وضعیت کشور زیر ذره‌بین تحلیل

همدلی| چهره‌های سیاسی مختلفی درباره شرایط کشور تحلیل‌های خود را ارائه داده اند. تحلیل‌هایی که مبتنی بر خواسته‌ها و مطالبات مردم است. بیشتر این تحلیل‌ها تأکید دارد که شرایط ایران از وضعیت عادی خارج شده و لازم است که مقامات عالی‌رتبه کشور برای آن فکری کنند. این تحلیل‌گران تأکید دارند که حاکمیت باید به آزادی‌های بیشتر اجتماعی مردم تن دهد و مطالبات جوانان را به رسمیت بشناسد. 
محمدعلی محسنی بندپی نماینده نوشهر در گفت وگو با شفقنا اظهار کرد: «هر سه قوه باید مراقب بوده و برای حل مشکلات و پاسخ به مطالبات جوانان اقدام کنند چراکه اینها سرمایه‌ها و آینده‌سازان کشور هستند.»
این نماینده مجلس گفته: «متاسفانه بسیاری از نخبگان و تحصیلکردگان و حتی اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها در حال ترک کشور هستند و بارها من در نطق‌های مختلف عرض کردم که باید به مطالبات آن‌ها پاسخ گفت البته این اعتراضات و مطالبات فقط به نخبگان و اعضای هیات علمی محدود نشده است، بلکه اقشار مختلف جامعه اعم از معلمان، کارمندان، پزشکان و بازنشستگان ما مطالبات متعددی دارند که باید شنیده شود ولی انعکاس مطالبات به مسئولین، نباید با تخریب اموال جامعه که با سرمایه‌های این ملت ساخته شده، همراه باشد.»
در همین حال حسین مرعشی دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی در مصاحبه‌ای با خبرآنلاین تأکید کرده که مردم ایران به نقطه انفجار رسیده‌اند. موضوعی که عامل اصلی آن تصمیمات اشتباه سال‌های گذشته و انباشت مشکلات مختلف در کشور بوده است. 
او در این مصاحبه خود گفته: «تحلیل ما این است که اعتراضات کنونی ناشی از انباشت مشکلات ناشی از عملکرد مدیران، دولتمردان و مسئولان کشور است. این عملکرد کشور را به نقطه‌ انفجار رسانده است از این رو نباید آن را معطوف به فرد، نهاد و یا گروه خاصی بدانیم. مشکلات موجود کشور یک بُعدی نیست؛ ابعاد مختلفی باعث شده جامعه احساس فشار و تنگنا کند و از حادثه‌ای مثل حادثه‌ فوت مهسا امینی، انفجار ایجاد شود. از این رو به تشخیص و تحلیل من، تمام سوخت این جنبش اجتماعی و اعتراضی، و شاید انقلابی را خود جمهوری اسلامی با اشتباهاتش تامین کرده است.»
او در ادامه به مسئله ناتوانی دولت رئیسی اشاره کرده و توضیح داده: «جمهوری اسلامی تا کی قرار است پای آقای رئیسی بایستد؟ من اگر تصمیم‌گیر باشم به آقای رئیسی می‌گویم چقدر وقت می‌خواهید؟ بروید و حل کنید اگر حل کردند که هیچی اما اگر حل نکردند ... مگر قرار است که ما جمهوری اسلامی را فدای آقای رئیسی کنیم؟‌ جمهوری اسلامی نباید فدای هیچکس شود، جمهوری اسلامی با یک هزینه بسیار سنگین ملی در یک بستر تاریخی به وجود آمده و با همه اشکالاتی که دارد چتر امنیتی ایران و حافظ تمامیت ارضی ایران است و ما نباید چنین چیزی را فدای یک فرد و یک مجموعه کنیم. بلکه باید مشکلات و مسائل مردم را یکی یکی حل کنیم، اعتراض را به رسمیت بشناسیم، با معترضین گفت‌وگو کنیم، هیئت‌های متعدد را به نقاط مختلف کشور بفرستیم، دلجویی کنیم، گوش کنیم و مردم را آرام کنیم. آیا شما یک رئیس جمهور قبلی سراغ دارید که بتواند به کمک رئیس جمهور فعلی بیاید؟ یعنی آیا الان آقای روحانی می‌تواند وارد میدان شود؟‌ آیا آقای احمدی‌نژاد می تواند وارد میدان شود؟ آیا آقای خاتمی می‌تواند وارد میدان شود؟ به نظر من این همان اشتباهی است که نظام گذشته هم کرد؛ نظام گذشته هرکس که متفاوت فکر می‌کرد، را خانه‌نشین کرد و یک روز دچار بحران شد اما هرچه نگاه می‌کرد اطرافش کسی نبود.»
احمد بخشایش اردستانی نماینده سابق مجلس با سایت رویداد24 مصاحبه کرده و درباره ضرورت اعطای آزادی های اجتماعی به جامعه گفته: « اگر بخواهیم تعصب را کنار بگذاریم و واقعیت را ببینیم، نظام برای بقا باید یک‌مقداری آزادی اجتماعی را بیشتر کند و البته ساختار را برای بازشدن گره‌های اقتصادی آماده کند، حتما می‌تواند در جلب اعتماد مردم موفق شود. با تداوم سیاست‌های یک‌جانبه‌نگرانه، رویه غلط صدا و سیما، محدودیت دانشگاه و دانشجو، ترویج تبعیض، بی‌تفاوتی نسبت به مشکلات مالی و ... نظام با چالشی بسیار بسیار دشوار خواهد شد. مشکل این است، برخی در درون سیستم فکر می‌کنند، اگر مثلا درباره حجاب کمی کوتاه بیایند، نظام باید در همه موارد هم کوتاه بیاید و این خیلی بد است! تا زمانی که این گروه دستِ بالا را در عرصه اداره کشور و تصمیم‌گیری دارند، مشکلات همچنان مشکل خواهد ماند.»