انتشار لیست سوم «غیر روانشناسان» فاقد مجوز
ضرورت ارائه خدمات روانشناسی بهویژه در جوامع امروزی، بر هیچ فردی پوشیده نیست. در کنار روانشناسهای دلسوز و آگاه، هستند کسانی که بدون کمترین تخصص وارد حوزه روانشناسی شده و بهخصوص در فضایمجازی، دنبالکنندگان زیادی برای خودشان دستوپا کردهاند. تعدادیشان، دکترهای خودخواندهای هستند که سالها در صداوسیما و دانشگاهها صاحب تریبون و صندلی بودهاند و با برگزاری همایش و کارگاه و فروش محصولات صوتی و بصری جیبشان را پرپول کردهاند و حالا سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور از انتشار لیست سوم افراد «غیر روانشناس فاقد مجوز» خبر داد. بنا بر اعلام پایگاه اطلاعرسانی سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور، لیست سوم افراد «غیر روانشناس فاقد مجوز» شامل افراد متخلف با پیجهای جعلی، گروههای واتسآپی، صفحات اینستاگرامی، تلگرامی، کلاب هاوس، سایتها و مؤسساتی که بهطور غیرقانونی در فضای مجازی یا حقیقی درباره روانشناسی و مشاوره فعالیت میکنند یا با برگزاری کارگاههای آموزشی اقدام به سوءاستفاده از مردم و جامعه روانشناسی و مشاوره میکنند و به اعتبار و اعتماد رشته لطمه وارد میآورند؛ منتشر و اسامی آنها در اختیار مراجع قانونی گذاشته میشود. سه ماه قبل نخستین لیست از «غیر روانشناسان فاقد مجوز» شامل ۱۴۴ اسم در حالی از سوی سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور منتشر شد که در بین آن، اسامی افراد شناختهشدهای که بعضاً در برنامههای تلویزیونی و یا در خارج از مرزهای کشور سخنرانیهایی داشتند، دیده میشد. این اقدام سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور با واکنشهای متعددی مواجه شد و پسازآن بود که محمد حاتمی رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور با بیان اینکه وظیفه داریم در این رابطه به مردم اطلاعرسانی کنیم، اعلام کرد که هیچکدام از افرادی که اسامی آنها در لیست یادشده درجشده است مدرکی ندارند و اگر غیرازاین است مدارک خود را منتشر کنند.
وی در پاسخ به منتقدان در خصوص چرایی درج نام افرادی که در زمینه «کوچینگ» و یا «منتورینگ» فعال هستند در لیست «غیر روانشناسان فاقد مجوز»، گفته بود «معنای «کوچ» یعنی مربیگری و تربیت فرد برای رسیدن به هدف که عمدتاً در این مسیر باید انگیزه برای دیگران ایجاد کنند و نهایتاً بهاجبار باید از مفاهیم روانشناسی استفاده کنند. آنچه از معنی «کوچ» مصطلح شده بر اساس مفاهیم روانشناسی است. درواقع بخش اصلی آن روانشناسی و بخش دیگر آن مدیریتی است. در حالی روانشناسان سالها برای گرفتن مدرک تحصیلی خود درسخوانده و زحمت میکشند که این افراد با هر عنوانی در فضای مجازی فعالیت میکنند.»
به گفته وی، برخی از افرادی که اسامی آنها در لیست یادشده درجشده است با برگزاری کارگاههایی در طول یک روز درآمد یک میلیارد تومانی داشتهاند و بعضاً با مدرک «فوقدیپلم مکانیک» با عنوان «مشاور خانواده» در حال فعالیتاند.
رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور با بیان اینکه شعبات موجود در قوه قضاییه اهتمام ویژهای به رسیدگی به تخلفات حوزه روانشناسی و مشاوره ندارند و نیاز است تا شعبهویژهای برای رسیدگی به این تخلفات ایجاد شود، تصریح کرده بود که باید شورای هماهنگی ملی برای نظارت بر غیر روانشناسان فاقد مجوز ایجاد شود.
سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور ۶روز پس از انتشار لیست اول «غیر روانشناس فاقد مجوز»، لیست دوم را حاوی اسم ۶۱روانشناسنما و ۳۲صفحه که بهصورت غیرقانونی در حیطه روانشناسی در حال فعالیت هستند، منتشر کرد.
محمد حاتمی، رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور در نشست خبری خود با بیان اینکه با انتشار این اسامی قصد توهین به افراد را نداشتیم و تنها اطلاعرسانی کردیم، اظهار کرد «هدفمان اطلاعرسانی بود. پنج ماه پیش از انتشار اسامی نیز دائماً در مصاحبهها اعلام کردیم که درصدد انتشار این لیست هستیم تا برای افراد «غیر روانشناس فاقد مجوز» زمینهسازی شود و اگر مایل هستند قبل از انتشار اسامی مسائل را حل کنند. اینطور نبود که لیستی تهیه کنیم تا این افراد را بهاصطلاح بزنیم. سه سال شب و روز زحمت کشیدیم برای احصاء این اسامی و به این افراد زنگ زدیم تا به آنها اطلاع دهیم فعالیت آنها غیرقانونی است. برخی جواب نداده و به سازمان نمیآمدند. ما اصل را بر پیشگیری و تعامل گذاشتیم تا مساله حل شود اما با پیچیده شدن مساله کار را به مردم واگذار کردیم.»
مردم باید بین غیر روانشناسها و درمانگران دارای صلاحیت کار رواندرمانی تمایز قائل شوند و برای درمان مشکلات مرتبط با سلامت روان و دریافت مشاوره یا راهنمایی حرفهای به کلینیکهای دارای مجوز از سازمان نظام مراجعه کنند. همچنین حق دارند از درمانگرشان تقاضا کنند درباره مجوزهای لازم بلکه درباره سوابق حرفهای و علمیاش مثل مقطع تحصیلی، گرایش و حتی دانشگاه محل تحصیل توضیح مختصری ارائه بدهد.