظام جمهوری اسلامی ایران بسیار نسبت به این موضوع حساس است.»
بروجردی گفت: «متاسفانه در سفر رئیس‌جمهوری چین به عربستان به برخی از حساسیت‌ها توجه نشد. به عنوان مثال ما جزایری در آب‌های جنوبی داریم که مثل جزیره تایوان که جزئی از خاک چین هست، این جزایر هم جزء لاینفک خاک ایران و تمامیت ارضی جمهوری اسلامی است. اصلا انتظار نمی‌رفت که چین وارد مسئله‌ای شود که به تمامیت ارضی ایران گره خورده است.» او در ادامه اظهار کرد: «ما به عنوان انجمن دوستی ایران و چین همچنان معتقدیم که قطعا سیاست چین، ورود به مسائل مرتبط با تمامیت ارضی ایران نیست و این اتفاق ناخواسته به چین تحمیل شد ضمن اینکه انتظار داریم طرف چینی این موضوع را در آینده جبران کند.»
بروجردی تصریح کرد: «همان‌گونه که ما در مورد جزیره تایوان اعتقاد داریم که این منطقه بخشی جدایی ناپذیر از تمامیت ارضی چین است، چین هم در اقدام عملی متقابل و منطقی حتما نسبت به حساسیت‌های ایران به جزایر سه گانه و نیز نام رسمی خلیج فارس، به این مهم توجه جدی داشته باشد.» او همچنین اضافه کرد: « به صورت کلی، ما نسبت به گسترش روابط چین با کشورهای حوزه خلیج فارس نه تنها حساسیتی نداریم بلکه معتقدیم این حضور به تقویت روابط میان کشورهای منطقه کمک کند.»
بروجردی با اشاره به اینکه لغو محدودیت‌های کرونا باعث جهش و رونق صنعت گردشگری بین ایران و چین خواهد شد، اضافه کرد: «ما در انجمن دوستی ایران و چین اخیرا جلسه‌ای با رایزن فرهنگی سفارت چین در ایران در این خصوص داشته‌ایم و نرم‌افزاری از سوی انجمن دوستی ایران و چین تهیه شده است که اطلاعات جامعی از اماکن گردشگری ایران به زبان چینی در اختیار علاقه‌مندان این کشور قرار می‌دهد تا بتوانند مقصدهای گردشگری خود در ایران را با اطلاعات دقیق تری انتخاب کنند. ما همچنین از طرف چینی نیز برای سرمایه‌گذاری برای توسعه زیرساخت‌های گردشگری در ایران دعوت می‌کنیم.»
بروجردی با اشاره به طرح کمربند-راه چین و اینکه سال ۲۰۲۳ دهمین سالگرد آغاز اجرای این طرح است، گفت: ظرفیت‌های ترانزیتی بزرگ ایران از جمله در سواحل مکران و دریای عمان می‌تواند برای توسعه طرح کمربند-راه بسیار مفید باشد. گسترش خطوط ریلی جنوب به شمال و شرق به غرب به عنوان راه‌های دسترسی به بازارهای بزرگ آسیای میانه و خاورمیانه و سپس به سمت اروپا برای ما و نیز برای توسعه طرح کمربند-راه بسیار حائز اهمیت و یک مسیر امن و مناسب خواهد بود.
رئیس انجمن دوستی ایران و چین در خصوص اهمیت ایجاد کنسولگری چین در بندر عباس که اخیرا فعالیت رسمی خود را آغاز کرده است، گفت: «بندر عباس به دلیل واقع شدن در سواحل خیلج فارس و دسترسی آن به چند استان همجوار در ایران، یک بندر بسیار مهم است.» او اضافه کرد: «از طرفی هم اقدام چین برای افتتاح کنسولگری در بندرعباس نشان دهنده اراده دولت پکن برای افزایش همکاری با ایران است .» بروجردی گفت: «با ایجاد کنسولگری چین در بندر عباس، دو کشور می‌توانند مسیر تجاری راه ابریشم دریایی را که زمانی فعال بوده است، بار دیگر احیا کنند ضمن این که این کنسولگری می‌تواند در زمینه افزایش گردشگران چینی در سواحل جنوبی ایران فعالیت کند.»
رئیس انجمن دوستی ایران و چین ضمن استقبال از موضوع احتمال ورود زبان چینی به مدارس ایران به عنوان زبان خارجی دوم و یک درس اختیاری گفت: «به نظر من این یک کار منطقی است و انجمن دوستی ایران و چین هم در حوزه ترویج زبان چینی فعالیت دارد. با توجه به اینکه چین درحال تبدیل شدن به قدرت اول اقتصادی جهان است، خوب است که دانش‌آموزان ایرانی نیز به سمت فراگیری این زبان مهم جهان حرکت کنند.»