پوتین؛ چشم‌انتظار زمستان اروپا

همدلی| محسن رفیق: پس از گذشت ماه‌ها از شروع تجاوز نظامی روسیه به اوکراین، به نظر می‌رسد که جهان نسبت به این اقدام روسیه همچنان در استیصال به سر می‌برد. این در شرایطی است که مذاکرات متناوب بین مقامات اوکراین و روسیه به هیچ نتیجه مشخصی دست پیدا نکرده است و از سویی کشورهای اروپایی نیز، از حمایت کم‌جان اولیه خود از جبهه اوکراین دست کشیده و تلاش در جهت تأمین انرژی نفت و گاز شهروندان خود را جایگزین آن کرده‌اند. از این منظر، شاید بتوان گفت که روسیه باوجود تحمل تحریم‌هایی همه‌جانبه، همچنان برگ برنده را در دست داشته و یکه‌تاز است. در این میدان، کرملین نه‌تنها هیچ قدمی از خواسته‌های خود عقب ننشسته است بلکه رویارویی اروپا با زمستانی بدون گاز و انرژی را به نظاره نشسته و این‌چنین شاید اوکراین را سوختی برای تقویت دوباره بنیان‌های تزاری خود قرار داده است.روز گذشته سخنگوی کرملین تأکید کرد که قبل از آنکه هرگونه نشست رودررویی بین رئیس‌جمهور روسیه و همتای اوکراینی‌اش برگزار شود، باید موضوع یک سری توافقات محکمی که رهبران روسیه و اوکراین امضا خواهند کرد مطرح باشد. به گزارش پایگاه اینترنتی راشا تودی، دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین در مصاحبه‌ای با روزنامه ایزوستیا عنوان کرد: «در ارتباط با مسئله مذاکرات بین پوتین و زلنسکی هیچ‌چیز تغییر پیدا نکرده است. هیچ‌کس نیازی به برگزاری یک نشست صرفاً برای اینکه نشستی برگزار کند ندارد.» او خاطرنشان کرد: «برای اینکه پوتین و زلنسکی با هم دیدار کنند و ایده چنین نشستی در دستور کار قرار بگیرد، کارهای زیادی باید انجام شود و بنیان توافقاتی که می‌توانند در عالی‌ترین سطوح رسمی شوند، باید گذاشته شوند.» سخنگوی کرملین در ادامه توضیحش درباره نشست بین روسای جمهور روسیه و اوکراین گفت: «در حال حاضر صحبتی از آن مطرح نیست.» او روز یکشنبه هم درباره همین موضوع صحبت داشت و به شبکه تلویزیونی روسیه گفت: «مسکو حاضر به مذاکره با زلنسکی است تا نشان دهد چطور مطالبات ما قرار است اجرایی شوند.»در همین حال، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا نیز پوتین را به استفاده کردن از انرژی به‌عنوان سلاح متهم کرد. به گزارش آناتولی، اورزولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا با انتشار پیامی در حساب توییتر خود درباره بحران انرژی در اروپا گفت: «پوتین با قطع عرضه و دست‌کاری بازارها از انرژی به‌عنوان سلاح استفاده می‌کند.» فون در لاین تأکید کرد که پوتین موفق نخواهد شد و اروپا به پیروزی دست خواهد یافت. او با اشاره به اینکه کمیسیون اتحادیه اروپا پیشنهادهای مختلفی را برای حمایت از خانوارها و مشاغل فقیر در برابر قیمت‌های بالای انرژی آماده کرده است، گفت: «هدف پیشنهادات آن‌ها کاهش تقاضای برق در زمان اوج مصرف، تعیین سقف قیمت برای گاز طبیعی که از روسیه از طریق خط لوله می‌رسد، حمایت از مصرف‌کنندگان و مشاغل با درآمد حاصل از بخش انرژی و کمک به تولیدکنندگان برق که به دلیل مشکلات نقدینگی دچار مشکل هستند.» این در حالی است که شرکت انرژی روسیه گازپروم روز دوم سپتامبر اعلام کرد که انتقال گاز طبیعی از طریق خط لوله نورد استریم را برای مدت نامحدودی متوقف کرده است.از سوی دیگر، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز گفت که ذخایر تسلیحاتی اتحادیه اروپا به دلیل کمک‌های تسلیحاتی به اوکراین به‌شدت رو به کاهش گذاشته است. به گزارش شبکه خبری راشاتودی، جوزپ بورل، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا در جریان گفت‌وگو با قانون‌گذاران در پارلمان اروپا با بیان اینکه زرادخانه‌های تسلیحاتی اروپا باید دوباره پر شوند، گفت: «انبارهای تسلیحاتی بسیاری از کشورهای عضو در حال خالی شدن هستند و علتش هم کمک‌های مداوم تسلیحاتی آن‌ها به اوکراین است.» این دیپلمات همچنین گفت که کشورهای عضو اتحادیه اروپا باید در ارسال کمک‌های نظامی به اوکراین هماهنگی داشته باشند تا از کاهش تسلیحات و هدر رفت پول جلوگیری کنند. اگر این کشورها به‌درستی هماهنگی نداشته باشند هزینه‌ها هدر می‌رود و مسئله کاهش انبارهای تسلیحاتی بیشتر دیده می‌شود ما باید این شکاف را پر کنیم.از آغاز حمله روسیه به اوکراین در ۲۴فوریه ۲۰۲۲ کشورهای اروپایی تسلیحات به اوکراین می‌فرستند و بورل نیز از آن زمان درباره آغاز یک هیات آموزشی برای سربازان اوکراینی صحبت کرده است. روز دوشنبه بورل گفت که بروکسل باید یک سال پیش به درخواست‌ها برای آموزش نیروهای اوکراینی سریع‌تر پاسخ می‌داد. رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا ادامه داد: «متأسفانه ما این کار را انجام ندادیم و امروز پشیمانیم. ما اوت گذشته باید این کار را انجام می‌دادیم و بابت انجام ندادنش متأسفیم. اگر آن زمان اقدام می‌کردیم امروز اتحادیه اروپا در وضعیت بهتری بود.»این در شرایطی است که اواخر ماه اوت، بایدن مجوز ارسال یک محموله تسلیحاتی به اوکراین به ارزش نزدیک به سه میلیارد دلار را صادر کرد. در اول سپتامبر، جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا اظهار کرد که قرار است بسته‌های تسلیحاتی بیشتری در آینده نزدیک برای اوکراین اعلام شود. همچنین بر اساس گزارش‌ها، واشنگتن ممکن است مهمات توپخانه‌ای اکسکالیبور با قابلیت هدایت دقیق را به کی‌یف بفرستد. به گفته رسانه‌ها، این مهمات می‌توانند تا مسافت ۷۰کیلومتر را طی کنند. مسکو بارها هشدار داده که ارسال تسلیحات غربی به اوکراین تنها باعث طولانی شدن درگیری و بدتر شدن رنج‌های انسانی می‌شود.در همین زمینه، پایگاه اینترنتی هیل وابسته به کنگره آمریکا به‌تازگی در گزارشی نوشت: «واشنگتن در اعطای تسلیحاتش به کی‌یف بی‌پرواتر عمل می‌کند.» بر اساس این گزارش، پیش‌ازاین، مقامات روسیه هشدار داده بودند که کاروان‌های تسلیحاتی غربی را به‌ویژه زمانی که به خاک اوکراین برسند به‌عنوان اهداف نظامی مشروع در نظر خواهند گرفت. بااین‌حال، تاکنون چنین کاروان‌هایی موردحمله قرار نگرفته‌اند، اگرچه ارتش روسیه گزارش داده که در چند موقعیت به تأسیسات نظامی اوکراین که محل نگهداری تجهیزات نظامی غربی بوده‌اند حمله کرده است. ازاین‌رو ظاهراً دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا نگرانی‌های سابقش برای ارسال تسلیحات به اوکراین را کنار گذاشته و واشنگتن اکنون معتقد است که می‌تواند تسلیحات بیشتری به کی یف بدهد.این رسانه نوشت که آمریکا ماه‌ها پس از آغاز جنگ در اوکراین، نسبت به برآورده کردن خواسته‌های کی یف به‌ویژه برای دریافت سلاح‌های سنگین مانند تانک‌ها یا جنگنده‌ها تردید داشته و مقامات آمریکایی در ابتدا باور نداشتند اوکراین بتواند از یک چنین کمک‌های نظامی استفاده کند. واشنگتن همچنین این نگرانی را داشته که کمک‌های نظامی گسترده به اوکراین باعث تشدید خطرناک تنش در روابطش با مسکو شود. مایکل اوهانلون یک تحلیلگر نظامی انستیتوی بروکینگز مستقر در واشنگتن نیز گفت: «ما در ابتدا کمی برای کمک به اوکراین، مراقب بودیم. ما نمی‌دانستیم آیا پوتین درگیری را تشدید خواهد کرد یا خیر و همچنین مطمئن نبودیم که آیا اوکراین می‌تواند ازآنچه ما برایش می‌فرستیم استفاده کند یا خیر.» هیل همچنین به نقل از چند مقام سابق آمریکایی نوشت: «اکنون ظاهراً این نگرش در حال تغییر است زیرا آمریکا معتقد است که به‌صورت مفروض روسیه در عملی ساختن تهدیدهای خود شکست‌خورده است.»از سوی دیگر، شبکه اسکای نیوز نیز گزارش داد که انگلیس هم قصد دارد برنامه آموزشی خود برای سربازان اوکراینی را با هدف حمایت از کی‌یف در درگیری‌های کنونی با روسیه گسترش داده و آن را تمدید کند. شبکه اسکای نیوز در این گزارش اعلام کرد، ارتش انگلیس برنامه آموزش نظامی به سربازان اوکراینی را از سه به پنج هفته افزایش داده و می‌تواند با این کار به‌طور بالقوه ده‌ها هزار نیروی تازه برای شرکت در این درگیری‌ها برای اوکراین فراهم کند. علاوه بر انگلیس، این برنامه آموزشی گسترش‌یافته توسط مربیانی از هشت کشور دیگر ازجمله نیوزیلند، سوئد و هلند ارائه خواهد شد.طبق گزارش‌ها، حدود ۴۷۰۰نیروی نظامی اوکراینی در حال حاضر این برنامه آموزشی را از زمان آغاز در ژوئن سال جاری میلادی در پایگاه‌هایی در شمال، جنوب غربی و جنوب شرقی انگلیس گذرانده‌اند. بن والاس، وزیر دفاع انگلیس به شبکه اسکای نیوز گفت: این برنامه آموزشی به‌سرعت توسعه یافت و تصمیم برای تمدید این دوره آموزشی با هدف ارائه بهترین آمادگی ممکن برای سربازان اوکراینی که به‌زودی در عملیات جنگی شرکت خواهند کرد، اتخاذشده است. بر اساس این گزارش، این برنامه بر مبنای آموزش اولیه نیروهای پیاده‌نظام انگلیس قرار دارد و به شرکت‌کنندگان اجازه می‌دهد تا مهارت‌های خود در کار با اسلحه را افزایش دهند و کمک‌های اولیه، تکنیک‌های زندگی در میدان نبرد در دوران جنگ و نحوه سازمان‌دهی یک گشت‌زنی را یاد بگیرند.در ادامه این گزارش آمده است: «این دو هفته تمدیدشده به آموزش مهارت‌های پیشرفته‌تر ازجمله سنگربندی کردن، جنگ شهری و عملیات‌ سوار بر خودروهای جنگی اختصاص دارد و شامل مانورهایی در محیط‌های جنگی شبیه‌سازی‌شده، می‌باشد.» به گزارش راشا تودی، تصمیم برای تمدید این برنامه آموزشی پس از فعالیت‌های مشابه قبلی در رابطه با آموزش سربازان اوکراینی توسط نیروی دریایی سلطنتی انگلیس در اسکاتلند، اتخاذ شد.در همین حال، روسیه نیز در اقدام متقابل جدید، ۲۵ آمریکایی دیگر را از ورود به این کشور منع کرده است. وزارت خارجه روسیه در بیانیه‌ای مربوط به وضع تحریم‌های جدید اعلام کرد: «اقدامات خصمانه مقام‌های آمریکایی که ادامه اقدامات و رویکرد روس هراسی می‌شود روابط دوجانبه بین دو کشور را از بین می‌برد و بر تقابل بین دو کشور می‌افزاید و به‌طورقطع این رفتارها بی‌پاسخ نخواهند ماند.» به گزارش پایگاه خبری هیل، وزارت خارجه روسیه علیه ۲۵آمریکایی دیگر ممنوعیت و محدودیت وضع کرده که شامل جینا ریموندو وزیر تجارت، چند سناتور آمریکایی به همراه بن استیلر و شان پن، بازیگران هالیوودی می‌شود. با اضافه شدن این افراد به فهرست تحریمی روسیه، تعداد شهروندان آمریکایی که دیگر اجازه ورود به روسیه را ندارند به ۱۰۷۳تن رسیده که در واکنش به وضع تحریم‌های واشنگتن علیه مسکو بابت حمله به اوکراین است. همچنین معاون وزیر تجارت آمریکا و دو تن از دستیارانش نیز در فهرست مذکور قرار گرفته‌اند. اسامی شش سناتور آمریکایی نیز در این فهرست دیده می‌شود: «مارک کلی، کوین کرامر، مایک روندز، کریستین سینما، ریک اسکات و پت تومی.» روسیه پیشتر ده‌ها تن دیگر از سناتورهای آمریکایی را در این فهرست لحاظ کرده بود.مسکو همچنین روز دوشنبه از ورود شان پن و بن استیلر، بازیگران هالیوودی به روسیه بابت سفرشان به اوکراین در خلال جنگ در این کشور ممانعت به عمل‌آورده است. شان پن در فوریه ۲۰۲۲ بابت فیلم‌برداری یک مستند وارد اوکراین شد و با ولادیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری این کشور پیش از آغاز جنگ دیدار داشت. شان پن در جریان مصاحبه مارس ۲۰۲۲ خود به سی.آن. آن گفته بود: می‌دانم که ما هرکاری از دستمان بر بیاید برای حمایت از مردم اوکراین و زلنسکی انجام می‌دهیم. بن استیلر نیز به‌عنوان سفیر حسن نیت کمیسیونر عالی آوارگان سازمان ملل در اواخر ژوئن ۲۰۲۲ با زلنسکی دیدار داشت. او در جریان سفرش گفته بود: «همه‌چیز مقابل چشم شماست. این واقعاً شوکه کننده است.» در فهرست تحریمی جدید افرادی که در سازمان‌های غیردولتی و ان.جی.اوها کار می‌کنند نیز دیده می‌شوند که شامل مدیر اجرایی نهاد غیردولتی جوامع باز، تحت اختیار جورج سوروس است.