پیامدهای برخورد گزینشی با فساد

رضا صادقیان- با توجه به گزارش‌های منتشرشده و موضع‌گیری نمایندگان مجلس شورای اسلامی و رئیس جمهور درباره برخورد با مدیران متخلف همچنان پرونده تخلف فولاد مبارکه و یکی از بانک‌های بخش خصوصی تا رسیدن به نتیجه مشخص گشوده است. به نظر می‌رسد پس از بررسی و تهیه گزارش‌های مالی از سازمان، نهادها و دستگاه‌های اجرایی به نام برخی‌ها بسیار پرداخته می‌شود و شماری دیگری از مدیران ارشد و میانی در حاشیه امن به کارهای جاری مشغول هستند؛ نه کسی نام و نشان آن‌ها را به زبان جاری می‌کند و نه در رسانه‌ها خبری از عکس و سابقه آنان هست، این‌همه یعنی برخوردهای گزینشی و سلیقه‌ای انجام دادن، یعنی فساد یکی را دیدن و دیگری را زیرسبیلی رد کردن! یعنی فساد مهم است، ولی اگر از طرف رقیبان ما انجام شود.
نمونه دیگری از برخوردهای گزینشی نامناسب نحوه سخن گفتن درباره فسادهای مالی و ارتباط آن با جریان‌های سیاسی است. به دو مورد آن اشاره می‌شود: 1. حجت‌الاسلام علیرضا سلیمی در گفت‌وگو با ایرنا با اشاره به فضاسازی اصلاح‌طلبان درباره فساد صورت گرفته در شرکت فولاد مبارکه برای فرار از پاسخگویی گفت: «پای اصلاح‌طلبان در ماجرای فساد صورت گرفته در شرکت فولاد مبارکه گیر است و نمی‌توانند از پاسخگویی فرار کنند.» 2. دکتر بیگی نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی تأکید کرد: «در فولاد مبارکه خطاب ما به فسادی است که در دولتمردان روحانی اتفاق افتاده است. تا الان در هر فسادی که متمرکز شدیم اسم آقایان جهانگیری، آخوندی و واعظی در صدر سوءِ استفاده‌کنندگان بوده است ولی در گزارش تحقیق و تفحص از بانک‌ها هم اسامی اصولگرایان وجود دارد و هم اصلاح‌طلبان.»
برای شفافیت بیشتر لازم به ذکر است، فساد مالی، سوءاستفاده از جایگاه و مقام، رانت‌خواری، واگذاری کارهای سخت به انسان‌های کوچک و حقیر، نابود کردن منابع مالی و ملی با برچسب‌های متفاوت و فریبنده و... فساد است، حتی کوچک و ناچیز در مقایسه با میزان درآمدها و سرمایه‌گذاری‌های صورت گرفته. وقتی مدیر ارشد یک سازمان در برابر انتقادها حاضر به باج‌ دادن و اهدای هدیه شود، لاجرم در راه فساد گام برداشته است، ‌حتی اگر شب تا صبح درباره کارهای مفید، تولید بیشتر و انجام خدمات بسیار خوب به شهروندان سخنرانی کند. تفاوتی نمی‌کند چه فرد، چهره سیاسی و اجتماعی و کدامین مدیر این فساد را انجام داده باشد. ارتباط دادن فسادهای کشف‌شده و در حال بررسی به جریان‌های سیاسی و نام بردن از برخی افراد و نادیده گرفتن سایرین یعنی فساد و رفتارهای نادرست را لاپوشانی، مخفی‌کاری و توجیه کردن.
اتخاذ رفتارهای دوگانه و برخوردهای سلیقه‌ای با مسئله‌ی گزارش‌های رسمی و کارشناسی شده، پرونده‌های فساد اقتصادی و دادگاه‌های برگزارشده صرفاً اقدامی در جهت ساخت حاشیه‌ای امن و بی حاشیه برای مفسدان است. مفسدانی که با آسودگی تمام و خیالی آسوده کار خود را می‌کنند و ویرانی‌های بیشتری برجای می‌گذارند و تا هنگامه‌ای که برخی از مسئولان و حتی مدافعان عدالت فساد یکی را گل‌درشت ببینند و از تخلف و فساد دیگری چشم‌پوشی کنند، در برخورد با فسادهای کشف‌شده و سایر پرونده‌های اختلاس راه به‌جایی نخواهیم برد. واکنش‌هایی که بیش از آنکه دغدغه پرداختن به فساد و حل این معضل را در کشور داشته باشند،‌ مخاطب را با سلیقه‌ای برخورد کردن،‌ کینه‌جویی و عقده‌گشایی آشنا می‌سازند.