پیشنویس یک قطعنامه دیگر علیه ایران روی میز شورای حکام
همدلی| تهدید به تصویب قطعنامه علیه ایران رویهای است که سه کشور اروپایی به همراه آمریکا در ماههای اخیر و پیش از شروع به کار هر نشست فصلی در پیش میگیرند با این هدف که ایران را به انجام همکاریهای بیشتر در ابعاد مختلف سوق دهند. آخرین بار این کشورها در خرداد ۱۴۰۱ موفق شدند قطعنامهای را در شورای حکام علیه ایران تصویب کنند. در همین حال بار دیگر آمریکا و سه کشور اروپایی از شورای حکام خواستهاند تا از ایران بخواهد توضیحات بیشتری درخصوص ذرات اورانیوم یافت شده در سه سایت اعلام نشده ارایه کند.بر اساس گزارش خبرگزاری رویترز، پیشنویس این قطعنامه در روز جمعه به ۳۵ کشور عضو شورای حکام آژانس بینالمللی ارسال شده است. در متن این درخواست آمده است: «الزامی و اضطراری است که ایران در جهت تحقق وظایف قانونیاش عمل کند و بدون تاخیر اقداماتی انجام دهد.» ارائه توضیح معتبر درخصوص ذرات اورانیوم، ارائه اطلاعات، اسناد و پاسخهای مورد نیاز آژانس اتمی، اجازه دسترسی به اماکن و مواد مورد نیاز آژانس و اجازه نمونهبرداری از سوی آژانس اتمی ازجمله اقداماتی است که ایران مطابق با این متن، باید به آنها عمل کند.
در متن این پیشنویس، که باید به تایید اکثریت اعضای شورای حکام برسد آمده است: «این شورا نگرانیهای جدی درخصوص مسائل پادمانی مرتبط با سه سایت اعلام نشده دارد که به دلیل ناکافی بودن همکاری اساسی توسط ایران حل نشده باقی مانده است.» سه مکان مورد نظر آژانس سایت یا مکانی در ورامین، تورقوزآباد در حومه تهران و در مریوان در استان کردستان هستند. یک سوال دیگر هم آژانس درباره فعالیت آزمایشگاه جابربنحیان داشت که بعد از بررسیهای اولیه در اوایل سال ۱۴۰۱ آژانس درباره این مکان و سوالاتش قانع شد اما در حالی که تصور می شد این موضوع حل شده است، مدیرکل آژانس در یکی از سخنرانیهای خود مجدد سوالاتی را درباره این موضوع طرح کرد. بنا بر این مساله چهارم به شکلی مبهم همچنان روی میز است.
این در حالی است که مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی پنجشنبه هفته گذشته در گفتوگوی کوتاهی با رویترز در حاشیه کنفرانس آبوهوایی در مصر، با اشاره به دیدارش با هیات فنی و کارشناسی ایران در هفته گذشته در وین مدعی شد که ایرانیها هیچ چیز جدیدی برای ارائه نداشتند. اظهارات گروسی در حالی مطرح میشود که پنجشنبه هفته گذشته خبرگزاری رویترز، مبتنی بر دو گزارش محرمانه آژانس درباره ایران نوشت: «ایران با سفر بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی موافقت کرده است.» این خبرگزاری به نقل از یکی از دو گزارش محرمانه آژانس که در آستانه برگزاری نشست آتی شورای حکام تهیه شده نوشت: «آژانس به ایران تأکید کرد که انتظار دارد در این بازدید، توضیحات فنی معتبری درباره این مسئله دریافت کند، از جمله دسترسی به موقعیتهای مکانی و مواد مورد نظر و همچنین انجام نمونهبرداری در صورت نیاز.»
رافائل گروسی مدیرکل آژانس در این گزارش نسبت به اینکه همچنان پیشرفتی در شفافسازی و حل مسائل برجسته پادمانی حاصل نشده است ابراز نگرانی کرده است. گروسی پیشنهاد ایران برای برگزاری نشست فنی در تهران، پیش از پایان ماه میلادی را مورد تاکید قرار داده و ابراز امیدواری کرده که این دیدار با هدف شفافسازی موثر و حل مسائل انجام شود. در گزارش محرمانه دوم آژانس نیز که بهدست رویترز رسیده، آمده است ذخایر اورانیوم غنیشده ایران با کاهش ۲۶۷ کیلوگرمی، به ۳۶۷۳.۷ کیلوگرم رسیده است. طبق این گزارش، ذخایر اورانیوم با غنای ۶۰ درصد ایران ۶.۷ کیلوگرم افزایش یافته و به ۶۲.۳ کیلوگرم رسیده است.
برخی کارشناسان بر این نظرند که مهمترین دلیل این اقدام، تلاش برای تهدید ایران به همکاریهای بیشتر و فراپادمانی ایران با آژانس در موضوعات پادمانی باقیمانده است. این کارشناسان میگویند، در هر دو صورت چه ایران همکاری کند چه نکند برای این کشورها منفعت دارد. اما آنچه قابل پیشبینی نیست واکنش ایران به این دست اقدامات است.دفعه قبل که سه کشور اروپایی خودسرانه و البته با چراغ سبز آمریکا قطعنامهای را در خرداد سال جاری علیه ایران در شورای حکام به تصویب رساند با این مضمون که ایران همکاری بیشتری در پاسخ به سوالات آژانس داشته باشد، واکنش و پاسخ ایران فراتر از انتظار این کشورها بود تا جایی که آمریکاییها به ایران پیام دادند که این اقدام را جدی نگیرید!