رشید در برابر صدر

همدلی| محسن رفیق: عبد اللطیف رشید، رئیس جمهور جدید عراق که پنجشنبه گذشته توسط نمایندگان پارلمان عراق به عنوان رئیس جمهور جدید این کشور انتخاب شد، روز گذشته با حضور در کاخ ریاست جمهوری در بغداد، به طور رسمی این سمت را از برهم صالح، رئیس جمهور سابق تحویل گرفت. این در شرایطی است که احزاب سیاسی عراق پس از یک بحران سیاسی یک‌ساله موفق به انتخاب رئیس جمهور جدید و مکلف کردن محمد شیاع السودانی به تشکیل دولت جدید در این کشور شدند. این در حالی است که دامنه اختلافات سیاسی در این کشور، هنوز فروکش نکرده است. در این زمینه، مقتدی صدر، رهبر جریان صدر عراق، از تصمیمش برای عدم مشارکت در دولت جدید این کشور خبر داده است. جریان صدر اعلام کرده است که هیچ شخصی وابسته به این گروه، در دولت جدید مشارکت نخواهد کرد. به هر روی، عبدالطف رشید روز گذشته در سخنانی در کاخ ریاست جمهوری اظهار کرد: «از نمایندگان ملت عراق به خاطر رای اعتمادشان به من تشکر و قدردانی می‌کنم.» او با اشاره به پرونده تشکیل دولت جدید عراق به ریاست محمد شیاع السودانی اضافه کرد:«امیدواریم که در روند تشکیل دولت تسریع صورت بگیرد و تمام تلاشم را برای حفاظت از قانون اساسی و عمل به آن به کار خواهم گرفت.» رئیس جمهوری جدید عراق همچنین ادامه داد: «به زودی برنامه کاری خود برای ریاست جمهوری را به همه عراقی‌ها اعلام خواهم کرد.» او با اشاره به بحران سیاسی اخیر عراق نیز گفت: «دوره گذشته، دوره دشواری بود.» او همچنین متعهد به حل و فصل مشکلات فعلی عراق شد. عبداللطیف رشید همچنین تاکید کرد: «من به دنبال برقراری روابط قوی با کشورهای همسایه و جامعه بین‌المللی خواهم بود.»این در حالی است که انتخاب عبدالطیف رشید به ریاست جمهوری عراق با استقبال بسیاری از کشورهای جهان و همچنین ایران مواجه شده است. در همین زمینه، محمد کاظم آل صادق، سفیر جمهوری اسلامی ایران در عراق در دیدار با عبداللطیف رشید، رئیس جمهور جدید عراق، ضمن تبریک به مناسبت انتخاب وی به مقام ریاست جمهوری عراق، ایران را حامی یکپارچگی، ثبات و توانمندی عراق مستقل دانست و ابراز امیدواری کرد در دوره ریاست جمهوری ایشان مناسبات دو کشور در تمامی زمینه‌ها بیش از پیش گسترش یابد. عبداللطیف رشید نیز ضمن استقبال از سفیر کشورمان و تاکید بر زمینه‌های مشترک تاریخی، فرهنگی و دینی فی‌مابین اظهار کرد: «مصلحت عراق، به منزله مصلحت جمهوری اسلامی ایران و مصلحت جمهوری اسلامی ایران به منزله مصلحت عراق است.» او تاکید کرد: «نگاه ما به جمهوری اسلامی ایران به عنوان شریکی برای مصالح دو کشور است و معتقدیم مصلحت ایران فراتر از صرف مصالح ایران و عراق و در واقع به منزله مصلحت خاورمیانه است.» در این ملاقات طرفین بر گسترش روابط فرهنگی و توجه به علقه‌های مشترک اجتماعی و دینی نیز تاکید کردند. گفت‌وگو و تاکید بر اهمیت و مفید بودن سفر اخیر قاسم الاعرجی، مشاور امنیت ملی عراق به ایران نیز از دیگر موضوعات مطرح در این ملاقات بود.از سوی دیگر، سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز روز گذشته در مورد تحولات اخیر عراق و انتخاب نخست وزیر و رییس جمهور جدید این کشور بعد از یک سال وقفه گفت: «خوشحالیم روند سیاسی در داخل عراق قوت گرفت و منجر به انتخاب رئیس جمهور این کشور شد و رئیس جمهور هم نخست وزیر مکلف را تعیین و مامور به تشکیل کابینه  کرد، این رخداد خوشایندی است  و ما خوشحال هستیم  که روند سیاسی در داخل عراق قوت گرفته و به سمت جلو در حال پیشرفت است.» کنعانی در این ارتباط اضافه کرد: «آقای رئیسی به همتای عراقی خود تبریک گفتند و ما از این تریبون هم به ایشان و هم نخست وزیر مکلف تبریک گفته و امیدواریم در مهلت قانونی، ایشان موفق به تشکیل کابینه شوند.» سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین گفت: «امیدواریم عراق در شرایط جدید نقش قوی‌تری در معادلات سیاسی منطقه‌ای ایفا کند و در شرایط ثبات عراق، همکاری‌های دوجانبه ایران و عراق و همکاری‌های منطقه‌ای تقویت شود و ما از این روند خوشحال هستیم و استقبال می‌کنیم.» در همین حال، نخست وزیر مکلف عراق  نیزدر جریان دیدار با سفیر آمریکا در بغداد بر تمایل کشورش به تحکیم روابط و همکاری راهبردی با آمریکا تاکید کرد. به گزارش سایت شفق‌نیوز، دفتر محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر مکلف عراق با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که در این دیدار ،روابط دوجانبه و منافع مشترک میان دو کشور و راه‌های رشد و توسعه آن مورد بررسی قرار گرفت و بر اهمیت همکاری جهت تقویت امنیت و ثبات عراق و منطقه طی مرحله آتی تاکید شد. السودانی در جریان این دیدار همچنین بر تمایل عراق به همکاری با توافقنامه چارچوب استراتژیک در زمینه‌های مختلف اقتصادی، آموزشی، فرهنگی و سیاسی و همچنین مسائل مقابله با پیامدهای تغییرات آب‌وهوایی و همچنین همکاری امنیتی در زمینه ارائه حمایت و مشورت‌دهی جهت توانمندسازی نیروهای امنیتی عراق تاکید کرد.او بر اهتمام دولت آتی به تداوم گفت‌وگو در سطح ملی در داخل پارلمان و خارج از آن و تلاش ادامه‌دار برای حل مسائل و اختلافات داخلی تاکید کرد. السودانی همچنین بر اهمیت ایجاد روابط بین‌المللی متمایز و متوازن در راستای منافع ملت عراق و تداوم و توسعه همکاری با ملت‌های برادر و دوست در سطوح منطقه‌ای و بین‌المللی تاکید کرد. در همین راستا، سفیر ایالات متحده در بغداد ضمن تاکید بر حمایت دولت آمریکا از عراق فدرال، دارای حاکمیت، امن، با ثبات، شکوفا و یکپارچه، از آمادگی واشنگتن برای کمک به عراق در زمینه مبارزه با فساد خبر داد. او همچنین بر تمایل دولت آمریکا به تداوم همکاری با عراق جهت شکست باقیمانده‌های اعضای گروه تروریستی داعش و مبارزه با تروریسم تاکید و اعلام کرد که عراق عنصر اساسی و استراتژیک منطقه به شمار می‌آید.السودانی همچنین در دیدار با سفیر انگلیس در عراق گفت: «روند سیاسی و دموکراسی باید تحت نظارت قانون اساسی باشد. برنامه دولتی بر ابعاد خدماتی و اقتصادی متمرکز خواهد شد. ما با به حاشیه راندن هیچ طرف ملی فعالی موافق نیستیم.» او بر اهمیت مشارکت سازنده با انگلیس تأکید کرد. سفیر انگلیس نیز بر حمایت کشورش از تلاش‌های صورت گرفته برای تشکیل دولت جدید عراق تأکید کرد.از سوی دیگر، نخست‌وزیر مکلف عراق، ضمن تاکید بر لزوم مبارزه با فساد در نهادهای دولت، اشاره کرد: «ما هرگز در اتخاذ اقدامات واقعی برای مقابله با فساد که به شکل شرم‌آوری در نهادهای دولتی گسترش یافته، کوتاهی نخواهیم کرد.» به گزارش شبکه خبری سومریه‌نیوز، محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر مکلف عراق در توئیتی نوشت: « ما این پرونده را در رأس اولویت‌های برنامه خود قرار داده‌ایم و هرگز اجازه غارت اموال عراقی‌ها را نمی‌دهیم.»به هر روی، پس از یک سال بحران سیاسی پیچیده در عراق در نهایت در جلسه پنج شنبه گذشته پارلمان این کشور، بعد از آنکه عبداللطیف رشید توانست آراء نمایندگان را برای تصدی پست ریاست جمهوری عراق کسب کند، او محمد شیاع السودانی را مامور به تشکیل کابینه عراق کرد. السودانی نیز از روز شنبه مذاکرات با فراکسیون‌های پارلمانی برای تشکیل دولت را آغاز کرد.در همین حال، بسیاری از ناظران سیاسی بر این باورند که در صورت عدم مشارکت جریان صدر در تشکیل دولت جدید عراق مهمترین چالش پیش روی نخست وزیر جدید این کشور در تشکیل کابینه و پیشبرد امور، جریان صدر خواهد بود.محمدباقر حکیم کارشناس ارشد مسائل عراق در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه احزاب مختلف سیاسی در عراق منهای جریان صدر و همچنین کشورهای مختلف منطقه و فرامنطقه انتخاب رئیس‌جمهور و نخست وزیر عراق را تبریک گفتند و ابراز امیدواری کردند که نخست وزیر عراق بتواند دولت تشکیل دهد و ثبات در عراق ایجاد شود، اظهار کرد: «آقای صدر اعلام کرده که در تشکیل دولت مشارکت نمی‌کند و با آنکه در پارلمان عراق 70 کرسی داشت اما استعفای نمایندگان جریان صدر باعث شد که آنها در پارلمان عراق حضور نداشته باشند و این یک خلأیی را ایجاد می‌کند.»این کارشناس ارشد مسائل عراق با بیان اینکه اگر جریان آقای صدر در قدرت مشارکت داشته باشد، دولت جدید عراق می‌تواند ثبات بیشتری پیدا کند، اضافه کرد: «عدم حضور جریان آقای صدر می‌تواند مشکلاتی را ایجاد کند و باید دید در صورتی‌که آقای سودانی کابینه خود را معرفی کند و پارلمان رای مثبت بدهد آقای صدر چه واکنشی نشان می‌دهد. در صورتی که آقای صدر در حکومت مشارکت نکند می‌توانیم پیش‌بینی کنیم که آقای صدر با بسیج بدنه اجتماعی خود برخی راهپیمایی‌های اعتراضی را علیه دولت جدید شکل دهد و این مشکلاتی را برای دولت ایجاد می‌کند.»او با تاکید بر اینکه در حال حاضر یک اجماع داخلی و حتی منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای برای تشکیل دولت در عراق وجود دارد و بسیاری از سفارتخانه‌های خارجی در عراق برای نخست وزیر جدید عراق برای تشکیل دولت آرزوی موفقیت کردند، ادامه داد: «در عرصه داخل نیز کردها، اهل تسنن و چارچوب هماهنگی شیعیان نیز موافقت ضمنی با افراد انتخاب شده دارند و به دنبال خروج عراق از بحران سیاسی هستند.» حکیم در بخش دیگری از صحبت‌های خود با بیان اینکه در صورتیکه جریان آقای صدر در تشکیل دولت حضور پیدا نکند و قدرت اجتماعی خود را به خیابان بیاورد انتخاب اعضای کابینه از سوی آقای السودانی با چالش‌هایی روبه‌رو خواهد شد ادامه داد: «در همین چارچوب تاکید بر این است که حضور جریان صدر در دولت می‌تواند ثبات بیشتری را برای کابینه آن به همراه داشته باشد و در همین چارچوب باید دید آقای صدر در روزهای آینده چکار می‌کند و آیا در جریان رایزنی‌ها در تشکیل کابینه نیروی اجتماعی خود را به خیابان می‌آورد و یا اینکه صبر می‌کند و بعد از چند ماه این کار را انجام می‌دهد.»