سود بین‌بانکی باز هم صعودی شد؛ بورس بار دیگر نزولی

همدلی|  بازار سرمایه بر سر نبود قوانین باثبات همچنان نوسانات رو به پایینی را تجربه می‌کند. این را می‌توان از اجرای هر چند وقت یک‌بار افزایش نرخ سود بانکی بر بورس بهتر فهمید. در حالی چند وقت پیش رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: «سود بین‌بانکی باید طبق مصوبه ستاد اقتصادی دولت به میانگین ۲۰درصد برسد و قرار شد روند صعودی آن متوقف شود» که بار دیگر نرخ سود بین‌بانکی روند صعودی در پیش‌گرفته است. مرداد همین امسال بود که مجید عشقی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با تأکید بر اینکه سازمان بورس بر این موضوع تأکید دارد که سود بین‌بانکی طبق مصوبه ستاد اقتصادی دولت به میانگین ۲۰درصد برسد، اظهار کرد: «این در حالی است که از طرف دیگر بانک مرکزی هم سیاست‌هایی دارد. این نرخ مخصوصاً از ابتدای سال جاری افزایشی بود اما در جلسه‌ای که با رئیس‌کل بانک مرکزی داشتیم قرار شد روند صعودی آن متوقف شود»؛ او حتی تأکید کرده بود که در واقع دغدغه تورم مطرح است و دیدگاه‌های مختلفی در مورد میزان اثر افزایش نرخ سود بانکی روی نرخ تورم وجود دارد. این دیدگاه‌ها در بحث‌های کارشناسی پیش‌ می‌رود. این در حالی است که بار دیگر روند صعودی نرخ سود بانکی آغازشده و تأثیر منفی این سیاست به بازار سرمایه رسیده است. روز گذشته در پی انتشار خبر رشد نرخ سود بین‌بانکی بازار سرمایه هفته جاری را نزولی آغاز کرد شاخص کل بورس بیش از ۱۲هزار واحد کاهش یافت. شاخص کل بورس دیروز با ۱۲هزار و ۴۶۳واحد کاهش در رقم یک‌میلیون و ۴۲۶ هزار واحد ایستاد. شاخص کل با معیار هم‌وزن هم ۳۹۲۷ واحد کاهش یافت و به رقم ۴۰۷هزار و ۹۷۲ واحد رسید. در این بازار ۳۰۶هزار معامله به ارزش ۲۸هزار و ۳۶۴میلیارد ریال انجام شد. ملی صنایع مس ایران، پالایش نفت بندرعباس، کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران، پالایش نفت اصفهان و فولاد مبارکه اصفهان نسبت به سایر نمادها بیشترین تأثیر منفی را روی بورس گذاشتند. از طرفی شاخص کل فرابورس هم با کاهشی ۱۴۹واحدی در رقم ۱۹هزار و ۱۶۰واحد ایستاد. در این بازار ۱۸۶هزار معامله انجام شد که ۱۷۱هزار و ۸۲۰میلیارد ریال ارزش داشت. پلیمر آریاساسول، فرابورس ایران، سنگ آهن گوهرزمین و پتروشیمی زاگرس نسبت به سایر نمادها بیشترین تأثیر منفی و در مقابل سرمایه‌گذاری صبا تأمین نسبت به سایر نمادها بیشترین تأثیر مثبت را روی فرابورس گذاشتند.

 نرخ سود باز هم صعودی شد

سود بین‌بانکی در هفته‌های اخیر تیر روند صعودی داشت و به ۲۱.۳۱ درصد رسید که رشد قابل‌توجهی را ثبت کرد، زیرا این رقم، بالاترین عدد ثبت‌شده از این سود از بهمن سال ۱۳۹۹ تاکنون بود. این نرخ که به‌عنوان یکی از انواع نرخ‌های بهره در بازار پول به نرخ‌های سود یا بهره در سایر بازارها جهت می‌دهد، در واقع قیمت ذخایر بانک‌هاست و زمانی که آن‌ها در پایان دوره مالی کوتاه‌مدت اعم از روزانه یا هفتگی، دچار کسری ذخایر می‌شوند، از سایر بانک‌ها در بازار بین‌بانکی یا از بانک مرکزی استقراض می‌کنند. کارشناسان اقتصادی، افزایش نرخ سود بین‌بانکی را به این شرط که متداوم و چشمگیر باشد، عامل مهمی در کاهش تورم می‌دانند اما کارشناسان بورسی یکی از عوامل تأثیرگذار بر شکل‌گیری روند منفی در بازار سرمایه را افزایش این نرخ می‌دانند و معتقدند کاهش نرخ سود بانکی می‌تواند نقش مهمی در حرکت نقدینگی از بانک به بازار سرمایه داشته باشد و سبب رونق بازار سرمایه شود. این سیاست در ادامه تغییر کرد و نرخ سود بانکی کاهشی شد تا شاید بورس جان تازه‌ای بگیرد؛ اما حالا آخرین وضعیت سود در بازار بین‌بانکی حاکی از آن است که این نرخ به ۲۰.۷۴ درصد رسیده و در هفته‌های اخیر روند صعودی داشته است. به گزارش ایسنا، سود بین‌بانکی در اواخر تیرماه امسال رشدی را تجربه کرد و به ۲۱.۳۱ درصد رسید که با واکنش منفی بورسی‌ها مواجه شد. در پی این واکنش، در جلسه مسئولان بانک مرکزی با فعالان بازار سرمایه بر کنترل نرخ سود بین‌بانکی در چارچوب سیاست‌های پولی تأکید شد که پس‌ازاین جلسه و مصوبه آن، روند کاهشی این نرخ آغاز شد و به ۲۱.۱۳ درصد رسید. در ادامه، سود بین‌بانکی تا اواسط مردادماه به نرخ ۲۰.۵۹ درصد رسید اما در هفته‌های اخیر باز هم روند صعودی این نرخ شروع شده و بر اساس آخرین تغییرات در سود بین‌بانکی، این نرخ به ۲۰.۷۴ درصد رسیده است. دراین‌بین، ماجرای اعتراض بورسی‌ها به افزایش سود بین‌بانکی به این برمی‌گردد که فعالان بازار سرمایه، افزایش این نرخ را بر روند منفی این بازار و خروج سرمایه از آن تأثیرگذار می‌دانند، درحالی‌که کارشناسان پولی و بانکی معتقدند این نرخ‌ تأثیری بر تحولات شاخص بورس ندارد و روند افزایشی این نرخ در ماه‌های اخیر نیز ناشی از فشار تورمی بوده، نه سیاست‌های ضدتورمی. طبق این گزارش، سود بین‌بانکی که به‌عنوان یکی از انواع نرخ‌های بهره در بازار پول به نرخ‌های سود یا بهره در سایر بازارها جهت می‌دهد، در واقع قیمت ذخایر بانک‌هاست و زمانی که آن‌ها در پایان دوره مالی کوتاه‌مدت اعم از روزانه یا هفتگی، دچار کسری ذخایر می‌شوند، از سایر بانک‌ها در بازار بین‌بانکی یا از بانک مرکزی استقراض می‌کنند.