روزی که سالوادور آلنده رئیس‌جمهور منتخب شیلی در پی کودتا کشته شد

۱۱سپتامبر سال ۱۹۷۳ سالروز پایان حکومت سالوادور آلنده رئیس‌جمهور سوسیالیست کشور شیلی است. در این روز جمعی از نظامیان شیلی به ریاست ژنرال اوگوستو پینوچت (پینوشه) کاخ ریاست جمهوری شیلی را محاصره کردند. آلنده با تفنگی که قبلاً فیدل کاسترو به او هدیه کرده بود به میان مدافعان کاخ رفت و ضمن مبادله گلوله کشته شد. 
همسر او همان روز اعلام کرد که کودتای نظامیان با کمک و نقشه واشنگتن و به دست CIA انجام‌شده است. آلنده که در سال ۱۹۷۰ به ریاست جمهوری شیلی انتخاب‌شده بود بسیاری از شرکت‌های آمریکایی فعال در شیلی را ملی کرده بود. کمپانی آمریکایی «آی تی تی» در ساقط کردن آلنده نقش مؤثر داشته است.
 آلنده که افکار مارکسیستی داشت پس از روی کار آمدن، تلاش کرد که سوسیالیسم را در شیلی در چارچوب دمکراسی و با تعاونی کردن مؤسسات پیاده کند که توأم با خشونت نباشد ـ همین روشی که کمونیست‌ها پس از فروپاشی شوروی در پیش گرفته‌اند.
آلنده بارها گفته بود که برای دولت آمریکا ـ به سبب نفوذ کمپانی‌های بزرگ در دولت واشنگتن ـ تأمین منافع مادی در درجه اول اهمیت قرار دارد. مورخان چگونگی کودتا بر ضد آلنده را با آنچه در ۲۸مرداد سال ۱۳۳۲ (ماه اوت ۱۹۵۳) در ایران منجر به سقوط دولت دکتر مصدق شد مقایسه کرده و مشابه هم می‌دانند.
 آلنده در دفتر خاطراتش نوشته است که «تاریخ» نثار دولت‌هایی که بدون دلیل برای رسیدن به هدف‌هایشان از زور استفاده می‌کنند شرم خواهد کرد. در پی کودتای ۱۱ سپتامبر ۱۹۷۳ شیلی، ظرف یک ماه، هفت حزب هوادار آلنده غیرقانونی اعلام شدند و بیش از دو هزار تن از جمله چند روشنفکر بنام شیلیایی سر به نیست گردیدند و ....
«تاریخ نشان داد که مردم شیلی در نخستین فرصتی که به دست آوردند قدرت را به پیروان آلنده سپردند و دختر او اینک رئیس پارلمان شد و دختر یک ژنرال مقتول وی رئیس‌جمهور، و پیونوشه هم آخر عمر در حبس خانگی و داشتن چندین پروند قتل و سوءاستفاده مالی و نقض قانون اساسی در دادگاه درحالی‌که دچار بیماری آلزایمر (فراموشی) بود درگذشت.
همین کار (انتقام‌گیری و عمدتاً به طرق دمکراتیک) را مردم اندونزی قبلاً کرده و دختر سوکارنو را سال‌ها پس از برکناری پدرش که بنیادگذار این کشور بود به رهبری اندونزی برگزیده بودند.
 در یونان، گواتمال و کنگو نیز چنین شد. در کنگو «کابیلا» از پیروان لومومبا «موبوتو» را برکنار و دربه‌در کرد. به خاطر داشته باشیم که پس از پیروزی انقلاب ایران، بسیاری از پیروان راه دکتر مصدق که با آنان پس از براندازی ۲۸مرداد ۱۳۳۲ بدرفتاری شده بود به کار و مقام بازگشتند و با کودتاگران همان معامله‌ای شد که بعداً موبوتو، سوهارتو و پینوشه به صورتی دیگر دچار آن شدند.