دستاورد سفر پلوسی و هدف چین از مانور نظامی
سیفالرضا شهابی (تحلیل گرسیاسی)سیفالرضا شهابی - خانم «نانسی پلوسی» رییس مجلس نمایندگان آمریکا در تور شرق آسیا و دیدار از چهار کشور سنگاپور، مالزی، کره جنوبی و ژاپن توقفی کوتاه در تایوان داشت؛ توقفی که خوشایند چین واقع نشد. پکن از قبل از انجام سفر، دیدار پلوسی از تایوان را محکوم کرد آن را خلاف تعهدات بین واشنگتن و پکن و دخالت در امور داخلی چین و محدوده ارضی این کشور تلقی کرد و تایوان را مورد تهدید قرار داد. با وجود همه تهدیدات، هواپیمای حامل خانم پلوسی و هیات همراه در روز سهشنبه ۱۱امرداد ۱۴۰۱ در فرودگاه تایپه پایتخت تایوان به زمین نشست. مطابق برنامه از قبل تعین شده، رییس مجلس نمایندگان آمریکا با خانم «تسای اینگ ون» رییس جمهور تایوان دیدار کرد و عکس یادگاری گرفتند.چین که علیرغم تهدیدات با حضور پلوسی در تایپه در مقابل عمل انجامشده قرار گرفت، چارهای نداشت جز اینکه در این مقطع دست به یک سری مانور نظامی در هوا و دریا بزند. به این خاطر، تعدادی از کشتیهای نیروی دریایی چین در نزدیکی خط میانه تنگه تایوان مستقر شدند، متقابلاً تایوان عملی مشابه انجام داد؛ ارتش تایوان دست به رزمایش «دفاع در مقابل حمله» زد و چین هم اعلام کرد که حملات دریایی و انهدام زیردریایی دشمن را تمرین خواهد کرد. وزیر خارجه تایوان هم گفت: «تایوان بههیچعنوان هراسی از پکن ندارد و اجازه مداخله به این کشور را نمیدهد.» و در این حالی است که پکن دیدارهای وزیران امور دفاع کشورش و آمریکا را لغو و همکاری در حوزه ایمنی دریایی را متوقف کرد. واشنگتن هم «کین گانگ» سفیر چین در آمریکا را فراخواند.با توجه به تحولاتی که در چند روز اخیر در شرق آسیا رخداده اولین سؤال که مطرح میشود این است که؛ آیا سفر خانم پلوسی به تایوان با توجه حساسیتی که چین نسبت به تایوان دارد و آن را یکی از استانهای کشورش قلمداد میکند و واشنگتن هم رابطه دیپلماتیک رسمی با تایوان ندارد در این مقطع زمانی که در اروپا درگیری در اوکراین به اوج رسیده ضرورت داشت؟
به چند دلیل آمریکا تنش در این منطقه را خواستار است:
۱- آمریکا در دستیابی به اهدافش در مقابل روسیه در اوکراین با ناکامی روبرو شده. انتظاری که واشنگتن داشت مبنی بر شکست نظامی مسکو و اضمحلال اقتصاد روسیه در مقابل تحریم همهجانبه آمریکا و اروپا علیه این کشور تحقق پیدا نکرد. روسیه در شرق اوکراین تسلط نظامی پیدا کرد و اقتصادش در لبه پرتگاه اضمحلال و نابودی قرار نگرفت و برعکس، اروپا و تا حدودی آمریکا با مشکل تورم و گرانی و تأمین غلات روبرو هستند و احتمالاً زمستان سختی را در پیش رو دارند. بر این اساس، واشنگتن بر آن شد تا با اعزام خانم پلوسی به تایوان در پی آن باشد مقداری از توجهات به اوکراین را کاهش دهد و به سمت درگیری بین چین و تایوان متوجه کند و احیاناً از کمکهای چین به روسیه جلوگیری کند.
۲-آمریکاییها و بلوک غرب از راهبرد تحول صنعتی چین موسوم به «چین ۲۰۲۵» وحشتزده هستند. همچنین چین در حال برنامهریزی است تا در سال ۲۰۴۹ در یک صدمین سال تأسیس جمهوری خلق چین در میان قدرتهای اقتصادی جهان در قامت یک مدعی ابرقدرتی حاضر شود، به این خاطر تمام تلاش واشنگتن بر این قرارگرفته تا حرکت به سمت چین ۲۰۲۵ را متوقف کند. هم ترامپ و هم بایدن بیشترین توجهشان را روی چین متمرکز کردند تا به هر نحوی شده از توسعه اقتصادی این کشور شرقی جلوگیری کنند.بااینهمه، بعید است که چین در دام آمریکا بیفتد و به خاطر الحاق تایوان وارد درگیری نظامی با تایوان بشود زیرا بر اساس قطعنامه ۲۷۵۸ مجمع عمومی سازمان ملل متحد که در سال ۱۹۷۱ تصویب شد جمهوری خلق چین pRC بهعنوان تنها نماینده قانونی چین در سازمان ملل به رسمیت شناختهشده و نمایندگان تایوان از سازمان ملل حذف شدند.هدف اصلی مانورهای نظامی چین در تنگه تایوان مقابله احتمالی با آمریکا در آینده است. اگر روزی آمریکاییها بخواهند در چین نیرو پیاده کنند کوتاهترین مسیر تنگه تایوان است و به این خاطر تسلیحات در اختیار تایوان قرار میدهد.