تبلور نگارگری سبک شیراز در آثار محسن کیانی

حضرت حافظ به نيكى از شاه شجاع و شاه يحيى ياد مي‌كند، در دورانى كه مملكت سخت‌ترین يورش دورانش را تجربه می‌کرد. دوره‌ای که حاكمان محلى فارس و شيراز توانستند اين خطه را از تاراج مغولان حفظ كنند و مأمنى براى هنرمندان و شاعران باشند. در اين دوره معروف به مکتب شیراز و دوره بعدی آن موسوم به شيراز تيمورى حاكمان هنردوست آن، شیراز را مجدد و متأثر از تمدن‌های کهن در سرزمین فارس به یکی از مراکز بزرگ فرهنگی ایران تبدیل نمودند. سیر تحول و پرورش نقاشى ايرانى همواره در این خطه ادامه داشته و هنرمندان هر دو مكتب شيراز با حفظ اصالت سبکی‌شان در اعتلای هنر نگارگری ایران نقش به سزایی داشته‌اند!
يكى از اصول زیبایی‌شناختی نگارگرى این مكتب پيوند با اصول هنر تصویرسازی نقش برجسته‌های ايران هخامنشی و ساسانی است كه در عین منحصربه‌فرد بودن برای ديگر مكاتب نگارگرى ايرانى پس از خود نیز الهام‌بخش شده است. هم در این مکتب و هم در نقاشی‌های محسن كيانى اين رنگ‌هاى تخت و جسور، خطوط كناره نما، توجه به انسان و حيوانات به شکل ترسيمات دوبعدى بيش از توجه به طبيعت و واقع‌گرایی آن مورد تأکید قرارگرفته. نگارگرى ايرانى قرن‌ها در خدمت ادبيات و تغزل شاعرانه بوده و اكنون احوالات محسن كيانى يادآور حالات شاعرانه سرزمين مادری‌اش شيراز است. او درعین‌حال مانند پيشينيان خودش از نزدیک طعم تلخ جنگ را به‌عنوان يك رزمنده نوجوان در جبهه‌های جنگ چشيده، جنگى كه هم‌رزمانش در پيش چشمانش جان می‌دادند. او که از جان دادن آن‌ها به‌جان‌آمده بود تنها پناهش دست بر بوم نقاشى بردن شد تا به امروز كه چهره كريه جنگ را هنر او همچنان به ياد ما می‌آورد تا فراموش نكنيم كه چه بر سر اين مرزوبوم طى قرن‌ها جنگ و خشونت رفته است. در نقاشى رستم در چاه محسن کیانی، شيهه وحشت آلود اسب يادآور نگاره مشهورى در مكتب شيراز تيمورى و نگاه وحشت آلود اسب اسفنديار در نبرد با سيمرغ می‌باشد و در نقاشی «من و سیمرغ» مصائب هفت‌خوان عشق عطار را به تصویر می‌کشد. انگار که عاقبت تک‌تک ما را از جنگ با طبيعت، جنگ با خود و بيگانگان مصور كرده است. اگر در طى اعصار، نگاره‌های متداول ايرانى، مزين به زر و سيم بودند اما در نقاشی‌های محسن کیانی این جنبه تزيينى (به جبر زمانه) به آهن‌قراضه‌هایی تبدیل می‌شوند كه حتى بيان احساسات شاعرانه را از رخسار فيگورها می‌رباید. در تضادی استعاره گونه و از نگاه دور و نزدیک به این اثر احوالات مکانیکی شده انسان و پرنده‌ها را از صداى فرسايش و سایش احساسات مابین چرخ‌دنده‌های زنگ‌زده روی بوم می‌توان شنید؛ اما در یک پلان دورتر، جاى افق رفيع و آبى جادوئى پس‌زمینه را آسمانى غبارآلود گرفته است. سبك خاص نهفته در نقاشی‌های محسن كيانى وامدار سال‌های دورى از وطن، كار و تحصيل و تدريس مداوم در راه اين عشق بی‌پایانش به هنر است. هنرش مانند پيشينيان او در اين خطه رنگ و بوى خاص سرزمين مادری‌اش را حفظ كرده بى آسيب از تأثیرات زودگذر مدرنیسم در هنر غربى! او از یک‌سو ميراث دار هنر ایرانی است و از سوی ديگر تجربه زندگی در غرب شناخت او را از هنر جلا بخشیده و با حضور در بيش از هشتاد نمايشگاه انفرادى و جمعى در موزه‌ها و گالری‌های انگلستان، آلمان، بلژيك، پاكستان، ژاپن، امارات متحده عربى، تركيه،... جسارتى شايسته براى سبكش به ارمغان آورده است.
  هم‌اکنون نمايشگاهى از آثار او در محل گالرى آرتيبيشن از روز جمعه ١٤اَمرداد تا روز يكشنبه ٢٣اَمرداد ١٤٠١ برقرار است.