انفجارهای انتحاری در قلب کابل

همدلی|  محسن رفیق: چرخه بی پایان خشونت علیه شیعیان هزاره افغانستانی، همچنان قربانیان جدیدی در این کشور بحران زده، به جا میگذارد. این در حالی است که روز گذشته در پی وقوع انفجاری انتحاری که یک مرکز آموزشی در غرب کابل، پایتخت افغانستان را هدف قرار داد، دست‌کم ۲۰ تن کشته و ۳۵ تن دیگر زخمی شدند. این انفجار در مرکز آموزشی کاج در غرب کابل رخ داد و بر اساس گزارش رسانه‌ها، توسط یک عامل انتحاری صورت گرفته است. بر اساس اعلام پلیس طالبان، این انفجار در منطقه دشت برچی کابل رخ داده که منطقه‌ای عمدتا شیعه‌نشین و محل سکونت جامعه اقلیت هزاره در کابل است که گاه و بیگاه هدف حملات خونین قرار می‌گیرد.طبق اعلام سخنگوی پلیس، عامل انتحاری بمب همراه خود را در میان دانش‌آموزان این مرکز آموزشی منفجر کرده‌است. در این حادثه تروریستی، که در مرکز آموزشی کاج و در حوزه سیزدهم امنیتی شهر کابل به وقوع پیوست، ده‌ها دانش‌آموز که در هنگام برگزاری امتحانات در محل تحصیل خود بودند، جان خود را از دست دادند. ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی امارت اسلامی، در توییتی این حمله را وحشت بزرگ خواند و اضافه کرد که امارت اسلامی این حمله را به شدت محکوم می‌کند. او همچنین تاکید کرد که در راستای بازداشت و مجازات عاملان این حادثه، اقدام لازم انجام خواهد شد. این در شرایطی است که تاکنون هیچ گروهی مسولیت این حمله را به عهده نگرفته است. در همین زمینه، عبدالله عبدالله، رئیس شورای عالی مصالحه ملی در دولت پیشین نیز در واکنش به هدف قرار گرفتن دانش‌آموزان، گفت که این کشتار قساوت‌بار، کار دشمنان صلح و پیشرفت کشور است. از سوی دیگر، نمایندگی سازمان ملل در افغانستان (یوناما) نیز اعلام کرد که خانواده سازمان ملل این ظلم و جنایت را محکوم و با همه‌ی عزاداران این حمله ابراز همدردی می‌کند. کرن دیکر، کاردار سفارت امریکا برای افغانستان، نیز در توییتی به این حمله واکنش نشان داد. خانم دیکر در رشته توبیتی‌ گفت که ایالات متحده این حمله را که در مرکز عالی آموزشی کاج رخ داده است، به شدت محکوم می‌کند. کرن دیکر اضافه کرد که هدف قرار دادن کلاس درسی که پر از دانش‌آموزان است، یک عمل شرم‌آور بوده و همه دانش‌آموزان باید بتوانند در یک فضای آرام و بدون ترس و هراس به تحصیل خویش ادامه دهند.در همین حال، سفارت جمهوری اسلامی ایران نیز وقوع این حادثه تروریستی در غرب کابل را شدیدا محکوم کرد. به گزارش ایسنا، سفارت ایران در کابل با انتشار تصاویری در صفحه توییتر خود نوشت: «سفارت جمهوری اسلامی ایران وقوع حادثه ددمنشانه و تروریستی در غرب کابل که منجر به شهادت و جراحت شماری از مردم بی گناه به ویژه دختران و پسران دانش‌آموز افغانستانی گردید را شدیدا محکوم نموده و مراتب تسلیت خود را به بازماندگان این حادثه جانسوز اعلام می نماید.»در ادامه واکنشها، رهبر جریان حکمت ملی عراق در واکنش به ادامه حملات تروریستی علیه مسلمانان در افغانستان گفت: «در افغانستان هنوز تروریسم تکفیری تاریک‌اندیش از نبود حمایت و اقدامات بازدارنده و قاطع دولتی و سکوت بین‌المللی استفاده می‌کند تا بر سیاهه جنایات خود علیه یک طیف مشخص از جامعه بیفزاید.» به گزارش ایسنا، سید عمار حکیم، رهبر جریان حکمت ملی عراق اظهار کرد: «تازه‌ترین این جنایات که لکه ننگی بر جبین بشریت است، حمله ددمنشانه به پیروان مکتب اهل بیت (ع) از طایفه هزاره در کابل است که ده‌ها شهید و زخمی از میان شرکت‌کنندگان در یک برنامه آموزشی را در پی داشت.» رهبر جریان حکمت ملی عراق ضمن محکوم کردن این جنایت از جامعه بین‌المللی خواست که دولت افغانستان را به حفاظت از جان همه شهروندان این ملت از هر طایفه و مذهبی که باشند وادار کند.از دیگر سو، رهبر جریان صدر عراق نیز دولت طالبان را مسئول حمله به شیعیان در این کشور دانست و از عربستان خواست برای حل اوضاع افغانستان مداخله کند. به گزارش پایگاه شفق‌نیوز، مقتدی صدر، رهبر جریان صدر عراق در توئیتی از گروه طالبان به شدت انتقاد کرده و گفت: «این گروه، مسلمانان را می‌ترساند. من مسئولیت کامل انفجارهایی که شیعیان در افغانستان را هدف قرار می‌دهد بر عهده دولت طالبان می‌گذارم. این حملات احتمالاً در آینده سنی‌هایی را که روش طالبان را قبول ندارند نیز مورد هدف قرار دهد. این دولت اگر از آنچه که اتفاق می‌افتد راضی باشد و در برابر آن سکوت اختیار کند نزدیک به تروریسم و دور از میانه‌روی است و اگر در حمایت از ملت خود کوتاهی کند یک دولت بی لیاقت است و جامعه بین‌المللی باید برای پایان دادن به رنج و مشکلات ملت افغانستان مداخله کند.» او ادامه داد: «ما از عربستان می‌خواهیم درباره حوادث افغانستان وارد عمل شود. این وظیفه شرعی عربستان در مقابل خداوند است. همچنین از شیعیان افغانستان می‌خواهیم برای پایان یافتن مشکلاتشان متحد شوند و در بیان خواسته‌هایشان بر خداوند توکل داشته باشند.»به گزارش طلوع نیوز، یکی از قربانیان این انفجار، احمد سیر احمدی، قهرمان ملی کانگفوتوا و مربی تیم ملی این رشته بوده است. احمد سیر احمدی دانشجوی دانشگاه انرژی آب و برق نیز بود و قرار بود که در این هفته آخرین آزمون دانشگاه خود را برگزار کرده و فارغالتحصیل شود. ربانی، پدر احمد سیر احمدی، به طلوع نیوز گفت: «او بچه بزرگم بود، از او چهار فرزند به جا مانده است و ما در این مورد از حکومت، طلب عدالت داریم.» نصیر احمد نیازی، از بستگان احمد سیر احمدی نیز به طلوع نیوز گفت: «در دولت قبلی هم شرایط اینگونه بود و همچنان در این دولت هم شرایط بسیار بحرانی تر شده است. درخواست ما از حکومت فعلی این است که مانع از بروز چنین حوادثی شود.»اینگونه حملات تروریستی به مناطق هزاره نشین افغانستان در حالی همچنان ادامه دارد که چند ماه پیش نیز در حملاتی انتحاری به مدرسهای دیگر در منطقه دشت برچی، دست کم ۶۳ دانش‌آموز کشته و یا مجروح شدند. این حمله تروریستی در روز اول ماه رمضان اخیر در این مدرسه زمانی رخ داد که شاگردان در فرصت آزاد در حال ترک مدرسه بودند و پس از آن نیز بلافاصله انفجار دیگری در زمانی که آموزگاران این مدرسه پسرانه در حال متفرق‌کردن شاگردان و نجات جان آنان در راهروهای مدرسه بودند به وقوع پیوست. این در شرایطی است که محله پرتراکم دشت برچی در غرب کابل به یکی از مکانهایی تبدیل شده که همواره شاهد صحنه‌های بسیار دلخراش از این قبیل بوده است. این منطقه در طی سال‌ها، بار سنگین خشونت را به دوش کشیده است ، خصوصاً از زمانی که گروه تروریستی داعش در این کشور جنگ زده در سال‌های 2014-2013 جای خود را باز کرد.به هر روی، دشت برچی و دیگر مناطق کوچک در کابل که شیعیان ساکنان آنها هستند طی سال‌های اخیر شاهد حملات زنجیره‌ای ناگسستنی بوده‌اند که مسئولیت بیشترآنها را داعش  برعهده گرفته است. قتل‌های هدفمند شیعیان هزاره سابقه‌ای طولانی دارد. در اواخر دهه 1900 ، عبدالرحمن خان ، حاکم پشتون دستور نابودی همه شیعیان در مرکز افغانستان را صادر کرد که منجر به قتل عام هزاران شیعه هزاره شد. اموال آنها توقیف شد و مجبور شدند خانه‌های خود را رها کنند. تقریباً یک قرن شیعیان هزاره در زندان بودند و به عنوان برده به بازرگانان ثروتمند فروخته می‌شدند. زنان و کودکان آنها مورد آزار جنسی قرار گرفتند و طبق گزارش‌های متعدد تاریخی ، بسیاری از آنها مجبور به تقیه شدند. وضعیت شیعیان هزاره در دهه‌های بعد بدتر شد ، به ویژه در دوران استبداد طالبان در دهه 1990 ، هنگامی که به خانه های شیعیان حمله می‌شد و بیشتر آنها در استان‌های شمالی کشور شناسایی و کشته می‌شدند.پیشینه این حملات با دو حمله از این دست که در سال 2016 به وقوع پیوست، رقم خورده است. در ماه اکتبر، در حمله یک فرد مسلح به سوی عزاداران شیعه در روز عاشورا (10 محرم) در منطقه شیعه‌نشین کابل آتش سال 18 نفر کشته و 54 نفر زخمی شدند. داعش بلافاصله مسئولیت این حمله وحشتناک را بر عهده گرفت. روز بعد، در حرکتی مثال زدنی، هزاران نفر از شیعیان هزاره در خیابان‌های کابل راهپیمایی کردند و یاد شهیدان کربلا و کابل را گرامی داشتند. دقیقاً 40 روز بعد  به مناسبت اربعین حسینی ، تروریست‌ها مجددا حمله‌ای را در کابل ترتیب دادند که طی آن  دست کم 27 نفر کشته و صدها نفر زخمی شدند. در این حمله یک بمب‌گذار انتحاری خود را در مسجد باقرالعلوم واقع در جاده دارالامان در فاصله کمی از ساختمان  پارلمان منفجر کرد.در ژوئن 2017  در حمله دیگری از سوی تروریست‌های داعش به مسجدی در منطقه‌ای شیعه‌نشین در کابل تعداد زیادی کشته شدند. حمله به مسجد الزهرا در ماه مبارک رمضان که یک ماه پس از انفجار یک کامیون در پایتخت افغانستان رخ داد ، نشان داد که این گروه تروریستی جای پای خود را این کشور جنگ‌زده محکم کرده است. این ترس چهار ماه بعد  در اکتبر 2017 ، پس از بمب‌گذاری در مسجد امام زمان در همان منطقه که حداقل 39 کشته برجای گذاشت، افزایش یافت.پس از آن هم بیش از 34 دانش‌آموز جوان در یک مرکز آموزشی در محله دشت برچی کاشته شدند. دانشجویان در آن زمان برای کنکور دانشگاه آماده می‌شدند وآرزوهای آنها همراه آنها به خاک سپرده شد. در سپتامبر 2018 نیز دو بمب‌گذاری در یک باشگاه ورزشی در همان محله باعث کشته شدن 20 نفر شد  از جمله روزنامه‌نگاران و دیگرانی شد که پس از اولین انفجار به محل حادثه رسیدند. آنها هنگام تلاش برای نجات مجروحان انفجار اول کشته شدند. یک سال بعد  در آگوست سال 2019  در روز صدمین سالگرد استقلال افغانستان از انگلیس  یک بمب‌گذار انتحاری داعش  به یک مراسم عروسی یک زوج جوان شیعه هزاره در کابل حمله کرد و 63 نفر را کشت و صدها نفر را زخمی کرد. عروس و داماد زنده مانده بودند، اما تعداد زیادی از خانواده‌های نزدیک و بزرگ آنها ازاین حادثه وحشتناک نجات پیدا نکردند. با این حال بدترین حملات در ماه می سال 2020 رخ داد، زمانی که تروریست‌ها با لباس شخصی 15 زن باردار و نوزاد را در یک زایشگاه در منطقه دشت برچی کشتند.به گزارش خبرگزاری شبستان، یکی از فرماندهان طالبان، یک بار در جمع بزرگان قبایل پشتون در شمال افغانستان گفت: «هزاره ها مسلمان نیستند، شما می‌توانید آنها را بکشید.»