اوکراین، پیشنهاد آتشبس از سوی روسیه را نپذیرفت
بیاعتنایی زلنسکی به هدیه کریسمس پوتین
همدلی| محسن رفیق: با وجود آنکه ولادیمیر پوتین روز پنجشنبه و به مناسبت کریسمس مسیحیان ارتدوکس، دستور به برقراری آتشبسی ۳۶ ساعته در جبهه اوکراین، داد اما مقامهای اوکراینی اعلام کردند تا زمانیکه روسیه نیروهایش را به طور کامل از اوکراین خارج نکند، هیچ آتشبسی را نخواهند پذیرفت. این در حالی است که پس از درخواست اسقف کریل یکم، رهبر کلیسای ارتدوکس روسیه برای برقراری آتشبس در شب و روز کریسمس مسیحیان ارتدوکس، ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه با این امر موافقت کرد. او همچنین طرف اوکراینی را به این دلیل که جمعیت زیادی از مردم مناطق مناقشه، مسیحیان ارتدوکس هستند را به قبول این آتشبس دعوت کرد. اما ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین مدعی شد که روسیه میخواهد از این آتشبس برای متوقف کردن پیشرویهای نیروهای اوکراینی در منطقه دونباس استفاده کرده و تجهیزات بیشتری به آنجا بفرستد.در همین حال، از ظهر روز گذشته و به رغم مخالفت اوکراین، دستور ولادیمیر پوتین برای اجرای آتشبس در تمامی طول خط مقدم، به وقت روسیه به اجرا درآمد. این در حالی است که همزمان، خبرگزاری دولتی روسیه از حمله توپخانههای اوکراین به دونباس خبر دادند. در همین زمینه، خبرگزاری دولتی روسیه گزارش داده که نیروهای اوکراین با زیر پا گذاشتن آتشبس، برای سومین بار در روز جمعه، مواضعی را در منطقه دونباس با توپهای ۱۵۵ میلیمتری هدف قرار دادهاند. در مقابل، وزارت دفاع روسیه اعلام کرد که به این حملات اوکراین، پاسخ متقابل داده است.در دیگر سو، رئیس جمهور آمریکا نیز با حمله به پیشنهاد اخیر ولادیمیر پوتین برای برقراری آتشبس دو روزه به مناسبت عید کریسمس مسیحیان ارتودکس در اوکراین، مدعی شد که رئیس جمهور روسیه با این پیشنهاد به دنبال یافتن فرصت نفس کشیدن است. به گزارش پایگاه ان.دی.تی.وی، جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا بعد از اعلام دستور اخیر ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه برای برقراری آتش بس در اوکراین مدعی شد، در تاریخ های ۲۵ دسامبر و روز شروع سال نوی میلادی، پوتین آماده بمباران بیمارستانها و پرورشگاهها و کلیساها بود. او اضافه کرد: «من فکر میکنم او تلاش دارد تا مقداری اکسیژن برای تنفس پیدا کند.»
در همین حال، ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا نیز مدعی شد طرح پیشنهادی آتش بس پوتین، خودخواهانه است. او اظهار کرد: «ما باور کمی به نیات این پیشنهاد داریم.» او در ادامه این ادعاهای خود گفت که نگران است روسیه از فرصت این وقفه، برای استراحت، تجمیع مجدد قوا و نهایتا دست زدن به حملات مجدد استفاده کند و پوتین ممکن است به دنبال این باشد که در ظاهر نشان دهد خواستار صلح است و به دنبال فریب دادن جهان باشد. ند پرایس همچنین ادامه داد: «این به نظر نمیرسد که یک تغییر در جریان جنگ باشد. اگر روسیه واقعا درباره صلح و پایان دادن به این جنگ جدی است، نیروهایش را از خاک حاکمیتی اوکراین عقب ببرد.» ند پرایس همچنین به اعلامیه اخیر شرکت امنیتی خصوصی روسی واگنر درباره هماهنگ کردن آزادی اولین گروه از زندانیان روس که عفو در ازای جنگیدن در اوکراین را پذیرفتهاند واکنش نشان داد.یِوگنی پریگوژین، رئیس گروه واگنر اخیرا در یک ویدیو همراه با گروهی از مردان که برخی از آنها مجروح بوده و صورتهایشان تار شده بود، نشان داده شد. ند پرایس اظهار کرد: «ما این را یک تاکتیک وحشیانه میبینیم.» او مدعی شد که پیشبینی میکند بسیاری از زندانیان روس در خط مقدمهای جنگ کشته شوند. او اضافه کرد: «حتی اگر دهها هزار نیرو باشند که تحت کنترل واگنر و پریگوژین باشند، اما اینها نیروهایی نیستند که در جایگاه تغییر دادن جریان جنگ باشند. اینها نیروهای آموزش دیده نیستند.»
این در حالی است که میخایلو پودولیاک مشاور ولودیمیر زلنسکی اذعان کرد که مذاکرات تنها در پایان جنگ خواهند بود. به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، مشاور ریاست جمهوری اوکراین مدعی شد: « مشخص نیست پایان جنگ چه زمانی خواهد بود؟ اما شرایط بسیار سادهتری هم وجود دارد؛ آتشبس فوری و خارج شدن کامل نیروهای روس از اوکراین. ما باید حاکمیت و تمامیت ارضی خود را به دست بیاوریم. بعد از آن ما شروع به مذاکرات با مشارکت میانجیگرها خواهیم کرد.»با این وجود، موازی با این اخبار و در حالیکه رسانهها مشغول به مخابره اطلاعاتی در مورد احتمال صلح در این جبهه هستند، واشنگتن پیشبینی کرد که نبرد شدید برای ماهها در جبهه شرقی ادامه خواهد داشت. به همین منظور، ایالات متحده در حال آمادهسازی بسته کمک تسلیحاتی دیگری است که میتواند در روزهای آینده علاوه بر حدود ۲۱.۳ میلیارد دلار کمک امنیتی به اوکراین اعلام شود. ایالات متحده توانایی تسلیحات ارسالی خود از جمله موشکهای ضدهوایی استینگر و همچنین موشکهای ضدتانک جاولین، سامانه موشکی HIMARS و موشکهای زمین به هوای ناسام را افزایش داده است. این در حالی است که در جریان سفر زلنسکی به واشنگتن، ایالات متحده متعهد شد که سامانه موشکی پیشرفته پاتریوت را برای دفع حملات موشکی و پهپادهای روسیه ارسال کند.از سوی دیگر، به گزارش رویترز، یک مقام فرانسوی گفت که امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه به ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین، قول داده که دولتش خودروهای زرهی سبک AMX-۱۰ RC را برای کمک به اوکراین ارسال خواهد کرد. در حالی که این مقام گفت این اولین خودروهای زرهی غربی خواهد بود که به اوکراین تحویل داده می شود، استرالیا در ماه اکتبر اعلام کرد که ۹۰ دستگاه از وسایل نقلیه حفاظت شده بوش مستر خود را به کییف داده است، یک واحد زرهی که در برابر مین های زمینی، شلیک سلاح های سبک و سایر تهدیدها محافظت شده است.خبر این انتقال تسلیحاتی توسط ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین منتشر شد و او در توییتر نوشت که با امانوئل ماکرون، رئیسجمهوری فرانسه گفتوگوی مفصل و طولانی داشته است. زلنسکی اضافه کرد که از ماکرون به خاطر تصمیمش برای انتقال تانکهای سبک به اوکراین و برای لابی کردن با متحدان فرانسه برای انجام همین کار تشکر کرده است. او گفت: «این چیزی است که سیگنال روشنی را به همه شرکای ما ارسال میکند. هیچ دلیل منطقی وجود ندارد که چرا اوکراین هنوز تانکهای غربی را دریافت نکرده است.»
اطلاعیه زلنسکی از سوی یکی از دستیاران ماکرون تایید شد. بر اساس گزارش خبرگزاری فرانسه، این مقام اعلام نکرد که چه تعداد از این تانکها و در چه زمانی ارسال خواهند شد، اما اعلام کرد که «این اولین بار است که تانکهای طراحی شده غربی در اختیار نیروهای مسلح اوکراین قرار میگیرد.» فرانسه همچنین تعداد نامشخصی نفربر زرهی بستین را که از سال ۲۰۱۲ در خدمت ارتش این کشور بوده است، اهدا خواهد کرد. در همین حال آمریکا در حال بررسی ارسال نوع جدیدی از خودروی جنگی برای اوکراین است. جو بایدن، رئیسجمهوری ایالات متحده به تازگی تأیید کرد که ارسال خودروهای زرهی پیادهنظام بردلی به اوکراین به طور فعال مورد بحث قرار گرفته، حتی در شرایطی که کاخ سفید اصرار داشت بگوید که هنوز هیچ تصمیمی گرفته نشده است. در همین حال، جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا به خبرنگاران گفت: «نمیخواهم از تصمیمهای کمکهای امنیتی که هنوز اتخاذ نشدهاند یا آنچه که در بستههای آینده ارائه خواهیم کرد، جلوتر باشم. با این وجود باید بگویم که ایالات متحده همگام با اوکراینیها کار کرده و تلاش میکند نیازها و قابلیتها و الزامات آنها را در زمان واقعی برآورده کند.» این در حالی است که کییف بارها از متحدان غربی خواسته است تا خودروهای جنگی سنگین تری مانند آبرامز و تانکهای لئوپارد ساخت آلمان را ارائه دهند.
به هر روی، مذاکرات سست صلح در جبهه اوکراین در حالی موازی با کمکهای تسلیحاتی غرب به اوکراین، دنبال میشود که اظهارنظرهای متناقضی در مورد ادامه داشتن این نبرد ویرانگر در قلب اروپا وجود دارد. در این زمینه، جان بولتون، مشاور امنیت ملی دولت ترامپ معتقد است: «عملکرد نظامی افتضاح روسیه ممکن است در سال ۲۰۲۳ ادامه یابد، موقعیت سیاسی پوتین ممکن است ضعیفتر شود و محدودیتهای اقتصادی افزایش یابد، اما هر روزی که بدون خروج نیروهای مسکو از اوکراین میگذرد، خطر افزایش تنش در غرب را در پی دارد.»
بولتون، در مطلبی برای دیلی تلگراف با اشاره به تحولات جنگ اوکراین نوشت: «امسال سال تعیینکنندهای برای اوکراین است و اینکه آیا غرب میتواند قدرت عزم خود را به روسیه، چین و ایران نشان دهد یا خیر. اگر واشنگتن و لندن طی ۱۲ ماه آینده در مورد اوکراین به راهحل درستی نرسند، پیامدهای منفی آن بسیار فراتر از میدان جنگ فعلی احساس خواهد شد. در تعامل با چین، ایران، کرهشمالی و دیگران که چیزی کمتر از یک پیروزی آشکار برای کییف را نشاندهنده ضعف غرب قلمداد میکنند و در بهرهبرداری از آن دریغ نخواهند کرد، کار سادهتر خواهد بود.» او ادامه داده است: «با وجود برتریهای قابل توجه، از جمله روحیه جنگندگی مردم اوکراین؛ تسلیحات و کمکهای اطلاعاتی قابل توجه، به ویژه توسط نیروهای بیباک لندن، واشنگتن و اروپای شرقی؛ و عملکرد به شدت ضعیف نیروهای روسیه -چه زمینی، هوایی و چه دریایی - جنگ اکنون در بنبست قرار دارد.»