فیلترینگ معیشت

همدلی| چند وقتی از فیلترینگ مهم‌ترین شبکه‌های اجتماعی می‌گذرد و حالا دیگر کسب‌وکارهای آنلاین حسابی از رونق افتاده است. گزارش‌ها نشان می‌دهد که اختلالات گسترده‌ی اینستاگرام، ترس بیکاری را به جان آن‌هایی انداخته که چند سالی بود در فضای مجازی کسب‌وکاری دست‌وپا کرده بودند. حالا با توجه به تداوم اختلال اینترنت چنین به نظر می‌رسد که بسیاری از افراد که پیشتر با کارآفرینی در فضای مجازی برای خود کسب‌وکاری را راه‌اندازی کرده بودند، معیشت خانواده‌هایشان با بحران جدی مواجه شده است؛ برخی کنار خیابان بساط پهن کرده و برخی دیگر همچنان در انتظار رفع کندی اینترنت و برداشتن محدودیت‌ شبکه‌های اجتماعی هستند. انگار هراس از آینده برای آنان توانی برای ادامه باقی نگذاشته برای همین موبایل‌ها را زمین گذاشته و به آینده فکر می‌کنند. می‌گویند حتی با فیلترشکن هم محتوا بارگذاری نمی‌شود؛ دیگر کسی نیست اجناس آن‌ها را ببیند، بپسندد و برای خریدنش ارتباطی برقرار کند. آن‌ها خسته از اختلال‌های اینترنت، می‌گویند هر بار در این سال‌ها مشکلی در دسترسی به اینترنت پیش آمده کسب‌وکارهای کوچک از بین رفته‌اند. به گفته کاربران، بازدیدهای مخاطبان اینستاگرام در روزهای گذشته ۶۰-۷۰ درصد کمتر شده: «کوچک‌ترین روزنه‌های ارتباطی دارد گرفته می‌شود. اینستاگرام مختل شده و دسترسی به پیغام‌ها به سختی انجام می‌شود. بیشتر همکاران ما از شهرهای کوچک و روستاها هستند. در شهر‌های بزرگ ممکن است بتوانی اینترنت پرسرعت‌تری بگیری ولی برای آن‌ها امکان‌پذیر نیست. وارد شدن به اینستاگرام برای خود ما هم سخت شده است. پست‌ها کمتر دیده می‌شوند و پیغام دادن سخت‌تر شده. این اتفاق در ترکیب با وضعیت اقتصادی باعث شده خریدار کم شود. اختلال اینترنت و کاهش سرعت وقتی از یک حدی بیشتر و طولانی‌تر شود، این گروه‌ها را از دایره خارج می‌کند. مشتری هم حوصله‌اش سر می‌رود، چقدر معطل شود تا بتواند ارتباط بگیرد؟. بسیاری از این کسب‌وکارها که در فضای مجازی تولیداتشان را عرضه می‌کنند متعلق به گروه‌های حاشیه‌ای، زنان، مهاجران، روستاییان و کسانی‌اند که دسترسی به بازار دیگری جز فضای مجازی ندارند.»صاحبان کسب‌وکارها در صفحات اینستاگرامی می‌گویند در یک ماه گذشته اختلالات اینترنت باعث شده نیمی از بازدیدهایشان را از دست بدهند. آمارها هم از زیان میلیاردی به کسب‌وکارهای آنلاین خبر می‌دهد. بر اساس برآوردها، قطع اینترنت در ایران بیش از۱۴ هزار میلیارد تومان زیان به اقتصاد و کسب‌وکارها وارد کرده است. حالا وزیر اقتصاد اعلام کرده قرار است با ابزارهای متفاوت از جمله مشوق‌های مالیاتی، زیان کسب و کارها را جبران کند. اما این شیوه زیان جبران درست است؟. این اظهارات وزیر اقتصاد در حالی مطرح می‌شود که بررسی‌ها نشان می‌ دهند که عدم‌النفع کسب و کارهای آنلاین در هر ساعت قطعی اینترنت معادل یک میلیون و ۵۰۰ هزار دلار است. به عبارت دیگر این قطعی و فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی روزانه هزار میلیارد تومان به اقتصاد ایران ضربه می‌زند. بنابراین در این ۱۴روزی که از قطعی اینترنت می‌گذرد، اقتصاد ایران ۱۴ هزارمیلیارد تومان را از دست داده است. برای بزرگی این زیان کافی است که بدانیم درآمد نفتی ایران در سال گذشته حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان بود. حال مشخص نیست که ابزارهای مدنظر دولت و وزارت اقتصاد در شرایط کنونی چگونه می‌توانند این زیان عظیم را جبران کنند. البته هر روشی که در این مسیر استفاده شود، هزینه‌هایی را نیز بر دوش اقتصاد ایران تحمیل می‌کند. سوال این است با زیرساخت‌های لازم برای ایجاد پلتفرهای داخلی برای فعالیت کسب‌وکارهای آنلاین وجود دارد؟ 
 بسته حمایتی برای کار با پلتفرم‌های داخلی 
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات از تهیه و تدوین بسته حمایتی برای کسب و کارهایی که به پلتفرم‌هایی داخلی مهاجرت کنند، خبر داد و گفت: «بزرگ‌ترین پایگاه پرتاب کشور در دست ساخت است». به گزارش ایرنا، در پی محدودیت‌هایی که در خصوص اینترنت ایجاد شده بود، بسیاری از کسب و کارهایی که در بستر اینترنت فعالیت می‌کردند، دچار مشکل شدند.عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات در حاشیه مراسم افتتاح سایت مرکز کنترل، عملیات و بهره‌برداری از ماهوارهای سنجشی ایران به نام «خیام» در جمع خبرنگاران و در پاسخ به سوال ایرنا، درباره جبران خسارت وارده به کسب و کارها، اظهار کرد:«تعامل خوبی با وزارت امور اقتصادی و دارایی در این خصوص ایجاد شده است.» وی افزود: «ما یک برنامه برای کسب و کارهایی که به پلتفرم‌های داخلی مهاجرت کنند، در نظر گرفته‌ایم و با کمک وزارت اقتصاد یک بسته حمایتی مانند معافیت مالیاتی و تسهیلاتی از این قبیل، برای آنها پیش‌بینی شده است». وزیر ارتباطات در خصوص اخباری که در مورد برخی کسب و کار از جمله دیجی‌کالا منتشر شده است، نیز گفت:«این مسائل را باید حل کنیم.»زارع‌پور همچنین در ادامه و در پاسخ به سوالات خبرنگاران در مورد فیلترینگ اینستاگرام، اعلام کرد:«در شرایط عادی برای فیلترینگ اینستاگرام برنامه‌ای نداشتیم، ولی با توجه به اینکه این پلتفرم‌ها به قواعد پایبند نبودند، تصمیم‌گیری با مراجع دیصلاح است و در سیاست‌ها تجدیدنظر شود.»
 افتتاح مجموعه حرفه‌ای برای بهره‌برداری از داده‌های ماهواره‌ای
وی با اشاره به افتتاح مرکز کنترل و عملیات ماهواره‌های سنجشی با تاکید بر این‌که این مرکز در هفته جهانی فضا ۱۴۰۱ به بهره‌برداری رسیده، اضافه کرد:«این مرکز یک مجموعه حرفه‌ای برای بهره‌برداری از داده‌های ماهواره‌های سنجشی است و در حال حاضر ماهواره عملیاتی سنجشی که کشور به آن دسترسی دارد، ماهواره «خیام» است.»زارع‌پور اضافه کرد: «امروز روز بزرگی است از این جهت که اولین بار در تاریخ فضایی ما است که به چنین پیشرفتی در حوزه فضایی دست می‌یابم و به چنین تصاویری دسترسی داریم. تلاش ما در وزارت ارتباطات این است که تا پایان دولت سیزدهم شاهد ماهواره‌های سنجشی بومی با این دقت باشیم و بتوانیم آن را با ماهواره‌برهای بومی خود پرتاب کنیم». وزیر ارتباطات گفت: «اکنون تمام فعالین صنعت فضایی کشور اعم از متخصصین در پژوهشگاه فضایی، وزارت علوم و دانشگاه‌ها، همگی دست به دست یکدیگر داده‌اند تا این کار بزرگ را در کشور رقم بزنند و به ماهواره‌های سنجشی با دقت یک متر و زیر یک متر در پایان سال ۱۴۰۴ دست پیدا کنیم. گام‌های میانی این کار برداشته شده است و به‌زودی به نتیجه خواهند رسید». 
 بزرگ‌ترین پایگاه پرتاب کشور در دست ساخت است
زارع‌پور خاطرنشان کرد: «بحث مهم دیگر ماهواره‌بر است که به‌واسطه آن بتوانیم ماهواره را در مدار موردنظر قرار بدهیم. ما اکنون قابلیت پرتاب ماهواره‌های سبک به مدار ۵۰۰ کیلومتری از زمین را داریم که نمونه آن نور ۲ بود که اسفند سال گذشته با موفقیت پرتاب شد. امسال با تلاشی که همکارانمان در بخش پرتابگر دارند، امسال کلاس جدید از ماهواره‌برهای لایه لئو را رونمایی خواهیم کرد و مورد آزمون قرار گرفت». وی افزود: «تا پایان دولت سیزدهم، ماهواره‌های ۶۰۰ کیلوگرمی در کلاس ماهواره «خیام» را با ماهواره بومی خودمان با موفقیت در مدار قرار بدهیم. برای این کار به ایستگاه زمینی نیاز است که امروز شاهد افتتاح اولین ایستگاه استاندارد برای بهره‌برداری از ماهواره‌های سنجشی هستیم، پایگاه پرتاب می‌خواهند که ما اکنون بزرگ‌ترین پایگاه پرتاب کشور را آغاز کرده‌ایم اما کار با قوت دنبال می‌شود و برنامه این است که ظرف مدت یک سال آینده اولین پرتاب‌ها را از مرکز جدید داشته باشیم». وزیر ارتباطات تاکید کرد:« ما در زمینه ماهواره‌های مخابراتی و لایه ژئو برنامه‌های مفصلی را در دستور کار داریم تا بتوانیم مسیری که هفت سال طول می‌کشد را کوتاه‌تر کنیم و بتوانیم تا پایان دولت محموله‌ای را در مدار ژئو قرار دهیم. این کار بزرگ، سنگین و فناورانه است. تمام این اقدامات این نوید را می‌دهد که در آینده بتوانیم جایگاه شایسته‌ای را برای بهره‌برداری از فضا داشته باشیم. این یک الزام است و لازمه بسیاری از خدماتی که باید به مردم داده شود، دسترسی به داده‌های مناسب است». زارع پور بیان کرد: «یکی از ماموریت‌های سازمان فضایی، استفاده از سرریز فناوری‌های فضایی در سایر حوزه‌های صنعتی کشور است که می‌تواند باعث تحول در کشور شود. که این از مصوبات شورای عالی فضایی کشور است. امیدواریم شاهد تحول در بخش‌های گوناگون کشور باشیم». وی تصریح کرد: «به‌زودی جلسه شورای فضایی با حضور رئیس جمهور برگزار خواهد شد و درصدد هستیم که در آن نقشه راه و برنامه ۱۰ساله حوزه فضایی مصوب شود. مسیر دقیق صنعت فضایی از یک سال گذشته به‌صورت کاملاً شفاف و واقع‌بینانه ترسیم شده است». وزیر ارتباطات و فناروی اطلاعات درباره جلسه شورای فضایی کشور گفت: «جلسات این شورا در ۱۰ سال گذشته برگزار نشده بود و برگزاری این جلسات در دولت سیزدهم نشان از اراده مسئولین برای پیشرفت صنعت فضایی بوده است. جلسه بعدی شورای فضایی به‌زودی برگزار خواهد شد».