پاسخ سازمان برنامه‌وبودجه به گزارش «همدلی»

همدلی| پیرو گزارشی با عنوان «رد پای گاف‌های بودجه‌ای در معیشت» مورخ 13/6/1401 در روزنامه همدلی منتشر شد سازمان برنامه‌وبودجه جوابیه‌ای ارسال کرد که توضیح آن در ادامه است. اصلاحیه قانون بودجه 1401 اجتناب‌ناپذیر است تراز کل بودجه ۸۰درصد بهبود یافت و ۵۰هزار میلیارد تومان بدهی دولت قبل تسویه شد. ارائه تحلیل و قضاوت در خصوص عملکرد دولت بر مبنای گزارش تفریغ بودجه ۴ماهه، اقدام سنجیده و کارشناسی نیست چرا که عمده احکام و وصول درآمدها در ماه‌های ابتدایی سال فاقد عملکرد مشخصی بوده و عموماً در ماه‌های بعدی وصولی درآمدها و اجرای احکام سرعت می‌گیرد. به همین منظور اساساً گزارش‌های تفریغ بودجه بعد از اتمام سال مالی تنظیم می‌شود و این اقدام جدید دیوان محاسبات در ارائه گزارش‌های تفریغ دو‌ماهه و ... تنها راهنمای عمل مدیران است.
از طرف دیگر نباید نکات برجسته عملکرد چهار ماه بودجه را در نظر نگرفت؛ چون بررسی عملکرد چهار ماه بودجه از بهبود شاخص‌های کلان حکایت دارد به‌طوری‌که دولت با اتکا به درآمدهای پایدار توانسته انسجام بیشتری به نحوه دخل‌وخرج کشور ببخشد که این مهم می‌تواند منجر به بهبود سایر شاخص‌های کلان اقتصادی شود.
در سال ۱۴۰۰ و زمان روی کار آمدن دولت سیزدهم بودجه با کسری ۴۸۰هزار میلیاردتومانی روبه‌رو بود و ۵۴هزار میلیارد تومان تنخواه بانک مرکزی در هزینه‌های جاری صرف شده بود؛ همچنین ۶۰هزار میلیارد تومان در خزانه بدون اعتبار مانده بود؛ به‌عبارت‌دیگر دولت قبل بر مبنای درآمدهای ناپایدار هزینه‌ها را افزایش داده بود و همین موضوع سبب تلنبار شدن مطالبات اقشار مختلف ازجمله معلمان و بازنشستگان شده بود.
باروی کار آمدن دولت سیزدهم تمرکز بر افزایش درآمدها پایدار، حذف هزینه‌های غیرضروری و ممنوعیت استقراض از بانک مرکزی در دستور کار قرار گرفت و در اثر این رویکرد پایان سال ۱۴۰۰ علاوه بر بازپرداخت مطالبات و تسویه تنخواه بانک مرکزی اعتبارات طرح‌های عمرانی و اشتغال هم به رقم تاریخی ۲۰۰هزار میلیارد تومان رسید.
 منابع درآمدی بودجه ۶۳درصد رشد داشت
همین رویکرد در سال ۱۴۰۱ با تمرکز بیشتری دنبال شد و بررسی گزارش عملکرد بودجه در چهار ماه نخست امسال نشان می‌دهد منابع درآمدی نسبت به مدت مشابه سال قبل ۶۳درصد رشد پیدا کرد. با تلاش مسئولان بخش نفت در چهار ماه نخست سال منابع حاصل از فروش نفت و فرآورده‌های نفتی ۴۸۱درصد افزایش پیدا کرده است.
 سهم صندوق توسعه از منابع درآمدی صفر شد
در جهت چابک‌سازی دولت و فروش اموال مازاد واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای ۴۷۰درصد و واگذاری اموال منقول و غیرمنقول ۱۰۴ درصد در چهارماهه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد داشته است.
استفاده از تنخواه‌گردان خزانه و ظرفیت ماده ۱۲۵ بیش از ۳۶درصد در این مدت کاهش پیدا کرده است، از سوی دیگر منابع درآمدی حاصل از استفاده از صندوق توسعه ملی در چهار ماه نخست سال گذشته شش هزار و ۳۳۷ میلیارد تومان بوده که این رقم در ۴ماهه نخست سال جاری به صفر رسیده است.
 پیش‌بینی کاهش رشد نقدینگی و نرخ تورم در ماه‌های آینده
بررسی گزارش عملکرد چهارماهه بودجه کل کشور نشان می‌دهد تراز کل بودجه ۸۰درصد بهبود پیدا کرده، به‌عبارت‌دیگر اگر رویکرد کنترل خلق پول توسط بانک‌ها ادامه پیدا کند با توجه به انضباط مالی دولت کاهش نقدینگی و نرخ تورم در ماه‌های پیش رو را شاهد خواهیم بود.
در چهار ماه نخست امسال با تمرکز بر بهبود عملکرد شرکت‌های دولتی سود این شرکت‌ها ۱۲۶درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش‌یافته است.
 دولت سیزدهم هر ماه ۱۱هزار میلیارد تومان بدهی دولت قبل را پرداخت می‌کند
۵۳۵ هزار میلیارد تومان رقم تعهدی است که دولت قبل با فروش اوراق ایجاد کرده و دولت سیزدهم هر ماه به‌طور میانگین ۱۱هزار میلیارد تومان اصل و سود این اوراق را بازپرداخت می‌کند. بااین‌وجود و با اتکا به درآمدهای پایدار منابع حاصل از انتشار اوراق خزانه اسلامی در این مدت ۸۳درصد کاهش پیدا کرده است؛ به‌عبارت‌دیگر دولت در چهار ماه نخست سال حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان اصل و سود اوراق قبل را تسویه کرده و کمتر از نصف این رقم اوراق جدید منتشرشده است.
منابع حاصل از انتشار اوراق جدید هم به احداث و تکمیل فضاهای آموزشی، پرورشی و ورزشی، بازسازی و مقاوم‌سازی فضای فیزیکی فرسوده دانشگاه‌های وزارت علوم و جهاد دانشگاهی، احداث و تکمیل طرح‌های نیمه‌تمام، مهار و تأمین آب کشور و تأمین سرمایه در گردش واحدهای تولیدی اختصاص‌یافته است. بهبود تراز 80درصد بودجه و رشد درآمدهای پایدار باوجوداینکه بخش قابل‌توجهی از درآمدهای بودجه در نیمه دوم سال محقق می‌شود نشان می‌دهد ریل‌گذاری دولت در انضباط مالی و بهبود فرایندهای بودجه اثربخش بوده است. کاهشی شدن دوباره نرخ تورم هم در اثر همین سیاست‌های بوده که با ادامه این روند قطعاً مردم اثر سیاست‌های درست دولت در زندگی خود بهتر احساس خواهند کرد. تراز کل بودجه ۸۰درصد بهبود یافت و ۵۰هزار میلیارد تومان بدهی دولت قبل تسویه شد.