روز خبرنگار را تغییر دهید

کیاوش حافظی- 17مرداد در ایران سال‌هاست به‌روز خبرنگار موسوم شده است و به این بهانه یک روز از 365روز سال، بر اهمیت جایگاه رسانه تأکید شده و شعارهایی مثل رکن چهارم دموکراسی و ... سر داده می‌شود؛ اما این روز برای بسیاری از خبرنگاران چندان هم مبارک نیست؛ اگر از تضعیف جایگاه رسانه و برخوردهای سفت‌وسخت با اهالی رسانه‌ که آخرین نمونه آن محکومیت یک خبرنگار به دلیل افشای یک قتل بود، بگذریم، ادامه این نام‌گذاری را می‌توان از دید تاریخی به‌نقد کشید.
روز خبرنگار در ایران نه با یاد اولین انتشار جریده یا زادروز نخستین خبرنگار و ... بلکه با ریخته شدن خون یک خبرنگار روی زمین گرامی داشته می‌شود؛ 17مرداد سال 1377 در حمله به کنسولگری ایران در مزار شریف، طالبان جان محمود صارمی، خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (ایرنا) و هشت دیپلمات کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در افغانستان را گرفت. این واقعه خشم عمومی در ایران را برانگیخت تا جایی که نیروهای نظامی آماده پاسخ نظامی به طالبان شدند و رهبری سه روز عزای عمومی اعلام کرد.
یک سال بعدازاین رخداد، 17مرداد در تقویم ایران به نام روز خبرنگار ثبت شد. در همه این سال‌ها جشن گرفتن روز خبرنگار در روزی که جان یک انسان گرفته شد، با انتقاداتی روبه‌رو شده است؛ اما اگر این موضوع باعث تکدر خاطر می‌شد، روی کار آمدن مجدد طالبان در افغانستان آن را دوچندان می‌کند.
در چند سال اخیر حتی پیش از روی کار آمدن طالبان در افغانستان دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی – حتی وزارت خارجه دولت حسن روحانی- معتقد به تغییر طالبان بوده‌اند. حتی بعد از تسلط دوباره طالبان در افغانستان - باوجودآنکه حکومت طالبان توسط جمهوری اسلامی به رسمیت شناخته‌نشده - صحبت از تعاملات با طالبان به میان آمده است.
به‌این‌ترتیب تغییر نگاه به طالبان از تهدید به فرصت باعث شده که چگونگی رابطه ایران با طالبان مورد پرسش واقع شود. طرح این پرسش در حالی است که عملکرد طالبان در افغانستان در ماه‌های گذشته نشان می‌دهد، طالبان همان گروه افراطی 20سال گذشته است. در این مدت نیز این گروه چندین درگیری مرزی با ایران داشته است که خود می‌تواند مؤید این موضوع باشد؛ اما رابطه جمهوری اسلامی و طالبان همچنان در هاله‌ای از ابهام است. با این اوصاف اگر دستگاه‌های سیاسی کشور نظیر وزارت خارجه همچنان معتقد به‌عوض شدن طالبان هستند، بهتر نیست برای آنکه پایمال نشدن خون شهید محمود صارمی و جلوگیری از تناقضاتی به وجود می‌آید، روز خبرنگار را از 17مرداد به‌روز دیگری تغییر دهیم؟