2465
جهت اشتراک در روزنامه همدلی ایمیل خود را ثبت فرمائید
در گفت‌وگو با «همدلی» مطرح شد
وکیل‌کشان به روایت عبدالصمد خرمشاهی
همدلی| ستاره لطفی- دو روز پیش «نصیر فرخ نژاد»، وکیل دادگستری و عضو مرکز وکلای قوه قضاییه در لرستان به قتل رسید. خبر‌ها حاکی از آن است که جسد فرد مذکور توسط پلیس آگاهی در منطقه دوره چگنی لرستان پیداشده است. ماه گذشته یک وکیل دیگر این بار در شاهرود در مقابل دیدگان همسر و فرزند ۵ساله‌اش به قتل رسید.
او «محمودرضا جعفرآقائی» نام داشت که ساعت یک بامداد 17 مرداد همراه همسر و پسر ۵ساله‌اش پس از پیاده شدن از خودروی پژو ۲۰۶ سفیدرنگش، قصد ورود به خانه‌اش را داشت اما درست در همان لحظات مرد ناشناسی که مسلح به سلاح کمری بود خود را به وکیل جوان رساند و با شلیک چندین گلوله او را مجروح کرد و گریخت. این حادثه هولناک در شرایطی اتفاق افتاد که همسر و فرزند خردسال وکیل جوان شاهد این صحنه بودند و وحشت‌زده با دادوفریاد از مردم درخواست کمک می‌کردند.
تنها چند روز بعد از قتل وکیل شاهرودی، خبری مبنی بر قتل فجیع یک وکیل تبریزی در دفتر کارش در خیابان انقلاب تبریز در فضای مجازی منتشر شد. البته این خبر مدتی بعد از انتشار، توسط سرهنگ هاشم شعفی، معاون اجتماعی و فرهنگی فرماندهی انتظامی آذربایجان‌شرقی، تکذیب شد. به‌رغم این تکذیب اما برخی از منابع غیررسمی در تبریز کماکان به قتل وکیل تبریزی تأکید داشتند.
افزایش خشونت علیه وکلا
این اولین بار نیست که خبر خشونت علیه وکلا خبرساز می‌شود، همین خرداد پارسال اخباری مبنی بر قتل پریوش ظفری (کارآموز وکالت در کرمانشاه) توسط همسر موکلش با واکنش‌های زیادی همراه شد. چند ماه بعد از حادثه کرمانشاه، عزت‌الله خورشیدی، عضو هیأت مدیره و نایب رئیس دوره دوم و سوم کانون وکلای لرستان، مورد سوءقصد قرار گرفت. ماجرا ازاین‌قرار بود که پنج فرد مسلح به سلاح‌های جنگی و شکاری به منزل عزت‌الله خورشیدی حمله کردند و منزل او را به گلوله بستند که او از این تعرض جان سالم به در برد.
خشونت و سوءقصد به جان وکلا زیاد است اما آنچه قتل‌های اخیر را برجسته می‌کند فاصله زمانی کوتاه بین این قتل‌هاست، قتل سه یا حداقل دو وکیل در کمتر از یک ماه در کشور نشان از افزایش خشونت علیه وکلا دارد. البته افزایش خشونت در جامعه ایران خبر جدیدی نیست، اما افزایش خشونت در جامعه وکلا که قرار است حق‌ستان باشند قابل‌تأمل است. بدیهی است قتل در هر جامعه‌ای، ریشه در نابسامانی‌های اجتماعی و اقتصادی آن جامعه دارد. قتل‌های صنفی نیز از این قاعده مستثنی نیستند. بااین‌حال اگر بخواهیم به‌طور خاص به موضوع قتل وکلا از دیدگاه اجتماعی بپردازیم، می‌توانیم آن را محصول عوامل مختلف دانست که یک وکیل پایهیک دادگستری در ذیل آن‌ها را برشمرده است.
باید نگاه جامعه و نگرش فرهنگ‌عامه نسبت به وکلا فرق کند
«عبدالصمد خرمشاهی»، وکیل پایهیک دادگستری و عضو کانون وکلای مرکز، در واکنش به افزایش خشونت علیه وکلا به همدلی گفت: در سال‌های اخیر هجمه‌های زیادی چه ازنظر معنوی و چه ازنظر فیزیکی و امثالهم نسبت به وکلا صورت گرفته است. متأسفانه شاهد بودیم چندین نفر از همکاران ما به جرم این‌که به وظیفه حرفه‌ای خود عمل کردند به قتل رسیدند.
وی با اشاره به دلایل این خشونت افزود: دلایل این خشونت را در چند نکته می‌توان خلاصه کرد. ابتدا باید به مقوله فرهنگ و نوع نگاه جامعه اشاره کنم.
یک فرهنگ و نگاه غلط به جایگاه وکیل در افکار عمومی جامعه جاافتاده است که ریشه‌اش را باید در رسانه‌ها به‌خصوص در پاره‌ای از موارد عملکرد صداوسیما در این خصوص دانست.
وی ادامه داد: در سال‌های گذشته شاهد بوده‌ایم که سریال‌ها و فیلم‌های که از سوی صداوسیما پخش‌شده و در آن وکیلی نقش ایفا کرده متأسفانه چهره وکیل مخدوش شده است و منطبق با واقعیت‌ها و عملکرد صحیح بخش اعظمی از وکلا نبوده است. طبیعی است در هر صنف و حرفه‌ای افرادی هستند که با عملکرد ناصحیح خود موجبات خدشه واردکردن بر اعتبار آن صنف را فراهم می‌کنند؛ اما باید در نظر داشت که هرگز نمی‌توان رفتار نامناسب یا اخلاق غیرحرفه‌ای بخشی از همکاران که وکالت را با کسب‌وکار آن‌چنانی اشتباه گرفته‌اند بر همه وکلا تعمیم داد.
خرمشاهی در مورد دلیل دیگر گفت: علت دیگر برمی‌گردد به رفتار و عملکرد غیرحرفه‌ای برخی از همکاران که به لحاظ عدم تجربه کافی و عدم تعهد به موکل موجبات ناخشنودی را فراهم کرده است.
خشونت علیه وکلا ناشی از تنزل جایگاه وکیل در جامعه است
وی با اشاره به تنزل شأن و جایگاه واقعی وکیل و وکلا در جامعه، تصریح کرد: از این قضیه نیز نباید مغفول ماند که در سال‌های اخیر تصویب قوانین نامناسب و نگاه نه‌چندان مثبت قوه قضاییه به این نهاد مدنی دیرپای باعث شده است که برخلاف خیلی از کشورهای پیشرفته‌شان و منزلت کانون‌های وکلا و وکلای دادگستری روزبه‌روز نازل‌تر شود. در مجموع این علت و سایر علت‌ها آن‌چنان شأن و منزلت وکیل را مورد بی‌اعتباری ساخته که متأسفانه برخی از افراد بدون هیچ واهمه و ترسی به خودشان اجازه می‌دهند هرگونه بی‌احترامی و خشونت را از یک اهانت ساده گرفته تا ضرب و شتم نسبت به وکلا انجام دهند. این وکیل پایهیک دادگستری تأکید کرد: با این اوضاع احوالی پیش رو داریم قطعاً نباید خوش‌بین باشیم که قتل مرحوم فرخ نژاد آخرین جنایت ازاین‌گونه جنایت‌های قرون‌وسطایی خواهد بود.
خرمشاهی درباره راهکار اساسی برای جلوگیری ازاین‌گونه اتفاقات در جامعه گفت: مادامی‌که فرهنگ‌سازی درست از سوی مسئولان وقت در ارتباط با نگاه عوام نسبت به جایگاه وکیل صورت نگرفته و تا زمانی که شأن و منزلت و اعتبار وکلا در قوانین یا بخشنامه‌ها جدی گرفته نشود انتظار تغییر رفتار برخی از افراد نسبت به وکلا بسیار بعید است. قطعاً در این رابطه مجلس و قوه قضاییه اگر که بخواهند می‌توانند با تصویب قوانین یا وضع مقررات و بخشنامه‌های قاطع و بازدارنده جلوی این‌گونه جنایت‌ها را بگیرند. در غیر این صورت متأسفانه در آینده نیز نمی‌توانیم خوش‌بین باشیم که این‌گونه جنایت‌ها علیه وکلا صورت نگیرد.