آمار تلخِ مهاجرت پرستاران ایرانی

علی‌رغم قول وزیر بهداشت تا‌کنون ریالی برای تعرفه گذاری خدمات پرستاری پرداخت نشده و این در شرایطی است که وضعیت مهاجرت پرستاران بیش از پیش تشدید شده است. سازمان نظام پرستاری نیز درباره کمبود نیروی پرستار در بیمارستان‌ها هشدار داده بود و بر ضرورت استخدام پرستاران، پرداخت معوقات و اصلاح نظام پرداخت اجرایی تاکید کرده بود.
پرستاران با توجه به بالا رفتن فشار کاری انتظار رسیدگی بیشتر و تفاوت پرداختی آنان نسبت به گذشته دارند. پرستاران اذعان دارند متناسب با زحمت خود، حق و حقوق متناسب دریافت نمی‌ کنند و همچنین فاصله بزرگی میان درآمد پرستار و پزشک وجود دارد. در واقع بسیاری از کار‌ها را پرستاران انجام می‌دهند، اما مزایای آن تنها عاید پزشکان می‌شود. امروزه فشار کاری پرستاران بسیار بالا است، و بخش عمده‌ی این فشار به علت عدم تعادل بین تعداد پرستار و مریض است.
معاون توسعه و مدیریت منابع سازمان نظام پرستاری در این باره با اشاره به اینکه پرستاران هنوز ریالی بابت تعرفه گذاری خدمات پرستاری دریافت نکرده‌اند، گفت: این موضوع سبب گلایه‌مندی پرستاران می‌شود و این درحالی است که پرستاران ما حتی بیش از ظرفیت خود کار می‌کنند که این موضوع سبب فرسودگی آنها می‌شود.
حمیدرضا عزیزی درباره آخرین اخبار پیرامون اجرای قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری به ایسنا گفت: علی‌رغم اینکه مسئولین وزارتی از جمله وزیر محترم بهداشت در شهریور ماه قول داده بودند که پرداختی بر اساس قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری را تا آخر همان ماه به حساب پرستاران واریز کنند، اما تا این لحظه هنوز ریالی بابت تعرفه‌گذاری خدمات به پرستاران پرداخت نشده است و ما شدیدا از این موضوع گله‌مند هستیم؛ این امر باید در وزارت بهداشت و بدنه دولت رفع شود.
وی افزود: مقرر شده بود بودجه قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری به مجموعه وزارت بهداشت و سازمان بیمه سلامت داده شود که بر اساس پیگیری‌های ما مشخص شد علی‌رغم گذشت هشت ماه از سال ۱۴۰۱ سازمان برنامه و بودجه هنوز مبلغی پرداخت نکرده است. همکاران ما در سطوح کلان شورای‌عالی نظام پرستاری و... شدیدا از این موضوع گلایه دارند. همه ما به وضعیت اقتصادی و معیشتی کشور آگاه هستیم و معتقدیم سازمان برنامه و بودجه در زمینه پرداختی‌های قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری به پرستاران کم‌لطفی کرده‌اند.
او تاکید کرد: به نظر می‌رسد برخی از مسئولین اراده‌ای به اجرای قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری ندارند و علی‌رغم اینکه در دو سال و نیم گذشته شدیدترین فشارها بر جامعه پرستای وارد شد و همکاران ما با قدرت در عالم‌گیری کووید۱۹ به مردم خدمت کردند، اما باز این بی‌مهری صورت گرفت. از طرفی در ناآرامی‌های اخیر نیز بار اورژانس‌ها و بیمارستان‌ها سنگین‌تر شده و همکاران ما باز هم با تمام توان خدمت دادند، اما متاسفانه این قانون مترقی اجرایی نشده است که به نظر ما این امر کم‌لطفی است.
عزیزی درباره وضعیت پرداخت مطالبات پرستاران، ‌تصریح کرد: برخی از دانشگاه‌ها نزدیک یک سال تاخیر در پرداخت کارانه‌ها دارند. میانگین عدم پرداخت مطالبات دانشگاه‌های علوم پزشکی به همکاران ما (عمدتا کارانه) حدود هشت ماه است؛ هر چند که شاید در نقطه‌ای میزان عدم پرداخت مطالبات کمتر از این باشد اما آنها هم با روش سنتی احتساب کارانه از جزء حرفه‌ای پرداخت‌هایی داشته‌اند. این درحالی است که پرستاران ما در وضعیتی کار می‌کنند که نسبت پرستار به تخت در کشور در مقایسه با جهان بسیار پایین است و اخیرا در جلساتی که با مدیران پرستاری شهر تهران داشتیم، مشخص شد حتی در تهران هم نسبت «یک پرستار به ازای یک تخت» را نداریم و این در شرایطی است که استاندارد ما ۲.۵ پرستار به ازای هر تخت بیمارستانی است و این نشان می‌دهد که پرستاران ما حتی بیش از ظرفیت خود کار می‌کنند. این موضوع سبب فرسودگی پرستاران می‌شود و این مردم هستند که به دنبال آن نمی‌توانند خدمت مناسب دریافت کنند.
وی در خصوص وضعیت مهاجرت پرستاران، اظهار کرد: آمار مهاجرت تقریبا مشابه سال گذشته و حدود ۲۰۰۰ نفر سالانه و به طور میانگین ۲۰۰ پرستار در هر ماه است. بخشی از مهاجرت به دلیل انگیزه خدمتی است که همکاران توقع دارند به نسبت خدمات ارزنده و وزینی که به واسطه کسب دانش و مهارت ارائه می‌دهند به همان نسبت مورد لطف قرار گیرند؛ اما متاسفانه در این زمینه ضعف داریم و همکاران ما گله‌مند هستند.
دکتر آرمین زارعیان، رئیس هیئت مدیره نظام پرستاری استان تهران نیز در این باره گفته: ماهانه 500 پرستار ایرانی به خارج از کشور (اغلب کانادا و سوئد) مهاجرت می‌کنند. در کشوری مثل سوئد برای هر هزار نفر ۹ پرستار وجود دارد، اما این نسبت در کشور ما 5/2 تا 3 است. این فاکتورها خود یکی از دلایل اصلی فشار کاری وارد به نیروهای پرستاری هستند و عده‌ای از پرستاران را، علی‌رغم میل باطنی خود، مجبور به مهاجرت به کشورهای دیگر علی‌الخصوص کشورهای حوزه خلیج فارس کرده است.