حکم مجازات سران نازی چگونه اجرا شد؟
دادگاه نورنبرگ یکی از تاریخیترین و جذابترین داستانهاییست که در تاریخ ثبت شده است. دادگاهی برای محاکمه اصلیترین جنایتکاران جنگ رژیم نازی در شهر نورنبرگ آلمان. در سال ۱۹۴۵ دادگاه بینالمللی نورنبرگ اصلهای موسوم به «اصول نورنبرگ» را پایهریزی کرد که مطابق آن جنایات علیه بشریت و صلح و نیز جنایات جنگی طبق قوانین بینالمللی مجازات میشوند، حتی اگر در قوانین ملی کشورها مجازاتی برای آن تعیین نشده باشد.
این اصول در منشور سازمان ملل نیز گنجانده شده و از آن زمان به بخشی از حقوق بینالملل تبدیل شده است. در جریان این دادگاه، بیش از ۲۸۰شاهد از ملیتهای گوناگون در باره رویدادهای تاریخی آن دوره شهادت دادند و بیش از ۳۵۰مترجم، گفتههای آنان را برای قاضیان، هیات منصفه، متهمان و شرکتکنندگان در دادگاه ترجمه کردند.
«دادگاه بزرگ جنایتکاران جنگی» برای ۲۴متهم اصلی در ۲۰نوامبر سال ۱۹۴۵ آغاز شد و در اول اکتبر ۱۹۴۶ به پایان رسید. دوازده دادگاه بعدی باقیمانده در فاصله سالهای ۱۹۴۶ و ۱۹۴۹ در دادگاههای نظامی آمریکا برگزار شدند. در این دادگاهها پزشکان، وکلا، صنعتگران، رهبران اس اس و پلیس رژیم هیتلری، اعضای ارتش، کارمندان دولت و دیپلماتهای عالی رتبه محاکمه شدند.
در اینجا نیز به غیر از تعدادی که تبرئه شدند، برای جنایتکاران مجازاتهای زندان و احکام اعدام در نظر گرفته شد که تا حدودی به مرحله اجرایی در آمدند. در دادگاههای نورنبرگ در مجموع ۲۰۹نفر متهم و محکوم شدند. با این حال به دلیل فرمان عفو در دهه ۱۹۵۰ در آلمان بسیاری از مجرمان نازی این دادگاه زودتر از موعد مقرر از زندان بیرون آمدند. در آخر پیام مهمی که تشکیل این دادگاه داشت این بود که هیچ جنایتی بیپاسخ نمیماند.
از جمله این احکام، مجازات اعدام برای «هرمان گورینگ» یکی از برجستهترین چهرههای حزب نازی و فرمانده نیروی هوایی هیتلر بود. گورینگ در ۳۰سپتامبر ۱۹۴۶ به اعدام با طناب دار محکوم شد، ولی پیش از اجرای حکم با قرص سیانور به زندگی خود پایان داد.
هرمان گورینگ در همان روزهای اول اتمام جنگ با مقادیر زیادی از آثار هنری غارت شدهاش دستگیر شد. وی فکر میکرد که به عنوان برجستهترین سیاستمدار آن زمان آلمان میتواند با رهبران متحدین مذاکره کند، اما به زودی خود را زندانی این گروه یافت که او را از همه داشتههایش محروم کردهاند. گورینگ بر این نکته اصرار داشت که هر چه او و همحزبیهایش انجام دادهاند تنها نتیجه وفاداری آنها به کشورشان و میهنپرستی آلمانی بوده است.
گورینگ جاهطلب تصمیم گرفته بود با حفظ آبروی کشور و مردمش و همچنین اعلام وفاداری خود به رهبر درگذشته آلمان، هیتلر، دادگاه را به چالش بکشد. «آلبرت اشپر» معمار هنرمند و بهنام هیتلر نیز به اتهام «بیگاری کشیدن از کارگران و زندانیان اردوگاههای کار اجباری» به ۲۰سال زندان محکوم شد.
او طرحهای بدیعی برای بنای «کاخ صدارت عظمای رایش» و استادیومی در نورنبرگ که قرار بود رژههای حزبی در آن برگزار شود تنظیم کرد، ولی موفق به اجرای آنها نشد.«مارتین بورمان» منشی مخصوص هیتلر بعد از «هِس» تنها نازیای بود که دادگاه او را به مرگ محکوم کرد، ولی هیچگاه دستگیر نشد.
گفته میشود که متفقین یکی از اجسادی که در پناهگاه هیتلر در برلین یافت شد را، به اشتباه به عنوان جسد بورمان نشانهگذاری کرده بودند. «رودلف هِس»، معاون و منشی هیتلر نیز در این دادگاه به حبس ابد محکوم شد و تا پایان عمر خود در سال ۱۹۸۷ در زندان به سر برد و زمانی که حدودا سی چهل سال از زندانی بودنش میگذشت در همانجا خودکشی کرد.
همچنین در این دادگاه برای تعداد دیگری از متهمان نیز مجازاتهای طولانی تعیین شد. دادگاه نورنبرگ تعدادی از متهمان را تبرئه کرد. تخفيف مجازات محكومين از طرف شوراي عالي متفقين براي نظارت بر امور آلمان رد شد و احكام صادره در شانزدهم اكتبر 1946م به اجرا درآمد.