ادعای تازه درباره فعالیتهای هستهای ایران
همدلی| خبرگزاری رویترز با استناد به گزارش محرمانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی که مدعی است آن را رویت کرده، مطرح کرده است که ایران در حال توسعه غنیسازی در تاسیسات نطنز، از طریق به کارگیری سانتریفیوژهای پیشرفته بیشتر است. در گزارش محرمانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی که این خبرگزاری آن را رویت کرده، آمده است که ایران در حال توسعه توانمندیهایش برای غنیسازی با سانتریفیوژهای پیشرفته در تاسیسات زیرزمینی نطنز است و در حال حاضر قصد دارد از برنامه قبلیاش فراتر برود.
رویترز با ادعای بهکارگیری تعداد بیشتری از سانتریفیوژهای پیشرفته توسط ایران در روند غنیسازی، نوشت: «این سانتریفیوژها بسیار کارآمدتر از نسل اول آنها، یعنی سانتریفیوژهای آی.آر. 1 هستند که طبق توافق هستهای، ایران فقط مجاز به استفاده از این نوع سانتریفیوژها برای بالا بردن ذخیره اورانیوم غنیشده بوده است. ایران، به ویژه، این سانتریفیوژهای پیشرفته را به دو سایت زیرزمینی نطنز و فردو اضافه کرده است که احتمالا برای تابآوری یک بمباران هوایی بالقوه طراحی شدهاند.» این خبرگزاری با استناد به گزارش آژانس نوشت: «سومین آبشار سانتریفیوژهای پیشرفته آی. آر.6، که در تاسیسات غنیسازی نطنز نصب شدهاند، در حال حاضر فعال شدهاند. دیپلماتها میگویند، مدل آی.آر.6، پیشرفتهترین مدل سانتریفثوژهای ایران است. رویترز با استناد به بخش دیگری از گزارش آژانس نوشت: «ایران همچنین به سرعت نصب هفت آبشار را تکمیل کرده است که در ۳۱ اوت یا هنوز کارشان تمام نشده بود یا در مراحل اولیه نصب بودند. پایان ماه اوت، تاریخ آخرین بازدید بازرسان آژانس بوده است که به آندر گزارش فصلی اخیر آژانس اشاره شده است.» رویترز همچنین نوشت: «طبق گزارش روز دوشنبه آژانس، نصب این هفت آبشار که یکی از آنها مدل آی.آر.6 و ششتای دیگر آنها مدل آی.آر.2 هستند، تکمیل شده است اما هنوز با آنها غنیسازی نمیشود. این خبرگزاری ادامه داد: «طبق گزارش آژانس، ایران برنامهاش را برای افزودن سه آبشار سانتریفیوژها ی آی.آر.ام.2 یگر در این تاسیسات غنیسازی اورانیوم (نطنز) به آژانس اطلاع داده که فرایند نصب دو مورد آنها آغاز شده است. رویترز نوشت: «طبق گزارش آژانس، تمامی سانتریفیوژهایی که در نطنز غنیسازی انجام میدهند، هنوز گاز اورانیوم هگزافلوئید یو-اف-6 تاخلوص ۵ درصد تولید میکنند اما با یو.اف.6 طبیعی به آنها گازدهی میشود. که این با گزارش فصلی ماه سپتامبر مغایرت دارد که در آن مطرح شده بود، سانتریفیوژها در ۳۱ اوت، با یو.اف.6، با خلوص ۲ درصد گازدهی میشوند.» این گزارش توضیحی درباره این تغییر نداده است.با وجود این گزارشها، مشاور سیاسی سوسیال دموکراتها در پارلمان اروپا در توییتی از حمایت قاطع این پارلمان از ازسرگیری مذاکرات وین جهت احیای برجام خبر داد. به گزارش ایسنا، الدار مامدوف، مشاور سیاسی سوسیال دموکراتها در کمیته پارلمان اروپا در توییتی نوشت: «تلاشها برای استفاده از اعتراضات ایران برای تعلیق مذاکرات برجامی امروز در پارلمان اروپا به طرز چشمگیری ناکام ماند.» او در ادامه عنوان کرد که متمم تعلیق مذاکرات برجامی با ۴۶۹ رای مخالف و ۸۸ رای موافق شکست خورده است. الدار مامدوف در انتهای توییت خود نوشت: «حمایت بزرگی از جوزپ بورل برای ادامه دادن تلاشها جهت حصول توافق وجود دارد.»در همین حال، میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی واقع در وین نیز در گفتوگو با شبکه الجزیره عنوان کرد: «انتظار داریم که مذاکرات هستهای ایران از اواسط نوامبر آینده ازسرگرفته شود.» این در شرایطی است که ایران نیز بارها اعلام کرده است که به یک توافق خوب و عادلانه تمایل دارد و این آمریکاییها هستند که باید تصمیم بگیرند به تعهدات خود عمل کنند. طبق اظهارات مقامات ایرانی، اگر آمریکاییها به تعهدات خود عمل کنند، تحریمها را بردارند و تضمینهای لازم را به ایران بدهند تا با نقض برجام، به تعهدات خود پشت پا نزنند، دستیابی به توافق خوب امکان پذیر است. از منظر تهران، این توافق جدیدی نیست و همان برجام است،اگر آمریکاییها و اروپاییها به تعهد خود عمل کنند، زمینه برای توافق خوب وجود خواهد داشت.
از سوی دیگر روز گذشته نیز معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در پیامی اعلام کرد که موضوع برجام در دستور کار گفتوگوهایش با مقامات شورای همکاری خلیج فارس در ریاض خواهد بود. انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات وین، در صفحه توییترش از سفر به ریاض برای اولین گفتمان سیاسی با شورای همکاری خلیج فارس خبر داد. مورا در این پیام اشاره کرده است که در میان موضوعات مختلف، برجام و توافق هستهای نیز از موضوعات مذاکره او با مقامات کشورهای عربی در ریاض خواهد بود. این در شرایطی است که مذاکرات وین برای احیای توافق هستهای، هنوز به نتیجه ملموسی دست نیافته است.
پیشتر، ودانت پاتل، معاون سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا پاتال نیز درباره تلاش آمریکا برای بازگشت به برجام گفته بود:«ما یقینا قصد نداریم به طور علنی مذاکره کنیم اما تکرار میکنم که بازگشت دوجانبه به اجرای کامل برجام در راستای منافع ملی آمریکاست. بهترین گزینه در دسترس برای محدودسازی برنامه هستهای ایران است و بستری برای پرداختن به رفتار ثباتزدای ایران فراهم میکند.» معاون سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا ادامه داد: «ما در جستوجوی راهی برای دیپلماسی هدفمند جهت دستیافتن به بازگشتی دوجانبه به اجرای توافقی که فکر میکنیم به طیف کاملی از نگرانیهای ما را درباره ایران خواهد پرداخت، صادق و ثابتقدم بودهایم.»